|
|
| (۴۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| '''روز جهانی کارگر''' | | {{جعبه سوانح هواپیما |
| | |name = سقوط بالگرد ابراهیم رئیسی |
| | |occurrence_type = سانحه |
| | |image = اولین تصویر از هلیکوپتر.JPG |
| | |image_size = 250px |
| | |alt = |
| | |caption = اولین تصویر از سقوط بالگرد رئیسی |
| | |date = ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳ |
| | |type = |
| | |site = حنگلهای ارسباران در نزدیکی ورزقان |
| | |coordinates = |
| | |aircraft_type = هلیکوپتر بل |
| | |operator = نیروی هوایی جمهوری اسلامی ایران |
| | |tail_number = |
| | |origin = سد قیز قلعه‌سی در مرز ایران و جمهوری آذربایجان |
| | |stopover = |
| | |stopover0 = |
| | |stopover1 = |
| | |stopover2 = |
| | |stopover3 = |
| | |last_stopover = |
| | |destination = تبریز |
| | |passengers = ۵ نفر |
| | |crew = ۳ |
| | |injuries = ۰ |
| | |fatalities = |
| | |survivors = ۰ |
| | }} |
| | '''سقوط بالگرد ابر اهیم رئیسی؛''' در روز یکشنبه ۳۰ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۳، هلیکوپتر حامل ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور رژیم ایران دچار سانحه شد و سقوط کرد. |
|
| |
|
| == پیشینه روز جهانی کارگر ==
| | در روز دوشنبه ۳۱ اردیبهشت، بسیاری از رسانه‌ها و خبرگزاری‌های حکومتی از جمله ایرنا (خبرگزاری رسمی رژیم ایران)، خبرگزاری مهر و خبرگزاری تسنیم کشته شدن ابراهیم رئیسی و هیئت همراه او را تایید و منتشر کردند.<ref>[https://www.darivoa.com/a/iran-ibrahim-raisi-was-killed-in-a-helicopter-crash/7618947.html خبرگزاری‌های ایران: ابراهیم رییسی در سانحه هلیکوپتر کشته شد - سایت صدای آمریکا]</ref> |
| سرآغازِ روز جهانی کارگر را رویدادهای خونینِ ماه مه ۱۸۸۶ شیکاگو می‌دانند. اول ماه مه در سراسر جهان یادآور آن رویدادهاست. اما در آمریکا و کانادا آن رویدادها را به فراموشی سپرده اند و روز کارگر را با عنوانِ «روز کار» در نخستین دوشنبۀ ماه سپتامبر جشن می‌گیرند. در سال ۱۹۵۵ پاپْ پیوسِ دوازدهم روز اول ماه مه را جشنِ «سن ژوزِف» ( یا یوسفِ نجّار) اعلام کرد تا به روز جهانیِ کارگر رنگ و بوی مسیحی بدهد. در تونس پس از سقوط بن‌علی حزب النَهضة نخستین حزب اسلام‌گرا بود که اول ماه مه را جشن گرفت. این روز در ترکیه تعطیل رسمی است و در آن کشور مانند کشورهای اروپایی در اول ماه مه راه‌پیمایی‌هایی در شهرهای بزرگ برگزار می‌کنند.
| |
|
| |
|
| سرچشمه و سرآغاز روز جهانی کارگر را، همه، اول ماه مه ۱۸۸۶ می‌دانند. در سال ۱۸۸۴ سندیکاهای کارگری آمریکا در کنگره‌ای که برگزار کردند، چنین نهادند که در دوسال آینده کارفرمایان را به محدود کردنِ زمانِ کار به هشت ساعت در روز وادارند و روز اول ماه مه را برای شروع کارزار خود انتخاب کردند. زیرا در آن روز بیشتر قرارداد‌های کار به پایان می‌رسید. در اول ماه مه ۱۸۸۶ شُماری از کارفرمایانِ آمریکایی به خواستِ ۸ ساعت کار در روز تن دادند و آن را در حق ۲۰۰ هزار کارگر به رسمیت شناختند. در همان روز ۳۴۰ هزار کارگر که نتوانسته بودند به چنین حقی دست یابند، در سراسر آمریکا به ویژه در شیکاگو دست به اعتصاب زدند که روز بعد به تظاهراتِ خیابانی انجامید. پلیس شیکاگو کوشید آن تظاهرات را فرونشاند.
