۱۳٬۱۲۰
ویرایش
سانسور اینترنت در ایران: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «پرونده:صفحه سانسور سایت.jpg|جایگزین=صفحه فیلترینگ وبسایت|بندانگشتی|343x343پیکس...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده: | {{جعبه اطلاعات | ||
|تصویر = [[پرونده:سانسور اینترنت.jpg|300px]] | |||
|عنوان تصویر = <big>سانسور اینترنت در ایران</big> | |||
}} | |||
'''سانسور اینترنت در ایران،''' از سال ۱۳۷۷ و با پیامی که [[سید علی خامنه ای|سیدعلی خامنه‌ای]] با عنوان «سیاست‌های کلی شبکه‌های اطلاع‌رسانی رایانه‌ای» صادر کرد، آغاز شد.<ref name=":1" /> اینترنت را می‌توان یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های حکومت ایران در دو دهه اخیر دانست. همچنین با تغییر دولت سیاست‌های کلی سانسور اینترنت در کشور تغییر نکرده، هر چند که روش اجرای آن دچار تغییر شده است.<ref name=":0" /> | |||
از زمان روی کار آمدن سیستم فیلترینگ در اوایل دهه ۸۰ تا به امروز، جمهوری اسلامی بدون توقف در حال وسیع‌تر کردن فهرست سایت‌ها و برنامه‌های فیلتر شده است. نتایج کلی به‌دست‌آمده، نشان می‌دهد که دسترسی به ۳۵.۱٪ از یک‌هزار وبسایت پربازدید جهان برای کاربران اینترنت در ایران ممکن نیست. سانسور در ایران اغلب سیاسی است و کمتر تصاویر پورن را شامل می‌شود. | |||
با نگاهی به دسته‌بندی‌های سایت‌های فیلترشده در ایران، در صدر قرار گرفتن وب‌سایت‌هایی در حوزه رسانه و خبر است. در این رابطه فیلیترینگ ایران، حتی دست به فیلتر کردن سایت‌هایی با زبان‌های غیرفارسی می‌زند. از جمله می‌توان به نمونه‌های مختلفی (از Washington Post آمریکا گرفته تا Marca اسپانیا، Hurriyet ترکیه و Sina چین) را اشاره کرد. | |||
همچنین اغلب شبکه‌های اجتماعی چون تلگرام، توئیتر، فیس‌بوک و... در ایران فیلتر شده‌اند، در حالی که سران نظام دارای حساب‌های رسمی روی این شبکه‌ها هستند. | |||
حکومت جمهوری اسلامی نشان داده است اغلب اقدامات خود در خصوص کنترل محتوای اینترنت را بر اساس انگیزه‌های سیاسی اتخاذ | همچنین وب‌سایت‌های در حوزه کامپیوتر و فناوری که شبکه‌های اجتماعی زیرمجموعه آن به حساب می‌آیند، در جایگاه دوم پرسانسورترین گروه در این فهرست قرار می‌گیرند.سایت‌های پورنوگرافی رتبه چهارم فیلترینگ را در اختیار دارند. حکومت جمهوری اسلامی نشان داده است اغلب اقدامات خود در خصوص کنترل محتوای اینترنت را نه به دلایل فرهنگی یا اجتماعی، بلکه بر اساس انگیزه‌های سیاسی اتخاذ می‌کند.<ref>[https://iranintl.com/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4-%D9%88-%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C/%DB%B3%DB%B5-%D8%AF%D8%B1%D8%B5%D8%AF-%D9%BE%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%B3%D8%AF%D9%88%D8%AF%D9%86%D8%AF ۳۵درصد پربازدیدترین سایت‌های جهان در ایران مسدودند]، سایت ایران اینترنشنال</ref> | ||
== رتبه ایران در آزادی اینترنت == | == رتبه ایران در آزادی اینترنت == | ||
موسسه «فریدم هاوس» که در زمینه آزادی‌ها و حقوق بشر فعالیت می‌کند، در گزارش سال ۲۰۲۰ میلادی اعلام کرد که ایران کماکان در قعر فهرست کشورهای جهان از نظر آزادی اینترنت قرار دارد و در میان ۱۰۰ کشور، در رتبه ۸۵ ایستاده است.<ref>[https://freedomhouse.org/country/iran/freedom-world/2020 Freedom in the World 2020], Freedom House Website</ref> | موسسه «فریدم هاوس» که در زمینه آزادی‌ها و حقوق بشر فعالیت می‌کند، در گزارش سال ۲۰۲۰ میلادی اعلام کرد که ایران کماکان در قعر فهرست کشورهای جهان از نظر آزادی اینترنت قرار دارد و در میان ۱۰۰ کشور، در رتبه ۸۵ ایستاده است.<ref>[https://freedomhouse.org/country/iran/freedom-world/2020 Freedom in the World 2020], Freedom House Website</ref>[[پرونده:صفحه سانسور سایت.jpg|جایگزین=صفحه فیلترینگ وبسایت|بندانگشتی|343x343پیکسل|صفحه فیلترینگ وبسایت]] | ||
