کاربر:Khosro/صفحه تمرین1: تفاوت میان نسخهها
اصلاح املا، اصلاح سجاوندی، اصلاح ارقام، اصلاح نویسه، اصلاح فاصلهٔ مجازی، اصلاح نویسههای عربی برچسب: برگرداندهشده |
بدون خلاصۀ ویرایش برچسبها: برگرداندهشده ویرایشگر دیداری |
||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
| نام = کامران میرزا | | نام = کامران میرزا | ||
| تصویر = کامران میرزا2.jpg | | تصویر = کامران میرزا2.jpg | ||
| شرح تصویر = کامران میرزا | | شرح تصویر = کامران میرزا نایبالسلطنه، فرزند ناصرالدین شاه | ||
| نام کامل = | | نام کامل = | ||
| معروف به = نایبالسلطنه | | معروف به = نایبالسلطنه | ||
| نام مستعار = | | نام مستعار = | ||
| زادروز = | | زادروز = ۱۲۳۵ | ||
| شهر تولد = تهران | | شهر تولد = تهران | ||
| کشور تولد = ایران | | کشور تولد = ایران | ||
| تاریخ مرگ = | | تاریخ مرگ = ۱۳۰۸ – در سن ۷۲ سالگی | ||
| شهر مرگ = تهران | | شهر مرگ = تهران | ||
| کشور مرگ = ایران | | کشور مرگ = ایران | ||
| نام همسر = سرورالدوله (همسر اول)؛ حداقل ۱۰ همسر دیگر | | نام همسر = سرورالدوله (همسر اول)؛ حداقل ۱۰ همسر دیگر | ||
| فرزندان = حداقل ۲۰ فرزند، از جمله ملکه جهان (مادر احمد شاه | | فرزندان = حداقل ۲۰ فرزند، از جمله ملکه جهان (مادر احمد شاه) | ||
|خویشاوندان سرشناس = ناصرالدین شاه (پدر)؛ مظفرالدین شاه و ظلالسلطان (برادران) | |خویشاوندان سرشناس = ناصرالدین شاه (پدر)؛ مظفرالدین شاه و ظلالسلطان (برادران) | ||
| تحصیلات = فنون نظامی در دارالفنون | | تحصیلات = فنون نظامی در دارالفنون | ||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
| امضا = | | امضا = | ||
| زیرنویس = | | زیرنویس = | ||
}} | }} | ||
'''کامران میرزا نایبالسلطنه'''، (متولد | '''کامران میرزا نایبالسلطنه'''، (متولد ۱۲۳۵ هـ.ش، تهران – درگذشته ۱۳۰۸ هـ.ش، تهران)، سومین پسر زندهمانده [[ناصرالدین شاه]] قاجار و تنها فرزند منیرالسلطنه بود. مادرش دختر معمارباشی شاه بود و نسب غیرقاجاری او مانع از رسیدن کامران به ولیعهدی شد، هرچند شاه علاقه خاصی به او نشان میداد. او در کودکی به مقام نیابت سلطنت رسید و از ششسالگی حکومت تهران را بر عهده گرفت. تحصیلاتش در فنون نظامی بود و به سرعت به درجات سرهنگی و سرتیپی رسید. در نوجوانی فرماندهی قوا را به دست آورد و لقب امیرکبیر گرفت. ازدواج اولش با سرورالدوله در ۱۲۸۸ قمری بود و از این ازدواج فرزندان متعددی داشت، از جمله ملکه جهان که مادر [[احمد شاه]] شد. | ||
کامران میرزا نقشهای کلیدی مانند وزارت جنگ، حکومت تهران، و فرماندهی نظامی داشت. در حوادثی مانند اعتراضات رژی تنباکو دخیل بود و به دلیل مدیریت ضعیف مورد انتقاد قرار گرفت. رقابت با برادرانش، به ویژه ظلالسلطان و مظفرالدین میرزا، بخشی از زندگی او بود. پس از ترور ناصرالدین شاه، از صحنه قدرت عقبنشینی کرد و در دوران [[مظفرالدین شاه]] و [[محمد علی شاه|محمدعلی شاه]]، سمتهای موقتی مانند وزارت جنگ داشت. در [[جنبش مشروطه ایران|انقلاب مشروطه]]، موضع ضد مشروطه گرفت و با [[شیخ فضلالله نوری]] همکاری کرد. در سال ۱۲۹۵ شمسی به استانداری خراسان منصوب شد اما زود برکنار گردید. او شاهد انقراض سلسله قاجار و انتقال قدرت به [[سلطنت پهلوی]] بود. | کامران میرزا نقشهای کلیدی مانند وزارت جنگ، حکومت تهران، و فرماندهی نظامی داشت. در حوادثی مانند اعتراضات رژی تنباکو دخیل بود و به دلیل مدیریت ضعیف مورد انتقاد قرار گرفت. رقابت با برادرانش، به ویژه ظلالسلطان و مظفرالدین میرزا، بخشی از زندگی او بود. پس از ترور ناصرالدین شاه، از صحنه قدرت عقبنشینی کرد و در دوران [[مظفرالدین شاه]] و [[محمد علی شاه|محمدعلی شاه]]، سمتهای موقتی مانند وزارت جنگ داشت. در [[جنبش مشروطه ایران|انقلاب مشروطه]]، موضع ضد مشروطه گرفت و با [[شیخ فضلالله نوری]] همکاری کرد. در سال ۱۲۹۵ شمسی به استانداری خراسان منصوب شد اما زود برکنار گردید. او شاهد انقراض سلسله قاجار و انتقال قدرت به [[سلطنت پهلوی]] بود. | ||