| | محل سقوط هلیکوپتر حامل ابراهیم رئیسی در منطقه‌ای بین اردشیر و برازین از توابع شهر ورزقان در استان آذربایجان شرقی اتفاق افتاد. این منطقه سنگلاخ و مه‌آلود و بارانی بوده و شرایط را برای امدادرسانی خیلی سخت کرده بود.<ref name=":1">[https://www.iranintl.com/202405195727 عده‌ای از ایرانی‌ها با آتش‌بازی و شادنوشی مرگ احتمالی رئیسی را جشن گرفتند - سایت ایران اینترنشنال]</ref> |
|
| |
|
| در چهارمِ ماه مه بُمبی به سوی پلیس پرتاب شد و یکی از مأموران پلیس کشته شد. پنج سندیکالیستِ کارگری را بی‌هیچ دلیلی عامل این قتل شناختند و دستگیر کردند. چهار تن ازآنان را بی‌درنگ به دار آویختند. سندیکالیست پنجم نیز که به مرگ محکوم شده بود در زندان خودکشی کرد. سه سال بعد در سال ۱۸۸۹ دومین انترناسیونالِ سوسیالیست برای بزرگداشتِ صدمین سالگرد انقلاب فرانسه در پاریس تشکیل شد. شرکت کنندگان تصمیم گرفتند روز اول ماه مه را با همان خواسته‌هایِ کارگرانِ آمریکا «روز تظاهرات» اعلام کنند. اما در اول ماه مه ۱۸۹۱ در شهر «فورمی» در شمال فرانسه ارتش، کارگرانی را که دست به اعتصابِ صلح‌آمیز زده بودند به گلوله بست. ۹ تن از کارگران کشته و ۳۳ تن دیگر زخمی شدند. از آن پس بود که اول ماه مه رفته رفته به عنوان یک جشن در سنتِ پیکارِ کارگری جایگیر شد و آن را در بلژیک و روسیه نیز برگزار کردند.<ref name=":0">[http://www.rfi.fr/fa/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86/20180502-%D8%B3%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA%D9%90-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1-%DA%AF%D9%88%D8%B4%DB%80-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86 سرگذشتِ روز جهانی کارگر در چهار گوشۀ جهان]</ref>
| | === '''اسامی کشته‌شدگان''' === |
| | اسامی سرنشینان هلیکوپتر، علاوه بر ابرهیم رئیسی عبارت بودند از: حسین امیرعبداللهیان (وزیر امور خارجه)، سید محمدعلی آل هاشم (نماینده خامنه‌ای و امام جمعه تبریز)، مالک رحمتی (استاندار آذربایجان شرقی)، پاسدار سیدمهدی موسوی (فرمانده یگان حفاظت ابراهیم رئیسی) و شماری از محافظین و خدمه‌ها |
|
| |
|
| == روز جهانی کارگر در دنیا == | | اسامی خلبانان هلیکوپتر حامل ابراهیم رئیسی عبارت بودند از: سرهنگ خلبان سیدطاهر مصطفوی، سرهنگ خلبان محسن دریانوش و سرگرد فنی بهروز قدیمی<ref name=":2">[https://www.bbc.com/persian/live/69036110 ابراهیم رئیسی در سانحه سقوط بالگرد کشته شد - سایت بی‌بی‌سی فارسی]</ref> |
| در آغاز قرن بیستم روز اول ماه مه در فرانسه به یک میعاد اجتماعی تبدیل شد، مجلس سنا در ۱۹۱۹ هشت ساعت کار روزانه را تصویب کرد، اما بسیج کارگران هم‌چنان ادامه یافت. در سال ۱۹۴۱ که فرانسه در تصرف نیروهای آلمان بود، مارشال پِتَن، رئیسِ دولتِ ویشی، روز اول ماه مه را «جشن کار و وِفاقِ اجتماعی» و روز تعطیل اعلام کرد تا کارگران با دولت ویشی احساس همبستگی کنند. از آن پس بود که اصطلاحِ «جشن کار» جانشینِ «جشن کارگر» شد. پس از جنگ در سالِ ۱۹۴۷ نخستین دولتِ «جمهوریِ چهارم فرانسه» این روز را در آیین‌نامه‌ی کار به عنوانِ تعطیل رسمیِ همۀ حقوق‌بگیرانِ کشور ثبت کرد.
| |
|
| |
|
| در زمانِ جنگِ هند و چین که از ۱۹۴۶ تا ۱۹۵۴ به طول انجامید و نیز هنگامِ جنگ الجزایر از سال ۱۹۵۴ تا سال ۱۹۶۲، دولتِ فرانسه تظاهراتی را که برضد آن در شهرهای فرانسه به راه می‌افتاد، ممنوع کرد. در این میان از تظاهرات اول ماه مه نیز جلوگیری کرد. در اول ماه مه ۱۹۶۸ بود که به همتِ سندیکایِ کارگریِ ثِ- ژِ- تِ تظاهراتِ اول ماه مه دوباره به راه افتاد.
| | == واکنش برخی از کشورها == |
| | به دنبال کشته شدن ابراهیم رئیسی و هیئت همراهش، کشورهای پاکستان و لبنان عزای عمومی اعلام کردند. |
|
| |
|
| در شوروی اول ماه مه را در سال ۱۹۲۰ زیر عنوان «جشنِ قانونیِ کارگران» تعطیل رسمی اعلام کردند. در ایتالیا در دورۀ فاشیست‌ها به جای اول ماه مه روز ۲۱ آوریل را که می‌گویند روز بنیان‌گذاریِ شهر رُم است، جشن می‌گرفتند. اما از ۱۹۴۵ ایتالیایی‌ها روز کارگر را دوباره جشن گرفتند. در اسپانیا و پرتغال نیز آن را جشن می‌گیرند. در ایالات متحد آمریکا و کانادا روز کارگر ربطی به رویدادهای شیکاگو در ماه مه ۱۸۸۶ ندارد و آن را با عنوانِ «روز کار» در نخستین دوشنبه‌ی ماه سپتامبر جشن می‌گیرند که تعطیل رسمی است. در آن دو کشور اول ماه مه یعنی «روز جهانی کارگر» تعطیلِ رسمی نیست. در آلمان و اتریش این روز تعطیلِ رسمی است، اما در سویس تعطیل رسمی نیست. از همین رو، در آن کشور سندیکاها راه‌پیماییِ اول ماه مه را بعد از ظهر یا اول عصر برگزار می‌کنند. در هند اول ماه مه تعطیل عمومی است و آن را از سال ۱۹۲۳ جشن می‌گیرند.