=== سرعت اینترنت در ایران === | === سرعت اینترنت در ایران === | ||
طبق ارزیابی در سال ۲۰۲۰ میلادی، سرعت اینترنت همراه ایران در مکان ۷۹ جهان قرار دارد. اینترنت ثابت ایران هم در میان ۱۷۶ کشوری که مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند رتبه ۱۵۳ را دارد. سرعت اینترنت کشور اول یعنی سنگاپور نسبت به ایران حدود ۱۹ برابر بیشتر است.<ref>[https://www.radiofarda.com/a/iran-internet-speedtest/30578361.html سرعت اینترنت در جهان؛ ایران کجای فهرست است؟]، سایت رادیو فردا</ref> | طبق ارزیابی در سال ۲۰۲۰ میلادی، سرعت اینترنت همراه ایران در مکان ۷۹ جهان قرار دارد. اینترنت ثابت ایران هم در میان ۱۷۶ کشوری که مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند رتبه ۱۵۳ را دارد. سرعت اینترنت کشور اول یعنی سنگاپور نسبت به ایران حدود ۱۹ برابر بیشتر است.<ref>[https://www.radiofarda.com/a/iran-internet-speedtest/30578361.html سرعت اینترنت در جهان؛ ایران کجای فهرست است؟]، سایت رادیو فردا</ref> | ||
| خط ۱۶: | خط ۲۲: | ||
یکی دیگر از نکاتی که درباره سرعت اینترنت در ایران وجود دارد سرعت بالاتر برای اتصال به سایت‌هایی است که در ایران پشتیبانی می‌شود، در مقایسه با آنهایی که منابع ذخیره‌سازیشان در خارج از ایران قرار دارد. | یکی دیگر از نکاتی که درباره سرعت اینترنت در ایران وجود دارد سرعت بالاتر برای اتصال به سایت‌هایی است که در ایران پشتیبانی می‌شود، در مقایسه با آنهایی که منابع ذخیره‌سازیشان در خارج از ایران قرار دارد. | ||
== پیشینه == | === پیشینه === | ||
ورود اینترنت به ایران ورودی محدود و آکادمیک بود. یعنی از سال ۱۳۷۲ بود که دانشگاه‌های ایران از اینترنت برای بهره‌برداری‌های علمی خود بهره بردند. از جمله نخستین مراکزی که از اینترنت استفاده کرد مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات ایران بود که با عنوان «پژوهشگاه دانش‌های بنیادی» شناخته می‌شود و محمد جواد لاریجانی ریاست آن را برعهده دارد. | ورود اینترنت به ایران ورودی محدود و آکادمیک بود. یعنی از سال ۱۳۷۲ بود که دانشگاه‌های ایران از اینترنت برای بهره‌برداری‌های علمی خود بهره بردند. از جمله نخستین مراکزی که از اینترنت استفاده کرد مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات ایران بود که با عنوان «پژوهشگاه دانش‌های بنیادی» شناخته می‌شود و محمد جواد لاریجانی ریاست آن را برعهده دارد. | ||
[[سید علی خامنه ای|علی خامنه‌ای]] در سال ۱۳۷۷ پیامی با عنوان «سیاست‌های کلی شبکه‌های اطلاع‌رسانی رایانه‌ای» صادر کرد که در همان بند نخست از نظارت‌های لازم سخن رفت: « ایجاد، ساماندهی و تقویت نظام ملی اطلاع‌رسانی رایانه‌ای و اعمال تدابیر و نظارت‌های لازم به منظور صیانت از امنیت سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و جلوگیری از جنبه‌ها و پیامدهای منفی شبکه‌های اطلاع‌رسانی». نظارت‌های لازمی که پای نهادهای امنیتی را به مسئله اینترنت و گردش اطلاعات در ایران باز کرد. | [[سید علی خامنه ای|علی خامنه‌ای]] در سال ۱۳۷۷ پیامی با عنوان «سیاست‌های کلی شبکه‌های اطلاع‌رسانی رایانه‌ای» صادر کرد که در همان بند نخست از نظارت‌های لازم سخن رفت: « ایجاد، ساماندهی و تقویت نظام ملی اطلاع‌رسانی رایانه‌ای و اعمال تدابیر و نظارت‌های لازم به منظور صیانت از امنیت سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و جلوگیری از جنبه‌ها و پیامدهای منفی شبکه‌های اطلاع‌رسانی». نظارت‌های لازمی که پای نهادهای امنیتی را به مسئله اینترنت و گردش اطلاعات در ایران باز کرد. | ||
