مصطفی پورمحمدی

از ایران پدیا
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مصطفی پورمحمدی
مصطفی پورمحمدی عامل قتل عام.jpg
مصطفی پورمحمدی
هدف برقراری حکومت اسلامی بر مبنای ولایت فقیه
ایفای نقش توسط عضو هیئت‌مرگ در قتل عام ۱۳۶۷- معاون برون مرزی وزارت اطلاعات و جانشین وزیر اطلاعات در زمان وزارت علی فلاحیان، وزیر دادگستری از ۹۲ تا ۹۶، مشاور کنونی قوه قضائیه
سن۵۸ سال
تاریخ تولد۱۳۳۸
شغلمشاور فعلی قوه قضائیه
فرزندوی دارای ۴ فرزند است
مذهبمسلمان-شیعه
ملیتایرانی


مصطفی پورمحمدی (زاده‌ی ۱۳۳۸در شهر قم) مشاور رئیس قوه قضائیه و دبیرکل جامعه روحانیت مبارز است. او یکی از عاملان قتل‌عام ۶۷ است که طی آن ۳۰ هزار زندانی سیاسی به جوخه‌های اعدام سپرده‌ شدند.[۱]

مصطفی پورمحمدی پیش از انقلاب در مدرسه حقانی قم طلبه بود. پدر وی اهل شهر رفسنجان و مادرش از اهالی یزد بود. پدرش در قم خیاط روحانیون بود.

مصطفی پورمحمدی در اول زمستان ۱۳۵۸ به استان خوزستان اعزام شد و به‌عنوان دادستان انقلاب در آنجا به‌کار مشغول شد. مصطفی پور محمدی در ۲۰ سالگی حکم اعدام بیش از ۳۰۰ زندانی را که در بین آنها جوانان ۱۶ و ۱۷ ساله نیز بودند، در زندان شهرک بندرعباس صادر کرد.

مصطفی پورمحمدی در سال ۱۳۶۶ در دوره محمد ری‌شهری وارد وزارت اطلاعات شد. او در سن ۲۹ سالگی در زمان ریاست علی فلاحیان بر وزارت اطلاعات به عنوان معاون برون مرزی و جانشین وزیر اطلاعات منصوب شد. وی در همان زمان به عضویت هیئت مرگ درآمد. در زمان معاونت او بر بخش برون مرزی وزارت اطلاعات رژیم ایران بسیاری از مخالفان از جمله دکتر عبدالرحمان قاسملو دبیرکل حزب دموکرات کردستان ایران و کاظم رجوی عضو شورای ملی مقاومت ایران، فریدون فرخزاد، صادق شرفکندی و ... را در خارج از ایران ترور کرد. آن‌ها جزو لیست ۱۰۰ نفره‌ای بودند که شورای عالی امنیت ملی حذف فیزیکی آن‌ها را به تصویب رسانده بود. [۲] در مرداد ماه ۱۳۹۵فرزند ‌آیت‌الله منتظری یک نوار صوتی منتشر کرد که در آن مصطفی‌ پورمحمدی و دیگر اعضای هیئت مرگ از آیت‌الله منتظری خواهان تأیید اعدام باقی‌مانده زندانیان سیاسی بودند. آیت‌الله منتظری خطاب به این هیئت، این کشتار را بزرگترین جنایت در جمهوری اسلامی قلمداد می‌کند.[۳]

زندگینامه

مصطفی پورمحمدی در قم متولد شد. پدر وی حسين‌ پورمحمدی (شرافت) اهل شهر رفسنجان و خیاط بود و مادرش منصوره‌السادات‌ مدرسی سريزدی و از اهالی یزد بود. مصطفی پور محمدی، سال اول طلبگی را در مدرسه گلپایگانی خوانده و همزمان‌ با درس‌ طلبگی، در‌ دبيرستان‌ شبانه‌ نیز تحصیل نموده است. وی دروس فقهی را در مدرسه حقانی قم فرا گرفت.

در دوره رفسنجانی با احمدی نژاد که استاندار اردبیل بود آشنا شد. در دوره دولت خاتمی، مصطفی پورمحمدی و محمود احمدی‌نژاد کنار گذاشته شدند ولی روابط آنها ادامه داشت.[۴]

عموی او عباس پورمحمدی از روحانیون مشهور رفسنجان و پسر عموی او اصغر پورمحمدی از مدیران سازمان صدا و سیما است.[۵]

مصطفی پورمحمدی متأهل و دارای چهار فرزند است.[۶]

در تاریخ ۱۰ اسفند۱۳۹۸ برخی رسانه‌ها اعلام کردند که مصطفی پورمحمدی مبتلا به ویروس کرونا است.[۷]

مصطفی پورمحمدی و قتل عام ۶۷

اعضاء هیأت مرگ در قتل عام ۶۷
اعضاء هیأت مرگ در قتل عام ۶۷

در روزهای ابتدایی مرداد ماه ۱۳۶۷ روح‌الله خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، طی فرمانی هیأتی چهار نفره را که به هیئت مرگ مشهور شد مامور رسیدگی مجدد به پرونده زندانیان سیاسی کرد که اغلب آنها قبلا محاکمه و به حبس محکوم شده بودند. خمینی در این نامه و در حاشیه آن تاکید کرده بود که هر کس که همچنان «بر سر موضع نفاق» باشد باید با او «با خشم و كينه انقلابى» برخورد و اعدام شود.