| | حکومت طالبان افغانستان، الهام علی‌اف رئیس جمهور آذربایجان، نارندا مودی نخست‌وزیر هندوستان و محمد شیاع سودانی نخست‌وزیر عراق، مرگ ابراهیم رئیسی را تسلیت گفتند. همچنین '''[[نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی|گروه‌های نیابتی رژیم ایران]]''' مانند '''[[حزب‌الله لبنان|حزب‌الله]]''' لبنان و '''[[جنبش حماس|حماس]]''' کشته‌‌شدن رئیسی و هیئت همراهش را تسلیت گفتند و ابراز همدردی کردند.<ref name=":2" /> |
|
| |
|
| در سال ۱۹۵۵ پاپْ پیوسِ دوازدهم روز اول ماه مه را جشنِ «سن ژوزِف» ( معروف به یوسفِ نجّار) اعلام کرد تا به روز جهانیِ کارگر رنگ و بوی مسیحی بدهد. البته پیش از او، پاپْ لئونِ سیزدهم در سال ۱۸۸۹ برای جلوگیری از دور شدن کارگران از کلیسا، به یوسف نجار یا سن ژوزِف عنوانِ «حامیِ مقدسِ پدرانِ خانواده و کارگران» داده بود. در بعضی از کشورهای اسلامی اول ماه مه را جشن می‌گیرند. در ترکیه تعطیل رسمی است و مانند کشورهای اروپایی در اول ماه مه راه‌پیمایی‌هایی در شهرهای بزرگ آن کشور برگزار می‌کنند. در تونس پس از سقوطِ بن‌علی حزب النَهضة نخستین حزب اسلام‌گرا بود که اول ماه مه را جشن گرفت. | | == جشن و شادی مردم == |
| | [[پرونده:تابوت کشته‌شدگان.jpg|جایگزین=اجساد کشته‌شدگان سانحه هلیکوپتر|بندانگشتی|278x278پیکسل|اجساد کشته‌شدگان سانحه هلیکوپتر]] |
| | در پی انتشار خبر سقوط هلیکوپتر ابراهیم رئیسی که بازتاب گسترده‌ای در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی داشت، هزاران نوشته از کاربران منتشر شد که چشم‌انتظار شنیدن خبر مرگ رئیسی هستند. خیلی از کاربران هم سقوط هلیکوپتر ابراهیم رئیسی را موضوع طنز قرار دادند و به‌خاطر وجود حیوانات وحشی در منطقه‌‌ی سقوط هلیکوپتر، آرزو و ابراز امیدواری کردند که رئیسی و هیئت همراهش خوراک حیوانات شوند. همچنین در تهران و شهرهای مختلف کشور، مردم با شنیدن خبر کشته شدن ابراهیم رئیسی و همراهان او به جشن و شادی و آتش‌بازی و شادنوشی به‌‌سلامتی مرگ آن‌ها پرداختند. شماری از مردم هم در پیام‌هایشان ضمن اظهار خوشحالی از مرگ رئیسی، آن را کارمای قتل‌عام زندانیان سیاسی در دهه‌ی ۱۳۶۰، و نتیجه‌ی نفرین هزاران خانواده‌ی داغ‌‌دار توصیف کرند. در شبکه‌ی ایکس (توئیتر سابق)، کاربران با ابراز شادی از هشتگ «فرود سخت» استفاده کردند.<ref name=":1" /> |
|
| |
|
| در ایران، جمهوری اسلامی به رغم قانونی بودن «تشکیل اجتماعات و راهپیمایی‌ها» مجوزی به اتحادیه‌ها و سندیکاهای کارگری غیردولتی نمی‌داد تا روز جهانی کارگر را جشن بگیرند. اما چند سال است که «خانۀ کارگر» که یک نهاد دولتی است در هماهنگی با «وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی» در اول ماه مه برابر با یازدهم اردیبهشت راه‌پیمایی برگزار می‌کند.<ref name=":0" />
| | == پیام مسعود رجوی == |
| | <blockquote>تعادل و فصل جدید در حاکمیت [[رژیم ولایت فقیه|'''ولایت فقیه''']] |
|
| |
|
| در اروپا روز اول ماه می در سال ۱۸۸۹، بعد از برگزاری دومین نشست بین‌المللی حزب‌های سوسیالیست و کارگری در پاریس، به‌صورت رسمی به‌عنوان روز کارگر نام‌گذاری شد.
| | آرزوهای [[سید علی خامنه ای|'''خامنه‌ای''']] با رئیسی خاکستر شد و بر باد رفت |
|
| |
|
| امروزه بیش از ۶۶ کشور روز اول مه را تعطیل رسمی اعلام کرده‌اند و به‌عنوان روز کارگر جشن می‌گیرند.<ref>[https://iranintl.com/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86%D9%87-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7-%D8%AA%D8%A7-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 پیشینه روز جهانی کارگر: از آمریکا تا ایران]- ایران اینترنشنال</ref>
| | آثار ضربه بر گیجگاه خلیفه‌ی وارفته و فرتوت و نیروهای روحیه باخته‌اش خردکننده است. ارکان نظام را به لرزه در می‌آورد و مرحله پایانی شاه را تداعی می‌کند. خامنه‌ای باید در بحبوحه‌‌ی [[جنگ اسرائیل و حماس|'''غزه''']]، دستگاهی را که از ریاست‌جمهوری جلاد ۶۷ چیده بود سر تا پا بازسازی و جایگزین‌سازی و تراز کند. دستگاه اکنون از درون سوراخ سوراخ شده است. به یقین می‌توان گفت که خامنه‌ای بازنده‌ی استراتژیک است. |
|
| |
|
| == وضعیت کارگران در ایران ==
| | طبق اصل ۱۳۱ قانون اساسی رژیم «معاون اول رئیس‌جمهور با موافقت رهبری اختیارات و مسئولیت‌های وی را برعهده می‌گیرد و شورایی متشکل از رئیس مجلس و رئیس قوه قضاییه و معاون اول رئیس‌جمهور موظف است ترتیبی دهد که حداکثر ظرف مدت ۵۰روز رئیس‌جمهور جدید انتخاب شود». |
|
| |
|