در واقع دولت [[محمد خاتمی]] همچون هسته سخت قدرت در ایران، با اینترنت به مثابه پدیده‌ای امنیتی روبرو شد. در سال ۱۳۸۱ یک گروه سه نفره متشکل از نمایندگان [[وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی|وزارت اطلاعات]]، ارشاد اسلامی و صداوسیما در شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل شد تا «پایگاه‌های اطلاع‌رسانی غیرمجاز» را شناسایی کنند و فهرستی از آن‌ها را برای فیلترینگ در اختیار دولت قرار بدهند. این گروه در اقدام اول لیستی از ۱۱۱ هزار سایت را برای فیلترینگ به دولت ارائه داد.<ref name=":1">[https://tech.tavaana.org/fa/news/Censored_Internet_in_IRAN سانسور اینترنت در ایران از چه زمانی آغاز شد؟]، سایت توانا</ref> | |||
محمد خاتمی تلاش می‌کرد در خارج از کشور، صورتی دیگر از مسئله فیلترینگ در ایران نشان دهد. وی در سال ۲۰۰۳ میلادی در ژنو در یک سخنرانی در سازمان ملل متحد مدعی شده بود فقط سایت‌های متعلق به حوزه پورنوگرافی در ایران فیلتر هستند و هیچ سایت سیاسی در ایران فیلتر نشده است.<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/technology/3312841.stm Iran's president defends web control], BBC</ref> این در حالی بود که به عنوان نمونه امین ثابتی - فعال حوزه اینترنت و وبلاگ‌نویس - تاکید می‌کند که وبلاگ خود او به نام «ندای امروز» - که از سال ۱۳۸۲ آغاز به کار کرده است - در سال‌های ریاست‌جمهوری سیدمحمد خاتمی فیلتر شده بود. | محمد خاتمی تلاش می‌کرد در خارج از کشور، صورتی دیگر از مسئله فیلترینگ در ایران نشان دهد. وی در سال ۲۰۰۳ میلادی در ژنو در یک سخنرانی در سازمان ملل متحد مدعی شده بود فقط سایت‌های متعلق به حوزه پورنوگرافی در ایران فیلتر هستند و هیچ سایت سیاسی در ایران فیلتر نشده است.<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/technology/3312841.stm Iran's president defends web control], BBC</ref> این در حالی بود که به عنوان نمونه امین ثابتی - فعال حوزه اینترنت و وبلاگ‌نویس - تاکید می‌کند که وبلاگ خود او به نام «ندای امروز» - که از سال ۱۳۸۲ آغاز به کار کرده است - در سال‌های ریاست‌جمهوری سیدمحمد خاتمی فیلتر شده بود. | ||
| خط ۳۰: | خط ۳۶: | ||
== سانسور در دوره‌های مختلف حکومتی == | == سانسور در دوره‌های مختلف حکومتی == | ||
[[پرونده:سانسور اینترنت در ایران.jpg|جایگزین=سانسور اینترنت در ایران|بندانگشتی|444x444پیکسل|استفاده از اینترنت توسط جوانان در کافی نت‌ها]] | |||
در ایران با تغییر دولت سیاست‌های کلی سانسور اینترنت در کشور تغییر نکرده، هر چند که روش اجرای آن دچار تغییر شده است؛ مثلاً در دولت احمدی‌نژاد با مشت آهنین به سرکوب اینترنت پرداخته می‌شد اما در دولت روحانی به صورت غیرمستقیم و با طرح‌هایی مانند ارائه اینترنت رایگان برای استفاده از سرویس‌های داخلی، سانسور اینترنت اعمال شده است.