این اعدام‌ها که نقض کننده‌ی بسیاری از پیمان‌ها و کنوانسیون‌های بین‌المللی و قوانین داخلی بود، آن‌چنان ابعادی داشت که مخالفان زیادی پیدا کرد. از جمله معروف‌ترین این مخالفان در آن زمان آیت‌الله حسینعلی منتظری بود که به خاطر انتقادش از این متد از قائم مقامی رهبری خلع شد.

درباره قتل‌عام شدگان تابستان ۱۳۶۷ آمار دقیقی در دست نیست. منتظری در کتاب خاطرات خود با استناد به گزارش‌های دریافتی تعداد آنها را ۲۸۰۰ تا ۳۸۰۰ نفر ذکر کرده است.[۸]

مصطفی پورمحمدی در جریان قتل‌عام زندانیان سیاسی در سال ۱۳۶۷ عضو فعال و نماینده وزارت اطلاعات در هیأت مرگ بود. بنا‌به‌ گفته آیت‌الله منتظری، وی کارگردان اصلی تمامی این اعدام‌های وحشیانه بوده است.

مصطفی پورمحمدی پس از چند سوال درباره عقاید سیاسی و یا مذهبی زندانیان، تصمیم به اعدام یا زنده ماندن آنها می‌گرفت.

یکی از ایرادهایی که آیت‌الله منتظری به این اعدام‌ها می‌گرفت این بود که می‌گفت: وقتی سر اعدام ‌نکردن دختران فتوایی یا دستوری صادر می‌شد، پور‌محمدی در نقطه مقابل در رابطه با مجاهدین به فتوای خمینی استناد می‌کرد.[۹]

اعتراف پورمحمدی به قتل عام

وزیر دادگستری و مشاور فعلی رئیس قوه قضائیه دریک برنامه تلوزیونی شرکت کرد و ضمن دفاع از قتل عام ۱۳۶۷، از نقش مستقیم خود در این کشتار سخن گفت.

قتل عام ۶۷
قتل عام ۶۷

مصطفی پورمحمدی از این پرونده به عنوان یک کیس زنده نام برد. پورمحمدی در برنامه تلوزیونی «دست خط»، انتشار فایل صوتی جلسه آقای منتظری با هیئت مرگ در مرداد ۱۳۹۵ را «خیانت» دانست.

پورمحمدی در این گفتگوی تلویزیونی ادعا کرد که علت عزل حسینعلی منتظری توسط خمینی از قائم مقامی رهبر، برگزاری جلسه با هیئت مرگ و انتشار مطالب آن بوده است. پورمحمدی مخالفت منتظری با اعدام‌ها را دلیل بر «جهالت» وی دانست.

مصطفی پور محمدی در رابطه با حضور پررنگ خود در کشتار زندانیان سیاسی در سال ۱۳۶۷ گفت:«من از حرکت امام دفاع کردم، از آن رسالتی که در قبال منافقین به عهده ما بود. در ایامی که دادستان انقلاب بودم، خوب من خیلی برای منافقین کیفرخواست صادر کردم و به دادگاه فرستادم… خیلی‌هایشان محکوم شدند، اعدام شدند و خیلی چیزهای دیگه… و گفتم این وظیفه دینی ماست.» [۱۰]

سوابق مصطفی پور محمدی

مصطفی پورمحمدی از بدو پیدایش جمهوری اسلامی، سمت‌های مهم قضایی و امنیتی را بر عهده داشته‌ است از جمله:

– دادستان دادگاه‌های انقلاب در استان‌های خوزستان، هرمزگان و خراسان از ۱۳۵۸ تا ۱۳۶۵

– دادستان نظامی دادگاه‌های انقلاب در غرب کشور از ۱۳۶۵ تا ۱۳۶۶

– مشاور وزیر اطلاعات از ۱۳۶۶ تا ۱۳۶۹

– جانشین وزیر اطلاعات از ۱۳۶۹ تا ۱۳۷۰

– مسئول امور خارجی وزارت اطلاعات از ۱۳۷۰ تا ۱۳۷۸

– مدرس علوم سیاسی در دانشگاه امام صادق از ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۴