| فریبرز رئیس‌دانا، اقتصاددان، در گفت‌وگویی با خبرگزاری ایلنا در تاریخ ۱۰ بهمن گفت، بیش از ۷۰ درصد کارگران در ایران زیر خط فقر مطلق هستند. به گفته این اقتصاددان حداقل دستمزد کارگران برای سال ۹۷ نباید کمتر از ۳ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان باشد. درحالی که حداقل دستمزد اعلام شده برای سال ۹۷ کمتر از یک سوم این پیشنهاد است.<ref>[https://www.dw.com/fa-ir/economy/a-47298909 ۷۰ درصد کارگران ایران زیر خط فقر مطلق هستند] - دویچه وله</ref>
| | این روند جنگ گرگ‌ها در بالای رژیم را به منتها درجه تشدید می‌کند و در پایین جامعه و کف خیابان فرصت هر چه بیشتری برای اعتراض و قیام فراهم می‌سازد. |
|
| |
|
| دبیر خانه کارگر استان فارس در مورد حداقل دستمزد کارگران در سال ۹۹ گفت، تورم اعلام شده از سوی مرکز آمار با درصد افزایش حقوق کارگران فاصله زیادی دارد که این یکی از دلایل مخالفت فعالان کارگری با این ۲۱ درصد است... یک کارگر با حقوق یک میلیون و ۸۳۵ هزار تومان چگونه باید زندگی کند...وی با اشاره به تاثیر ویروس کرونا گفت، در حال حاضر بسیاری از کارگران فصلی و پیمانکاری بیکار شدند و بسیاری از این افراد بیمه نیستند که در فرایند بیمه بیکاری ثبت نام کنند؛ امروز کارگران با مشکلات تأمین معیشتی بسیاری روبه‌رو هستند و دولت باید از کارگران حمایت کند....با این روندی که در پیش گرفته شده کارگر نه حق مسافرت دارد، نه حق دارد گوشت بخورد، نه حق دارد از تفریحات سالم بهره‌مند شود؛ این‌ها مسائلی هستند که بایستی در نظر گرفته شود؛ اما اکنون بسیاری از کارگران توان پاسخگویی به نیازهای خانواده خود را ندارند.<ref>[https://irankargar.com/%d8%b9%d8%af%d9%85-%d8%aa%d8%a3%d9%85%db%8c%d9%86-%d9%85%d8%b9%db%8c%d8%b4%d8%aa-%da%a9%d8%a7%d8%b1%da%af%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d8%a8%d8%a7-%d8%ad%d9%82%d9%88%d9%82-%db%8c%da%a9-%d9%85%db%8c%d9%84%db%8c/ عدم تأمین معیشت کارگران با حقوق یک میلیون و ۸۳۰ هزار تومان]- ایران کارگر</ref>
| | خامنه‌ای لرزه‌ی سرنگونی را در سراپای رژیم احساس می‌کند. یا باید زهر بخورد و عقب بنشیند که در این صورت طلسم اختناق می‌شکند و رژیم سرنگون می‌شود یا باید مثل همیشه بر انقباض و اختناق و خالص‌سازی و بر تروریسم و جنگ‌افروزی بیفزاید و به سلاح اتمی رو بیاورد. علی‌القاعده سر مار ولایت برای بقا و هژمونی خودش چنین خواهد کرد. |
|
| |
|
| در سال ۱۳۹۹ شورای عالی کار با شرکت نمایندگان کارفرمایان، کارگران و دولت به عنوان میانجی، برای تعیین حداقل میزان دستمزد وارد مذاکره شدند. حداقل دستمزد سال ۹۹ که ۲۱درصد نسبت به دستمزد سال ۹۸ افزایش داشته به هیچ وجه پاسخگوی حداقل معیشت کارگران نیست. میزان این دستمزد ۱ میلیون و ۸۳۵ هزار تومان در ماه تعیین شد، درحالی‌که نرخ تورم بنا به اعلام رسمی بانک مرکزی ۴۱ درصد و حداقل سبد معیشت خانوار بنا به توافق هر سه طرف مذاکره کننده ۴میلیون و ۹۴۰ هزار تومان است. بعد از ساعت‌ها مذاکره نمایندگان کارگران این رقم را ناکافی دانستند و جلسه مذاکره را ترک کردند و این مصوبه به امضای نمایندگاه کارفرمایان و دولت رسید. | | در مقابل، ما زن و مرد جنگیم و باید صد بار بیشتر بجنگیم |
|
| |
|
| در تاریخ ۲۴ فروردین ۱۳۹۹، پنج هزار فعال اجتماعی دراعتراض به مصوبه‌ی دستمزد کارگران بیانیه‌صادر کردند. در شروع این بیانیه آمده است: <blockquote>«مصوبه حداقل دستمزد ۹۹ را لغو کنید و دوباره مذاکره از سر بگیرید! صدها فعال کارگری و مدنی می‌گویند افزایش ۲۱ درصدی حداقل دستمزد غیرقانونی است»</blockquote>در انتها، امضاکنندگان بیانیه، خواستار اصلاح ساختار شورای عالی کار، بالابردن وزن کارگران در این ساختار و برخورداری کارگران ایران از حق تشکل‌یابی مستقل براساس مقاوله‌نامه‌های ۸۷ و ۹۸، سازمان بین‌المللی کار شده‌اند.<ref>[https://irankargar.com/%d8%af%d8%b3%d8%aa%d9%85%d8%b2%d8%af-%da%a9%d8%a7%d8%b1%da%af%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d8%a8%db%8c%d8%a7%d9%86%db%8c%d9%87-%d9%be%d9%86%d8%ac%e2%80%8c%d9%87%d8%b2%d8%a7%d8%b1-%d9%81%d8%b9%d8%a7%d9%84-%d8%a7/ بیانیه پنج‌هزار فعال اجتماعی علیه مصوبه دستمزد کارگران] - ایران کارگر</ref>
| | ۱-هیچکس با انتخابات گول نمی‌خورد. انتخاب در این رژیم جایی ندارد. زمان انقلاب و دادخواهی آتشین است. خون '''[[قتل عام ۶۷|سربداران ۶۷]]''' و شهیدان قیام و [[ارتش آزادی‌بخش ملی ایران|'''ارتش آزادی''']] می‌جوشد. |
|
| |
|
| === تائیر کرونا بر وضعیت کارگران ===