<ref name=":0">[https://www.radiofarda.com/a/two-decades-internet-censorship-in-Iran/29420688.html دو دهه سانسور اینترنت در ایران]، سایت رادیو فردا</ref> | در ایران با تغییر دولت سیاست‌های کلی سانسور اینترنت در کشور تغییر نکرده، هر چند که روش اجرای آن دچار تغییر شده است؛ مثلاً در دولت احمدی‌نژاد با مشت آهنین به سرکوب اینترنت پرداخته می‌شد اما در دولت روحانی به صورت غیرمستقیم و با طرح‌هایی مانند ارائه اینترنت رایگان برای استفاده از سرویس‌های داخلی، سانسور اینترنت اعمال شده است.<ref name=":0">[https://www.radiofarda.com/a/two-decades-internet-censorship-in-Iran/29420688.html دو دهه سانسور اینترنت در ایران]، سایت رادیو فردا</ref> | ||
=== دوره خاتمی === | === دوره خاتمی === | ||
| خط ۳۷: | خط ۴۴: | ||
=== دوره احمدی‌نژاد === | === دوره احمدی‌نژاد === | ||
دولت احمدی‌نژاد را می‌توان دولتی دانست که در آن سرکوب اینترنت و آزادی‌های آنلاین به اوج رسید. به عنوان مثال در دولت احمدی‌نژاد و در اعتراضات به انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸، ایران برای اولین بار دسترسی به اینترنت را به صورت کامل قطع کرد. | دولت [[محمود احمدی‌نژاد]] را می‌توان دولتی دانست که در آن سرکوب اینترنت و آزادی‌های آنلاین به اوج رسید. به عنوان مثال در دولت احمدی‌نژاد و در اعتراضات به انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸، ایران برای اولین بار دسترسی به اینترنت را به صورت کامل قطع کرد. | ||
علاوه بر این در دولت احمدی‌نژاد مفهوم اینترنت ملی - که از آن به عنوان «شبکه ملی اطلاعات (شما)» یاد می‌شود - شروع به شکل گرفتن کرد و ایده‌هایی مانند سیستم عامل ملی، آنتی‌ویروس ملی، نقشه گوگل اسلامی و… نیز مورد توجه قرار گرفتند. نکته مهمی که در مورد اینترنت ملی باید در اینجا بیان کرد آن است که بر خلاف تصور بسیاری، دولت احمدی‌نژاد هیچ‌گاه نتوانست این ایده را به صورت کاملا اجرایی کند و دولت روحانی «شما» را از مرحله ایده و مطالعه به اجرا رساند.<ref name=":0" /> | علاوه بر این در دولت احمدی‌نژاد مفهوم اینترنت ملی - که از آن به عنوان «شبکه ملی اطلاعات (شما)» یاد می‌شود - شروع به شکل گرفتن کرد و ایده‌هایی مانند سیستم عامل ملی، آنتی‌ویروس ملی، نقشه گوگل اسلامی و… نیز مورد توجه قرار گرفتند. نکته مهمی که در مورد اینترنت ملی باید در اینجا بیان کرد آن است که بر خلاف تصور بسیاری، دولت احمدی‌نژاد هیچ‌گاه نتوانست این ایده را به صورت کاملا اجرایی کند و دولت [[حسن روحانی]] «شما» را از مرحله ایده و مطالعه به اجرا رساند.<ref name=":0" /> | ||
=== دوره روحانی === | === دوره روحانی === | ||
| خط ۵۴: | خط ۶۱: | ||
* کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه<ref name=":2">[https://rsf.org/persan/news/-%D8%AF%D8%B4%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA---%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86--%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%87-%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%8C-%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C-%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%8C-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87-%D8%AA%D8%B9%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%82-%D9%85%D8%AD%D8%AA%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AC%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87- دشمنان اینترنت در ایران]، سازمان گزارشگران بدون مرز</ref> | * کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه<ref