– رییس امور سیاسی، اجتماعی رهبر ایران از ۱۳۸۱ تا کنون

– رییس سازمان بازرسی کشور از مرداد ۱۳۸۴ تا اردیبهشت ۱۳۸۷

– وزیر دادگستری جمهوری اسلامی ایران از مرداد ۱۳۹۲ تا مرداد ۱۳۹۶

– مشاور رییس قوه قضاییه از ۳۱ مرداد ۱۳۹۶ تا کنون[۱]

– وزارت کشور در دولت نهم از دیگر سمت‌هایی که مصطفی پورمحمدی عهده‌دار آن بوده است.[۱۱]

مصطفی پورمحمدی ناقض حقوق بشر
مصطفی پورمحمدی ناقض حقوق بشر

کارنامه نقض حقوق بشر

مصطفی پورمحمدی در دوران مسئولیت‌هایش در موارد گسترده‌ای در نقض حقوق بشر نقش داشته است:

– مصطفی پورمحمدی به عنوان نماینده وزارت اطلاعات در سال ۱۳۶۷، عضو کمیته‌‌ای موسوم به «هیئت مرگ» بود که پس از چند سوال درباره عقاید سیاسی و یا مذهبی زندانیان، تصمیم به اعدام یا زنده ماندن آنها می‌گرفت. در مرداد و شهریور سال ۱۳۶۷، چندین هزار زندانی سیاسی در ایران، بر پایه فتوای خمینی و تصمیم مقامات قضایی و اطلاعاتی اعدام شدند. با انتشار فایل صوتی جلسه آیت‌الله منتظری با اعضای هیئت مرگ در ۲۴ مرداد ۱۳۶۷، مصطفی پورمحمدی مجبور شد نقش خود را در کشتار ۶۷ بپذیرد و بگوید: «ما افتخار می‌کنیم که دستور خدا را در رابطه با منافقین [سازمان مجاهدین خلق] اجرا کردیم و در مقابل دشمنان خدا و ملت با قدرت ایستادیم و مقابله کردیم.»[۱]

به باور سازمان‌های مدافع حقوق بشر، مصطفی پورمحمدی که از سال ۱۳۶۶ تا ۱۳۷۸ در وزارت اطلاعات مشغول فعالیت بود، در اعدام‌ زندانیان سیاسی در سال ۱۳۶۷ و قتل‌های زنجیره‌ای سازمان‌یافته، نقش بنیادین داشته است.

در همین خصوص دیدبان حقوق بشر سال ۱۳۸۴ با درج گزارشی با نام «وزرای قتل» از «نقش مستقیم» مصطفی پورمحمدی در «اعدام فرا‌‌قضایی» هزاران زندانی سیاسی یاد می‌کند.

برابر گزارش دیدبان حقوق بشر، در تابستان ۱۳۶۷ پورمحمدی از اعضای هیئتی بود که زندانیان سیاسی را «در عرض چند دقیقه» مورد بازجویی قرار داده و فرمان اعدام آنها را صادر می‌کردند. این سازمان تأکید دارد که «اعدام سیستماتیک» سال ۱۳۶۷ می‌تواند جنایت علیه بشریت تلقی شود.

لوسی موریلون، مدیر دپارتمان تحقیقات سازمان گزارشگران بدون مرز، در این رابطه می‌گوید: «پیشنهاد آقای پورمحمدی نه تنها ضربه‌ای است به تمامی کسانی که با مصونیت از مجازات به مقابله برخواسته‌اند، بلکه به منزله تحقیر دوباره خانواده‌های روزنامه‌نگاران و منتقدانی است که در دوران فعالیت آقای پورمحمدی در وزارت اطلاعات کشته یا شکنجه شدند.»[۱۲]

اعدام‌های فراقضایی

در شهریور ماه سال ۱۳۶۰مصطفی پورمحمدی، از بندرعباس به مشهد منتقل و دادستان کل استان خراسان شد.

در هفته اول دی ماه ۱۳۶۰، چندین زن جوان در زندان وکیل آباد مشهد اعدام شدند. بلافاصله پس از این اعدام ها، برخی از خانواده‌های دختران اعدامی به نزدیکان‌شان گفتند که پیش از اعدام، به دختران آنها تجاوز شده است. برپایه شواهد بدست آمده از برخی نزدیکان سه تن از دختران اعدام شده، سیما مطلبی، ماندانا و میترا مجاوریان، در دادگاه‌های چند دقیقه‌ای و بدون داشتن وکیل، محاکمه و به اعدام محکوم شده‌اند. یکی از ماموران (پاسداران) زندان چند روز پس از اعلام خبر اعدام ماندانا و میترا مجاوریان، به منزل خانواده‌های آنها مراجعه کرده و با دادن گل و شیرینی، گفته بود که برادران پاسدار پیش از اعدام، با دختران آنها ازدواج کرده‌اند. سیما مطلبی نیز بر روی پای خود نوشته بود که به من تجاوز شده است.