| | ۲-هم‌چنانکه رئیس‌جمهور برگزیده مقاومت برای دوران انتقال حاکمیت به مردم ایران پیوسته گفته و می‌گوید نباید به حجاب اجباری و دین اجباری و حکومت اجباری تن داد و باید در برابر آن به اعتراض و قیام برخاست. |
| رئیس انجمن صنایع همگن قطعه‌سازان و مدیرعامل شرکت آسیا لنت درباره‌ی تعداد جان‌باختگان کرونا در صنایع خودروسازی گفت: «تاکنون حدود ۱۱ نفر از کارگران خودروسازی‌ها و قطعه‌سازی‌های کشور جان خود را از دست داده‌اند. همچنین یک کارگر در شرکت آسیا لنت و یک کارگر در دیگر شرکت‌های قطعه‌سازی در اثر ابتلا به ویروس کرونا جان باخته‌اند.<ref>[https://irankargar.com/%d8%af%d9%85-%d8%aa%db%8c%d8%ba-%da%a9%d8%b1%d9%88%d9%86%d8%a7-%d8%af%d8%a7%d8%af%d9%86-%da%a9%d8%a7%d8%b1%da%af%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d8%ae%d9%88%d8%af%d8%b1%d9%88%d8%b3%d8%a7%d8%b2%db%8c-%d9%88-%d8%ae/ دم تیغ کرونا دادن کارگران خودروسازی و خانواده‌‌‌یشان با فرستادن آنان بر سر کار بدون امکانات ایمنی] - ایران کارگر</ref>
| |
|
| |
|
| == روز جهانی کارگر در ایران ==
| | ۳-مردم ایران این رژیم را نمی‌خواهند. مظاهر حاکمیت این رژیم در هر کجا و در هر پوششی باید در هم کوبیده شود. در مصاف با سپاه و اطلاعات و مزدوران، مقاومت و آتش فرزندان رشید ایران حق مسلم ملی و میهنی است. انکار این حق جهانشمول که در اعلامیه جهانی حقوق‌بشر تصریح شده، همدستی با خامنه‌ای است. |
| روز چهانی کارگر در ایران همواره شاهد تجمعات و اعتراضات کارگران بوده است. به ویژه در حاکمیت جمهوری اسلامی هر ساله تجمعات اعتراضی در روز جهانی کارگر در اعتراض به سیاست‌های ضد کارگری این رژیم برگزار شده است، زیرا در حاکمیت رژیم ولایت فقیه وصعیت معیشت کارگران سال به سال وخیم‌تر شده و کارگران فقیرتر شده‌اند.
| |
|
| |
|
| === پیشینه روز جهانی کارگر در ایران ===
| | قیـام خلـق شتـاب می‌گیـرد |
| در ایران جشن اول ماه می، برای اولین بار، درسال۱۲۹۹ شمسی (۱۹۲۰ میلادی) برگزار شد. دردوره رضا شاه، این مراسم اغلب به صورت مخفیانه برپا می‌شد. بعد از رضا شاه، دوباره امکان برگزاری علنی این جشنها پیدا شد و اسناد مبارزات کارگران ایران، از تظاهرات بزرگ اول ماه مه درسالهای ۱۳۲۴ و ۱۳۲۵ حکایت دارند.
| |
|
| |
|
| درسال ۱۳۳۱، به دستور دکتر محمد مصدق، روز اول ماه می عید کارگران و تعطیل رسمی اعلام شد. اما پس از کودتای ۲۸مرداد، مجدداً این مراسم مخفیانه برگزار می‌شد. چندی بعد شاه روز تولد پدرش ۲۴ اسفند را روز کارگر اعلام کرد، ولی، با اوجگیری جنبش دانشجویی در داخل و خارج کشور، شاه ناچار به عقب نشینی شد و روز اول ماه می، به عنوان روز کارگر، تعطیل کارگری اعلام شد. کارگران در شهرهای بزرگ به ویژه تهران خانه‌ای بنام خانه‌ی کارگر داشتند.<ref name=":1">[https://fa.iranfreedom.org/%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%9B-%D8%B3%D8%A7%D8%A8%D9%82%D9%87-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C-%D9%88-%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%DA%A9/ روز جهانی کارگر؛ سابقه تاریخی و وضعیت کارگران در ایران، به مناسبت روز جهانی کارگر] - ایران آزادی</ref>
| | انقـلاب دموکراتیـک مـردم ایـران پیـروز می‌شود. |
|
| |
|
| === روز جهانی کارگر در حاکمیت جمهوری اسلامی ===
| | '''مسعود رجوی-۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳'''<ref>[https://leader.mojahedin.org/i/%D9%85%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF-%D8%B1%D8%AC%D9%88%DB%8C-%DB%B3%DB%B1-%D8%A7%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D8%A8%D9%87%D8%B4%D8%AA-%DB%B1%DB%B4%DB%B0%DB%B3-%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84-%D9%81%D8%B5%D9%84-%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D8%AD%D8%A7%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%AA-%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%87-%D8%A2%D8%B1%D8%B2%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%B1-%D8%A8%D8%A7%D8%AF-%D8%B1%D9%81%D8%AA مسعود رجوی: آرزوهای خامنه‌ای با رئیسی خاکستر شد و بر باد رفت - سایت مجاهدین خلق ایران] </ref></blockquote> |
| بعد از انقلاب ضد سلطنتی در سال ۱۳۵۷، خمینی تمامی سندیکاها و تشکل‌های کارگری را منحل کرد. حزب جمهوری اسلامی تحت اشراف بهشتی و خامنه‌ای به سردمداری علی ربیعی؛ وزیر کار روحانی و علیرضا محجوب خانه‌ی کارگر در تهران را به اشغال خود درآوردند. جمهوری اسلامی تلاش می‌کند که مراسم اول ماه می را زیر نظر خانه‌ی کارگر انجام دهد.