name=":2">[https://rsf.org/persan/news/-%D8%AF%D8%B4%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA---%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86--%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%87-%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%8C-%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C-%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%8C-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87-%D8%AA%D8%B9%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%82-%D9%85%D8%AD%D8%AA%D9%88%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AC%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87- دشمنان اینترنت در ایران]، سازمان گزارشگران بدون مرز</ref> | ||
در این میان رهبر جمهوری اسلامی ایران دارای نقشی مهم در تعیین افراد اصلی تأثیرگذار بر نهادهای فیلترینگ دارد. | در این میان رهبر جمهوری اسلامی ایران دارای نقشی مهم در تعیین افراد اصلی تأثیرگذار بر نهادهای فیلترینگ دارد. | ||
[[پرونده:شورای عالی فضای مجازی در ایران.jpg|جایگزین=شورای عالی فضای مجازی در ایران|بندانگشتی|شورای عالی فضای مجازی در ایران]] | |||
=== شورای عالی فضای مجازی === | === شورای عالی فضای مجازی === | ||
شورای عالی فضای مجازی به دستور [[سید علی خامنه ای| | شورای عالی فضای مجازی به دستور [[سید علی خامنه ای|سیدعلی خامنه‌ای]] در تاریخ ١٧ اسفند سال ۱۳۹۰ تشکیل شد. یکی از هدف‌های تاسیس این شورا برنامه‌ریزی و هماهنگی به منظور صیانت از آسیب‌های ناشی از شبکه جهانی اینترنت اعلام شده است. این شورا متشکل است از اعضای حقوقی: | ||
# رئیس جمهور(رئیس شورای عالی فضای مجازی) | # رئیس جمهور(رئیس شورای عالی فضای مجازی) | ||
# رئیس مجلس شورای اسلامی | # رئیس مجلس شورای اسلامی | ||
| خط ۶۸: | خط ۷۶: | ||
# رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی | # رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی | ||
# رئیس سازمان تبلیغات اسلامی | # رئیس سازمان تبلیغات اسلامی | ||
# فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی | # فرمانده کل [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی]] | ||
# فرمانده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران | # فرمانده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران | ||
اعضای حقیقی که متشکل از برخی متخصصان نزدیک به نظام و نهادهای امنیتی هستند: | اعضای حقیقی که متشکل از برخی متخصصان نزدیک به نظام و نهادهای امنیتی هستند: | ||
| خط ۷۷: | خط ۸۵: | ||
# دکتر رسول جلیلی | # دکتر رسول جلیلی | ||
# محمد سرافراز | # محمد سرافراز | ||
# علیرضا | # علیرضا شاه‌میرزایی | ||
# مهدی اخوان بهابادی | # مهدی اخوان بهابادی | ||
دستگاه قضایی ایران در اصل باید تابعی از سیاست‌گذاری‌های این شورا باشد، اما دادستان و قاضی‌های در عمل خود راسا برای مسدودسازی و سایت‌ها اقدام کنند.<ref name=":2" /> | دستگاه قضایی ایران در اصل باید تابعی از سیاست‌گذاری‌های این شورا باشد، اما دادستان و قاضی‌های در عمل خود راسا برای مسدودسازی و سایت‌ها اقدام کنند.<ref name=":2" /> | ||
| خط ۸۴: | خط ۹۲: | ||