کامران میرزا به خاطر سوءاستفاده از قدرت، تجارت اسلحه، و آزار بابیه و بهائیه شناخته میشود، اما در خاطرات برخی به عنوان فردی خوشبرخورد و سخاوتمند توصیف شده. او حداقل ۱۱ همسر داشت و فرزندان زیادی، از جمله بیش از ۱۰ دختر و ۱۰ پسر. مدفن وی در حرم شاه عبدالعظیم یا حرم حضرت معصومه قم است.<ref name=":0">[https://www.iranicaonline.org/articles/kamran-mirza-nayeb-al-saltana/ کامران میرزا نایبالسلطنه - ایرانیکا آنلاین]</ref><ref name=":1">[https://www.iichs.ir/fa/news/1104/%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7-%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D9%87 کامران میرزا نایب السلطنه - پژوهشکده تاریخ معاصر]</ref><ref name=":2">[https://jamejamonline.ir/fa/news/1149810/%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D9%87-%D9%82%D8%AC%D8%B1%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%A7%D9%86%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B6-%D9%82%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%87-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1 نایبالسلطنه قجری که انقراض قاجاریه را دید - جام جم آنلاین]</ref> | کامران میرزا به خاطر سوءاستفاده از قدرت، تجارت اسلحه، و آزار بابیه و بهائیه شناخته میشود، اما در خاطرات برخی به عنوان فردی خوشبرخورد و سخاوتمند توصیف شده. او حداقل ۱۱ همسر داشت و فرزندان زیادی، از جمله بیش از ۱۰ دختر و ۱۰ پسر. کامران میرزا در سال ۱۳۰۸ در تهران درگذشت و مدفن وی در حرم شاه عبدالعظیم یا حرم حضرت معصومه قم است.<ref name=":0">[https://www.iranicaonline.org/articles/kamran-mirza-nayeb-al-saltana/ کامران میرزا نایبالسلطنه - ایرانیکا آنلاین]</ref><ref name=":1">[https://www.iichs.ir/fa/news/1104/%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7-%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D9%87 کامران میرزا نایب السلطنه - پژوهشکده تاریخ معاصر]</ref><ref name=":2">[https://jamejamonline.ir/fa/news/1149810/%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D9%87-%D9%82%D8%AC%D8%B1%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%A7%D9%86%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B6-%D9%82%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%87-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1 نایبالسلطنه قجری که انقراض قاجاریه را دید - جام جم آنلاین]</ref> | ||
== زندگی اولیه و خانواده == | == زندگی اولیه و خانواده == | ||
کامران میرزا نایبالسلطنه در | کامران میرزا نایبالسلطنه در سال ۱۲۳۵ هـ.ش در تهران متولد شد. او سومین پسر زندهمانده ناصرالدین شاه قاجار بود و تنها فرزند منیرالسلطنه، دختر محمدتقی خان معمارباشی. پیش از تولد کامران، ناصرالدین شاه از همسران متعدد خود ده پسر داشت، اما تنها دو نفر زنده مانده بودند: سلطان مسعود میرزا (ظلالسلطان) و مظفرالدین میرزا. نسب خانوادگی شکوهالسلطنه، مادر مظفرالدین میرزا، که از قبیله قاجار بود، او را بر برادران دیگر برتر میکرد، اما ناصرالدین شاه علاقه خاصی به کامران نشان میداد و این علاقه را پنهان نمیکرد.<ref name=":1" /> | ||