| |
|
| |
|
| سال ۱۳۹۶علی ربیعی برای بازار گرمی انتخابات ریاست جمهوری، تعدادی از کارگران را برسرد. البته کارگران با شعارهای خود این بساط نمایش روحانی را برهم زدند.<ref name=":1" />
| | === '''پیام مریم رجوی''' === |
| | | خانم '''[[مریم رجوی]]''' رئیس جمهور برگزیده '''[[شورای ملی مقاومت ایران|مقاومت ایران]]''' به دنبال مرگ ابراهیم رئیسی طی پیامی گفت:<blockquote>«نفرین مادران و دادخواهان شهیدان و سربه‌داران سر موضع، با لعنت خدا و خلق و تاریخ، بدرقه جلاد۶۷ است. یک ضربه کلان جبران‌ناپذیر و استراتژیک به خامنه‌ای و تمامیت رژیم اعدام و قتل‌عام با پیامدها و بحران‌های زنجیره‌یی در سرتاپای استبداد دینی که شورشگران را به حرکت در می‌آورد. با گرامیداشت ۳۰هزار مجاهد و مبارز قتل‌عام شده که مردم ایران هرگز فراموش نمی‌کنند، دادخواهی تا سرنگونی ادامه دارد. سرنوشت تمام کسانی که فرزندان ایران را اعدام کرده و می‌کنند عبرت‌انگیز است.»<ref>[https://www.maryam-rajavi.com/raisi-death-with-consequences-and-chain-crises-for-khamenei/ مرگ رئیسی ضربه کلان و استراتژیک به خامنه‌ای - سایت مریم رجوی]</ref> </blockquote> |
| بعد از انقلاب اسلامی و پیروزی جمهوری اسلامی در ایران، طبق ماده ۶۳ قانون کار، یازدهم اردیبهشت در تقویم رسمی کشور به‌عنوان روز کارگر نام‌گذاری شده است و جزو تعطیلات رسمی کارگران محسوب می‌شود.
| |
| | |
| اما این قانون کمتر مورد توجه مسؤولان ایران قرار گرفته است. به گفته علیرضا محجوب، رییس فراکسیون کارگری مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۹۵ (در مصاحبه با سایت خبری حسابداران ایران)، «روز جهانی کارگر، براساس قوانین قانون کار برای کارگرانی که تابع این قانون هستند، روزی تعطیل محسوب می‌شود که مزد آن نیز مطابق ایام تعطیل سال باید به کارگران پرداخت شود و اگر به‌هر دلیلی، کارخانه‌ای تعطیل نشود، باید حضور در کار گارگران، با توافق بین کارگران و کارفرما باشد و مطابق اضافه‌کاری در روز تعطیل برای کارگران محاسبه شود». این بدان معناست که برطبق قوانین کار، کارگران ایرانی حق ۴۰درصد اضافه حقوق را در آن روز دارا هستند، درحالی‌که اول مه بر طبق قانون باید روز تعطیلی با حقوق برای کارگران محسوب شود و با این وجود، هیچ کدام از این دو در بازار کار ایران اجرا نمیشود. ضعف در عملکرد فراکسیون کارگری مجلس شورای اسلامی در موارد متعدد دیگری نیز دیده می‌شود.<ref>[https://iranintl.com/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86%D9%87-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7-%D8%AA%D8%A7-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 پیشینه روز جهانی کارگر: از آمریکا تا ایران] - ایران اینترنشنال</ref>
| |
| | |
| === برخورد جمهوری اسلامی با تجمعات روز جهانی کارگر ===
| |
| فعالان و رسانه‌های کارگری خبر از بازداشت ۱۲ تن از کارگران در روز جمعه ۶ اردیبهشت دادند که قصد برنامه‌ریزی برای برگزاری روز اول ماه مه، روز جهانی کارگر را داشته‌اند. این فعالان متشکل از نمایندگان کانون مدافعان حقوق کارگر، اتحادیه آزاد کارگران، سندیکای نقاشان و سندیکای واحد و غیره در پارک جهان‌نما در جاده اتوبان تهران کرج تجمع کرده بودند که توسط نیروهای لباس شخصی متعلق به نیروهای امنیتی ربوده شدند. این افراد توسط دو ون سفید توسط هشت ماشین محافظ به زندان اداره آگاهی برده شدند. بازداشت این افراد در آستانه اول ماه مه، روز جهانی کارگر، انجام گرفت.<ref>[https://www.dw.com/fa-ir/iran/a-48515649 در آستانه روز کارگر هنوز کارگران بازداشتی آزاد نشده‌اند] - دویچه وله</ref>
| |
| | |