این کارگروه نیز باید از مجریان سیاست‌های شورای عالی فضای مجازی باشد. کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه در سال ١٣٨٨ و بنا بر ماده ٢٢ قانون جرایم رایانه‌ای که در همان سال به تصویب رسیده بود تشکیل شد. ریاست آن را دادستان کل کشور بر عهده دارد و اعضای آن عبارتند از: | این کارگروه نیز باید از مجریان سیاست‌های شورای عالی فضای مجازی باشد. کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه در سال ١٣٨٨ و بنا بر ماده ٢٢ قانون جرایم رایانه‌ای که در همان سال به تصویب رسیده بود تشکیل شد. ریاست آن را دادستان کل کشور بر عهده دارد و اعضای آن عبارتند از: | ||
# دادستان کل کشور (رئیس کارگروه) | # دادستان کل کشور (رئیس کارگروه) | ||
# وزیر یا | # وزیر یا نماینده‌ی وزیر اطلاعات | ||
# وزیر یا | # وزیر یا نماینده‌ی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی | ||
# وزیر یا | # وزیر یا نماینده‌ی وزیر دادگستری | ||
# وزیر یا | # وزیر یا نماینده‌ی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات | ||
# وزیر یا | # وزیر یا نماینده‌ی وزیر علوم تحقیقات و فناوری | ||
# وزیر یا | # وزیر یا نماینده‌ی وزیر آموزش و پرورش | ||
# فرمانده نیروی انتظامی | # فرمانده نیروی انتظامی | ||
# یک نفر خبره در فناوری اطلاعات و ارتباطات به انتخاب کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی | # یک نفر خبره در فناوری اطلاعات و ارتباطات به انتخاب کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی | ||
| خط ۹۹: | خط ۱۰۷: | ||
=== سپاه پاسداران انقلاب اسلامی === | === سپاه پاسداران انقلاب اسلامی === | ||
این ارگان نظامی در اردیبهشت ماه ١٣٥٨ با فرمان روح‌الله | این ارگان نظامی در اردیبهشت ماه ١٣٥٨ با فرمان روح‌الله خمینی، برای سرکوب مخالفان و پاسداری از جمهوری اسلامی رسما تاسیس شد. این سازمان به تدریج به کنسرسیومی بزرگ و پر شاخ و برگ تبدیل شد که در همه‌ی عرصه‌های ایران حضور دارد. این جایگاه ویژه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی آن را به نهادی که در امر سانسور آنلاین و سرکوب شهروند وبنگاران بیشترین دخالت را دارد، تبدیل کرده است.<ref name=":2" /> | ||
== نهادهای امنیتی در فیلترینگ == | == نهادهای امنیتی در فیلترینگ == | ||
| خط ۱۱۶: | خط ۱۲۴: | ||
== اینترنت حلال == | == اینترنت حلال == | ||
شورای عالی فضای مجازی، کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه، برای دور کردن خطر اینترنت از شهروندان ایران و تبدیل آن به ابزاری بی‌خطر تلاش زیادی کرده‌اند، اما برای مقامات ایرانی این تلاش کافی نیست. | شورای عالی فضای مجازی، کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه، برای دور کردن خطر اینترنت از شهروندان ایران و تبدیل آن به ابزاری بی‌خطر تلاش زیادی کرده‌اند، اما برای مقامات ایرانی این تلاش کافی نیست. | ||
اینترنت حلال از ده سال پیش، نقل مجلس مقامات ایرانی است که برای راه اندازی آن به جستجوی مهارت‌های چین، کشوری متخصص در امر مهار اطلاع رسانی رفته‌اند. خبر همکاری با چین را معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات بر روی سایت این وزارت خانه اعلام کرد. «مدیریت بازار اینترنت که بسیار گسترده شده، یکی دیگر از موضوعاتی است که می‌تواند میان دو کشور تبادل نظر و استفاده از تجربیات، صورت گیرد(...) از همکاری شرکت‌های توانمند چینی در خصوص پیاده‌سازی و اجرای شبکه ملی اطلاعات استقبال می‌کنیم، (...) انتظار می‌رود شرکت‌های چینی با توسعه همکاری‌های مشترک و کمک به ارتقاء صنعت فناوری اطلاعات در کشور،حضور خود را تقویت کنند.» | بیش از ده سال است که آن‌ها در فکر راه‌اندازی شبکه اینترنت پاک یا حلال هستند، شبکه‌ای ملی اطلاعات یعنی شبکه‌ای قطع شده از اینترنت جهانی. دولت محمود احمدی نژاد، با افزایش حمله‌های سایبری به مراکز کنترل و هدایت انرژی اتمی ایران، تلاش کرد این طرح را که از حمایت کامل علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران برخوردار است، سرعت بخشد. | ||