به گواهی دو تن از زندانیان سیاسی که یکی از آنها در شهریور سال ۱۳۶۰ و دیگری در دی ماه ۱۳۶۰ محاکمه شده‌اند، در تمام دوران شهریور تا اواخر دی ماه، علی رازینی٬ حاکم شرع بوده و تمامی فرامین اعدام زنان جوان به دست او صادر شده است و  مصطفی پورمحمدی به عنوان دادستان انقلاب استان، بر تمامی این اعدام‌ها نظارت داشته است.[۱۳]

مصطفی پورمحمدی و ترور مخالفان

قتل های سیاسی در جمهوری اسلامی

مصطفی پورمحمدی در دوره‌ای که عهده‌دار معاونت وزارت اطلاعات( جانشین وزیر وقتِ اطلاعات قربانعلی دری نجف‌آبادی) بود، نقش و مشارکت کارسازی در قتلِ  منتقدان نظام جمهوری اسلامی در داخل و خارج از کشور داشت.

در دوره‌ی تصدی پورمحمدی در وزارت اطلاعات به عنوان جانشین وزیر اطلاعات و پس از آن مسئول امور خارجی وزارت اطلاعات، مأموران این وزارت‌خانه در برنامه‌ریزی، دستور و ترور تعدادی از سران اپوزیسیون رژیم ایران در اروپا از جمله عبدالرحمان قاسملو (۱۳۶۸)، و کاظم رجوی عضو شورای ملی مقاومت ایران ( ۱۳۶۹)[۱۴]، شاپور بختیار (۱۳۷۰)، صادق شرفکندی (۱۳۷۱) و فریدون فرخزاد(۱۳۷۱) [۱۵] دست داشته‌اند.

هم‌چنین در پائیز  ۱۳۷۷ شماری چند از منتقدان سیاسی، نویسندگان و روشنفکران برجسته ایرانی با فاصله کوتاهی به قتل رسیدند. داریوش وپروانه فروهر از کنشگران پیشینه‌‌دار سیاسی و رهبران حزب ملت ایران بودند و مجید شریف، محمد مختاری و محمدجعفر پوینده به عنوان نویسندگان و روزنامه‌نگارِ دگراندیشِ شناخته شده بودند. به علت فشار افکار عمومی و رسانه‌ها، وزارت اطلاعات در ۱۵ دی ماه ۱۳۷۷ با انتشار اطلاعیه‌ای قبول کرد که مامورین این وزارت در طراحی این قتل‌ها دست داشته‌‌اند اما آن‌ها را به عنوان عوامل «کج اندیش و خودسر» معرفی کرد.  ۱۸ نفر به اتهام  دست‌داشتن در این قتل‌ها بازداشت شدند و در نهایت دادستان مجتمع قضایی نیروهای مسلح اعلام کرد که مغز متفکر پشت این قتل ها یکی از مسئولین بلندمرتبه‌ی وزارت اطلاعات به نام سعید امامی است که در زندان خودکشی کرده است.[۱]

منابع


  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ پرونده ناقض حقوق بشر: مصطفی پورمحمدی، سایت عدالت برای ایران
  2. مصطفی پورمحمدی را بهتر بشناسیم
  3. روایتی منتشر نشده از جلسه دی ۶۷ آیت الله منتظری با 'هیات مرگ
  4. مصطفی پورمحمدی را بهتر بشناسیم
  5. پرونده ناقض حقوق بشر: مصطفی پورمحمدی، سایت عدالت برای ایران
  6. مصطفی پورمحمدی - پرتال جامع مسئولین جمهوری اسلامی
  7. تست کرونای وزیر سابق دادگستری ایران مثبت اعلام شد - خبرگزاری آناتولی
  8. عفو بین‌الملل: دفاع پورمحمدی از کشتار ۶۷ نشانگر مصونیت اوست - دویچه وله فارسی
  9. مصطفی پورمحمدی بار دیگر از قتل عام هزاران زندانی سیاسی در سال ۱۳۶۷ دفاع می‌کند - مانیتورینگ حقوق بشر ایران
  10. مصطفی پورمحمدی به نقش خود در قتل عام اذعان میکند
  11. درخواست ۱۱ نهاد مدافع حقوق بشر برای حذف پورمحمدی از کابینه، سایت رادیو فردا
  12. نهادهای حقوق بشری: پورمحمدی از کابینه روحانی کنار گذاشته شود، سایت شهروند
  13. پرونده ناقض حقوق بشر: مصطفی پورمحمدیسایت عدالت برای ایران
  14. دکتر کاظم رجوی- ایران پدیا
  15. فریدون فرخزاد - ویکی گفتاورد