| روز چهارشنبه ۱۱ اردیبهشت ۱۳۹۸به مناسبت روز جهانی کارگر، هزاران کارگر و فعال کارگری مقابل خانه کارگر و همچنین مجلس شورای اسلامی تجمع کردند. این نظاهرات که با فراخوان سندیکای شرکت واحد اتوبوسرانی تهران برگزار شد، به خشونت کشیده شده و تعدادی از تظاهرکنندگان بازداشت شدند. کاربران رسانه‌های اجتماعی در صفحه توییتر خود خبر دادند، رضا شهابی، الهام صالحی، فرهاد شیخی، حسن سعیدی، وحید فریدونی، ناصر محرمزاده، رسول طالب‌مقدم، محمدعلی اصلانی و اسدالله سلیمانی و همچنین کیوان صمیمی از اعضای کانون نویسندگان، جزء بازداشت‌شدگان هستند.<ref>[https://iranintl.com/%D8%A7%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA-%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D8%AA%D9%86-%D8%A7%D8%B2-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%B9%D8%AA%D8%B1%D8%B6-%D9%85%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84-%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 بازداشت ده‌ها تن از کارگران معترض مقابل مجلس ایران] - ایران اینترنشنال</ref> در پی برخورد خشونت آمیز از طرف نیروی انتظامی و بازداشت تعدادی از تجمع کنندگان رضا علیخانی، مدیرکل سیاسی استانداری تهران این تجمع را غیرقانونی خواند و از برخورد نیروی انتظامی با تجمع‌کنندگان حمایت کرد.<ref>[https://iranintl.com/%D8%A7%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%AC%D9%85%D8%B9-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%9B-%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D8%AA%D9%86-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA-%D8%B4%D8%AF%D9%86%D8%AF استانداری تهران: تجمع کارگران غیرقانونی بود؛ ده‌ها تن بازداشت شدند]- ایران اینترنشنال</ref>
| |
| | |
| حسن روحانی، رییس جمهوری اسلامی ایران، روز سه‌شنبه ۱۰ اردیبهشت،در آستانه روز جهانی کارگر، به جای پرداختن به مشکلات معیشتی کارگران و حل معضلات آنان، درجشنواره ملی قدردانی از کارگران نمونه ، از کارگران خواست برای مقابله با آمریکا با کار بیشتر و افزایش شیفت‌های کاری تا چند برابر، محصولات بیشتری تولید کنند.<ref>[https://iranintl.com/%D8%A7%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D8%B1%D9%88%D8%AD%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D8%AA%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%85%E2%80%8C-%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7-%D8%B4%DB%8C%D9%81%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%DA%86%D9%86%D8%AF-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1-%D8%B4%D9%88%D8%AF روحانی به کارگران: برای مقابله با تحریم آمریکا شیفت‌های کاری چند برابر شود]- ایران اینترنشنال</ref>
| |
|
| |
|
| | == منابع == |
| <references /> | | <references /> |
سقوط بالگرد ابراهیم رئیسی اولین تصویر از سقوط بالگرد رئیسی |
| خلاصه سانحه |
|---|
| تاریخ | ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳ |
|---|
| محل حادثه | حنگلهای ارسباران در نزدیکی ورزقان |
|---|
| مسافرین | ۵ نفر |
|---|
| خدمه | ۳ |
|---|
| مجروحین | ۰ |
|---|
| بازماندگان | ۰ |
|---|
| نوع هواپیما | هلیکوپتر بل |
|---|
| استفاده‌کننده | نیروی هوایی جمهوری اسلامی ایران |
|---|
| مبدا | سد قیز قلعه‌سی در مرز ایران و جمهوری آذربایجان |
|---|
| مقصد | تبریز |
|---|
سقوط بالگرد ابر اهیم رئیسی؛ در روز یکشنبه ۳۰ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۳، هلیکوپتر حامل ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور رژیم ایران دچار سانحه شد و سقوط کرد.
در روز دوشنبه ۳۱ اردیبهشت، بسیاری از رسانه‌ها و خبرگزاری‌های حکومتی از جمله ایرنا (خبرگزاری رسمی رژیم ایران)، خبرگزاری مهر و خبرگزاری تسنیم کشته شدن ابراهیم رئیسی و هیئت همراه او را تایید و منتشر کردند.[۱]
محل سقوط هلیکوپتر حامل ابراهیم رئیسی در منطقه‌ای بین اردشیر و برازین از توابع شهر ورزقان در استان آذربایجان شرقی اتفاق افتاد. این منطقه سنگلاخ و مه‌آلود و بارانی بوده و شرایط را برای امدادرسانی خیلی سخت کرده بود.[۲]
اسامی کشته‌شدگان
اسامی سرنشینان هلیکوپتر، علاوه بر ابرهیم رئیسی عبارت بودند از: حسین امیرعبداللهیان (وزیر امور خارجه)، سید محمدعلی آل هاشم (نماینده خامنه‌ای و امام جمعه تبریز)، مالک رحمتی (استاندار آذربایجان شرقی)، پاسدار سیدمهدی موسوی (فرمانده یگان حفاظت ابراهیم رئیسی) و شماری از محافظین و خدمه‌ها
اسامی خلبانان هلیکوپتر حامل ابراهیم رئیسی عبارت بودند از: سرهنگ خلبان سیدطاهر مصطفوی، سرهنگ خلبان محسن دریانوش و سرگرد فنی بهروز قدیمی[۳]
واکنش برخی از کشورها
به دنبال کشته شدن ابراهیم رئیسی و هیئت همراهش، کشورهای پاکستان و لبنان عزای عمومی اعلام کردند.