همچنین خبرگزاری ایسنا در تاریخ ۲۵ دی ماه سال جاری به نقل از حسن روحانی نوشت: <blockquote>«شبکه ملی اطلاعات با پهنای باند بسیار مطلوب را در دستور کار داریم. فعلاً برنامه‌ریزی ما در این حوزه برای سال آینده است»</blockquote>اینترنت حلال از ده سال پیش، نقل مجلس مقامات ایرانی است که برای راه اندازی آن به جستجوی مهارت‌های چین، کشوری متخصص در امر مهار اطلاع رسانی رفته‌اند. خبر همکاری با چین را معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات بر روی سایت این وزارت خانه اعلام کرد. «مدیریت بازار اینترنت که بسیار گسترده شده، یکی دیگر از موضوعاتی است که می‌تواند میان دو کشور تبادل نظر و استفاده از تجربیات، صورت گیرد(...) | |||
از همکاری شرکت‌های توانمند چینی در خصوص پیاده‌سازی و اجرای شبکه ملی اطلاعات استقبال می‌کنیم، (...) انتظار می‌رود شرکت‌های چینی با توسعه همکاری‌های مشترک و کمک به ارتقاء صنعت فناوری اطلاعات در کشور،حضور خود را تقویت کنند.» | |||
به این سه نهاد می‌توان پلیس فتا ( پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات) را نیز که از جمله نیروهای سرکوب اطلاع رسانی است، اضافه کرد. پلیس فتا مسئول بازداشت و شکنجه بسیاری از شهروند وبنگاران و وبلاگ نویسان است. پرونده مرگ غم‌انگیز [[ستار بهشتی]] را می‌توان نمونه‌ای بارز از روش سرکوب پلیس فتا مثال آورد. این وبلاگ‌نویس سه روز پس از بازداشت، در تاریخ ١٣ آبان ١٣٩١ در بازداشتگاه پلیس فتا بر اثر شکنجه کشته شد. امروز عاملان قتل وی همچنان مصون از مجازات هستند. | به این سه نهاد می‌توان پلیس فتا ( پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات) را نیز که از جمله نیروهای سرکوب اطلاع رسانی است، اضافه کرد. پلیس فتا مسئول بازداشت و شکنجه بسیاری از شهروند وبنگاران و وبلاگ نویسان است. پرونده مرگ غم‌انگیز [[ستار بهشتی]] را می‌توان نمونه‌ای بارز از روش سرکوب پلیس فتا مثال آورد. این وبلاگ‌نویس سه روز پس از بازداشت، در تاریخ ١٣ آبان ١٣٩١ در بازداشتگاه پلیس فتا بر اثر شکنجه کشته شد. امروز عاملان قتل وی همچنان مصون از مجازات هستند. | ||
گوهر عشقی، مادر ستار بهشتی در نخستین سالگرد کشته شدن پسرش، در نامه‌ای سرگشاده به حسن روحانی نوشت:<blockquote>«یک سال از آن واقعه می‌گذرد و باور داشتیم در این مدت قاتل فرزندم توسط قوه قضاییه جمهوری اسلامی محاکمه و طبق قانون مجازات شود.»</blockquote>در این نامه وی با اعلام نام اکبر تقی زاده مامور پلیس فتا به عنوان قاتل فرزندش، از رئیس جمهور روحانی خواست به قسم خود پایبند بوده و ضامن اجرای مفاد قانون اساسی و حقوق شهروندی افراد باشد.<ref name=":2" /> | گوهر عشقی، مادر [[ستار بهشتی]] در نخستین سالگرد کشته شدن پسرش، در نامه‌ای سرگشاده به حسن روحانی نوشت:<blockquote>«یک سال از آن واقعه می‌گذرد و باور داشتیم در این مدت قاتل فرزندم توسط قوه قضاییه جمهوری اسلامی محاکمه و طبق قانون مجازات شود.»</blockquote>در این نامه وی با اعلام نام اکبر تقی زاده مامور پلیس فتا به عنوان قاتل فرزندش، از رئیس جمهور روحانی خواست به قسم خود پایبند بوده و ضامن اجرای مفاد قانون اساسی و حقوق شهروندی افراد باشد.<ref name=":2" /> | ||
== تلاش برای تغییر رفتار کاربران اینترنت == | |||
برخی کارشناسان اینترنت که درباره مسائل مربوط به ایران تامل می‌کنند بر این باور هستند که نوع سیاست‌گذاری‌های در دولت حسن روحانی به گونه‌ای است که موجب تغییر رفتار کاربران ایرانی در یک دوره میان‌مدت خواهد شد و این تغییر رفتار بدتر از فیلترینگ وبسایت‌ها و اپلیکیشن‌های مختلف خارجی است. | |||
به باور آن‌ها در پروسه تغییر رفتار، کاربر به صورت مستقیم احساس نمی‌کند که کم‌کم دارد به محدودیت‌های حکومتی تن می‌دهد بلکه به صورت نامحسوس انتخاب‌های او به سمتی متمایل می‌شود که مطلوب جمهوری اسلامی و سیاست‌گذاران فضای مجازی در ایران است. | |||
امین ثابتی (کارشناس امنیت دیجیتال) بر این باور است که دولت روحانی در زمینه مدیریت ترافیک اینترنت و هزینه‌‌های مرتبط با آن به گونه‌ای عمل کرده است که مخاطب استفاده از ترافیک داخلی را به استفاده از ترافیک بین‌المللی ترجیح دهد. وی در یک مثال گفته است:<blockquote>«بر این اساس آن حجم استفاده از اینترنت برای ترافیک داخلی به ترافیک خارجی ۱ به ۲ خواهد بود، یعنی اگر کاربری سرعت ۱۶ مگابیت برثانیه را با آستانه منصفانه ۲۰۰ گیگابایت خریده باشد و صرفا از ترافیک داخلی (مثلا وبسایت آپارات) استفاده کند، تا سقف ۲۰۰ گیگابایت و اگر از ترافیک بین‌المللی (مثلا تلگرام) استفاده کند، ۱۰۰ گیگابایت می‌تواند از اینترنت استفاده کند. | |||
با این سیاست در حقیقت دولت ایران به کمک شرکت‌های ارائه دهنده خدمات اینترنتی، مدیریت ترافیک اینترنت را به بهترین شکل ممکن انجام می‌دهد به گونه‌ای که در بلند مدت کاربران اینترنت در ایران بدون آنکه متوجه شوند ترجیح خواهند داد از وب‌سایت‌های داخل ایران استفاده کنند تا هم در استفاده از پهنای باند اینترنت خود صرفه‌جویی کنند هم هزینه کمتری را متحمل شوند.»<ref>[https://tech.tavaana.org/fa/news/tlash-jmhwry-aslamy-bray-tghyyr-rftar-karbran-ayntrnt تلاش جمهوری اسلامی برای تغییر رفتار کاربران اینترنت]، سایت توانا</ref></blockquote> | |||
== فیلترینگ == | == فیلترینگ == | ||
ایران در بین کشورهای جهان یکی از گسترده‌ترین و در عین حال، پیچیده‌ترین زیرساخت‌های سانسور اینترنت را در اختیار دارد. از زمان روی کار آمدن سیستم فیلترینگ در اوایل دهه ۸۰ تا به امروز، مدیران و رهبران دستگاه‌های مختلف در ایران، بدون توقف در حال وسیع‌تر کردن فهرست سیاه سایت‌ها و برنامه‌های | ایران در بین کشورهای جهان یکی از گسترده‌ترین و در عین حال، پیچیده‌ترین زیرساخت‌های سانسور اینترنت را در اختیار دارد. از زمان روی کار آمدن سیستم فیلترینگ در اوایل دهه ۸۰ تا به امروز، مدیران و رهبران دستگاه‌های مختلف در ایران، بدون توقف در حال وسیع‌تر کردن فهرست سیاه سایت‌ها و برنامه‌های فیلتر شده‌اند. | ||
نتایج کلی به‌دست‌آمده، نشان می‌دهد که دسترسی به ۳۵.۱٪ از یک‌هزار وبسایت پربازدید جهان برای کاربران اینترنت در ایران ممکن نیست. این میزان از سانسور به شکل نگران‌کننده‌ای بالاست. | نتایج کلی به‌دست‌آمده، نشان می‌دهد که دسترسی به ۳۵.۱٪ از یک‌هزار وبسایت پربازدید جهان برای کاربران اینترنت در ایران ممکن نیست. این میزان از سانسور به شکل نگران‌کننده‌ای بالاست. | ||
| خط ۱۴۲: | خط ۱۵۸: | ||
== قطع اینترنت در ایران == | == قطع اینترنت در ایران == | ||
با شروع و افزایش حرکت‌های اعتراضی و قیام‌های مردمی خط اینترنت در ایران بسرعت ضعیف شده و در برخی مناطق بکلی قطع می‌شود تا از انتشار اخبار و وقایع توسط مردم جلوگیری شده و سرکوب اعتراضات در سکوت خبری امکان‌پذیر گردد. | |||
== منابع == | == منابع == | ||
<references /> | <references /> | ||