حکومت طالبان افغانستان، الهام علی‌اف رئیس جمهور آذربایجان، نارندا مودی نخست‌وزیر هندوستان و محمد شیاع سودانی نخست‌وزیر عراق، مرگ ابراهیم رئیسی را تسلیت گفتند. همچنین گروه‌های نیابتی رژیم ایران مانند حزب‌الله لبنان و حماس کشته‌‌شدن رئیسی و هیئت همراهش را تسلیت گفتند و ابراز همدردی کردند.[۳]
جشن و شادی مردم
اجساد کشته‌شدگان سانحه هلیکوپتر
در پی انتشار خبر سقوط هلیکوپتر ابراهیم رئیسی که بازتاب گسترده‌ای در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی داشت، هزاران نوشته از کاربران منتشر شد که چشم‌انتظار شنیدن خبر مرگ رئیسی هستند. خیلی از کاربران هم سقوط هلیکوپتر ابراهیم رئیسی را موضوع طنز قرار دادند و به‌خاطر وجود حیوانات وحشی در منطقه‌‌ی سقوط هلیکوپتر، آرزو و ابراز امیدواری کردند که رئیسی و هیئت همراهش خوراک حیوانات شوند. همچنین در تهران و شهرهای مختلف کشور، مردم با شنیدن خبر کشته شدن ابراهیم رئیسی و همراهان او به جشن و شادی و آتش‌بازی و شادنوشی به‌‌سلامتی مرگ آن‌ها پرداختند. شماری از مردم هم در پیام‌هایشان ضمن اظهار خوشحالی از مرگ رئیسی، آن را کارمای قتل‌عام زندانیان سیاسی در دهه‌ی ۱۳۶۰، و نتیجه‌ی نفرین هزاران خانواده‌ی داغ‌‌دار توصیف کرند. در شبکه‌ی ایکس (توئیتر سابق)، کاربران با ابراز شادی از هشتگ «فرود سخت» استفاده کردند.[۲]
پیام مسعود رجوی
تعادل و فصل جدید در حاکمیت ولایت فقیه
آرزوهای خامنه‌ای با رئیسی خاکستر شد و بر باد رفت
آثار ضربه بر گیجگاه خلیفه‌ی وارفته و فرتوت و نیروهای روحیه باخته‌اش خردکننده است. ارکان نظام را به لرزه در می‌آورد و مرحله پایانی شاه را تداعی می‌کند. خامنه‌ای باید در بحبوحه‌‌ی غزه، دستگاهی را که از ریاست‌جمهوری جلاد ۶۷ چیده بود سر تا پا بازسازی و جایگزین‌سازی و تراز کند. دستگاه اکنون از درون سوراخ سوراخ شده است. به یقین می‌توان گفت که خامنه‌ای بازنده‌ی استراتژیک است.
طبق اصل ۱۳۱ قانون اساسی رژیم «معاون اول رئیس‌جمهور با موافقت رهبری اختیارات و مسئولیت‌های وی را برعهده می‌گیرد و شورایی متشکل از رئیس مجلس و رئیس قوه قضاییه و معاون اول رئیس‌جمهور موظف است ترتیبی دهد که حداکثر ظرف مدت ۵۰روز رئیس‌جمهور جدید انتخاب شود».
این روند جنگ گرگ‌ها در بالای رژیم را به منتها درجه تشدید می‌کند و در پایین جامعه و کف خیابان فرصت هر چه بیشتری برای اعتراض و قیام فراهم می‌سازد.
خامنه‌ای لرزه‌ی سرنگونی را در سراپای رژیم احساس می‌کند. یا باید زهر بخورد و عقب بنشیند که در این صورت طلسم اختناق می‌شکند و رژیم سرنگون می‌شود یا باید مثل همیشه بر انقباض و اختناق و خالص‌سازی و بر تروریسم و جنگ‌افروزی بیفزاید و به سلاح اتمی رو بیاورد. علی‌القاعده سر مار ولایت برای بقا و هژمونی خودش چنین خواهد کرد.
در مقابل، ما زن و مرد جنگیم و باید صد بار بیشتر بجنگیم
۱-هیچکس با انتخابات گول نمی‌خورد. انتخاب در این رژیم جایی ندارد. زمان انقلاب و دادخواهی آتشین است. خون سربداران ۶۷ و شهیدان قیام و ارتش آزادی می‌جوشد.
۲-هم‌چنانکه رئیس‌جمهور برگزیده مقاومت برای دوران انتقال حاکمیت به مردم ایران پیوسته گفته و می‌گوید نباید به حجاب اجباری و دین اجباری و حکومت اجباری تن داد و باید در برابر آن به اعتراض و قیام برخاست.
۳-مردم ایران این رژیم را نمی‌خواهند. مظاهر حاکمیت این رژیم در هر کجا و در هر پوششی باید در هم کوبیده شود. در مصاف با سپاه و اطلاعات و مزدوران، مقاومت و آتش فرزندان رشید ایران حق مسلم ملی و میهنی است. انکار این حق جهانشمول که در اعلامیه جهانی حقوق‌بشر تصریح شده، همدستی با خامنه‌ای است.
قیـام خلـق شتـاب می‌گیـرد
انقـلاب دموکراتیـک مـردم ایـران پیـروز می‌شود.
مسعود رجوی-۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳[۴]
پیام مریم رجوی
خانم مریم رجوی رئیس جمهور برگزیده مقاومت ایران به دنبال مرگ ابراهیم رئیسی طی پیامی گفت:
«نفرین مادران و دادخواهان شهیدان و سربه‌داران سر موضع، با لعنت خدا و خلق و تاریخ، بدرقه جلاد۶۷ است. یک ضربه کلان جبران‌ناپذیر و استراتژیک به خامنه‌ای و تمامیت رژیم اعدام و قتل‌عام با پیامدها و بحران‌های زنجیره‌یی در سرتاپای استبداد دینی که شورشگران را به حرکت در می‌آورد. با گرامیداشت ۳۰هزار مجاهد و مبارز قتل‌عام شده که مردم ایران هرگز فراموش نمی‌کنند، دادخواهی تا سرنگونی ادامه دارد. سرنوشت تمام کسانی که فرزندان ایران را اعدام کرده و می‌کنند عبرت‌انگیز است.»[۵]
منابع