مادر کامران میرزا، منیرالسلطنه، به دلیل عدم تعلق به خاندان قاجار، مانع از رسیدن پسرش به مقام ولیعهدی شد، مشابه وضعیت ظلالسلطان که مادرش نیز غیرقاجاری بود. با این حال، کامران میرزا در نظام پدرسالارانه قاجار، جایی که شاه علاقه شخصی را بر سنتهای جانشینی ارجح میدانست، از حمایت پدر برخوردار بود. در سال ۱۲۷۵ قمری، در حالی که کامران میرزا هنوز کودک بود، ناصرالدین شاه او را به مقام نیابت سلطنت منصوب کرد، که این عنوان بیشتر جنبه تشریفاتی و ابراز محبت داشت. دو سال بعد، مظفرالدین میرزا به حکومت آذربایجان منصوب گردید، که نشاندهنده اولویتبندی شاه در جانشینی بود.<ref name=":0" /> | مادر کامران میرزا، منیرالسلطنه، به دلیل عدم تعلق به خاندان قاجار، مانع از رسیدن پسرش به مقام ولیعهدی شد، مشابه وضعیت ظلالسلطان که مادرش نیز غیرقاجاری بود. با این حال، کامران میرزا در نظام پدرسالارانه قاجار، جایی که شاه علاقه شخصی را بر سنتهای جانشینی ارجح میدانست، از حمایت پدر برخوردار بود. در سال ۱۲۷۵ قمری، در حالی که کامران میرزا هنوز کودک بود، ناصرالدین شاه او را به مقام نیابت سلطنت منصوب کرد، که این عنوان بیشتر جنبه تشریفاتی و ابراز محبت داشت. دو سال بعد، مظفرالدین میرزا به حکومت آذربایجان منصوب گردید، که نشاندهنده اولویتبندی شاه در جانشینی بود.<ref name=":0" /> | ||
== تحصیلات و ورود به مناصب اولیه == | == تحصیلات و ورود به مناصب اولیه == | ||
[[پرونده:جوانی کامران میرزا.jpg|جایگزین=جوانی کامران میرزا|بندانگشتی|230x230پیکسل|جوانی کامران میرزا]] | |||
کامران میرزا توسط معلمان خصوصی آموزش دید و در مدرسه [[دارالفنون]] در فنون نظامی تعلیم یافت. او به عنوان افسر نظامی آموزش دید و در سال ۱۲۸۱ قمری به درجه سرهنگی و در سال ۱۲۸۲ قمری به سرتیپی ارتقا یافت. این پیشرفت سریع در سنین نوجوانی نشاندهنده اعتماد ناصرالدین شاه به او بود. در سال ۱۲۷۷ قمری، در حالی که تنها شش سال داشت، با پیشکاری پاشاخان امینالملک به حکومت تهران منصوب شد. این منصب اولیه او را در مرکز قدرت قرار داد و اجازه داد تا در امور اداری تهران دخیل شود. | کامران میرزا توسط معلمان خصوصی آموزش دید و در مدرسه [[دارالفنون]] در فنون نظامی تعلیم یافت. او به عنوان افسر نظامی آموزش دید و در سال ۱۲۸۱ قمری به درجه سرهنگی و در سال ۱۲۸۲ قمری به سرتیپی ارتقا یافت. این پیشرفت سریع در سنین نوجوانی نشاندهنده اعتماد ناصرالدین شاه به او بود. در سال ۱۲۷۷ قمری، در حالی که تنها شش سال داشت، با پیشکاری پاشاخان امینالملک به حکومت تهران منصوب شد. این منصب اولیه او را در مرکز قدرت قرار داد و اجازه داد تا در امور اداری تهران دخیل شود. | ||
| خط ۵۵: | خط ۵۲: | ||
== نقشهای اداری و نظامی == | == نقشهای اداری و نظامی == | ||
[[پرونده:کامران میرزا همرا با فرزندان و.jpg|جایگزین=کامران میرزا همراه با چند تن از فرزندان و خواجگان خود|بندانگشتی|215x215پیکسل|کامران میرزا همراه با چند تن از فرزندان و خواجگان خود]] | |||
=== مناصب اولیه و گسترش قدرت === | === مناصب اولیه و گسترش قدرت === | ||
| خط ۶۶: | خط ۶۴: | ||
== رقابت با برادران و دربار == | == رقابت با برادران و دربار == | ||
[[پرونده:کامران میرزا و مظفرالدین شاه.jpg|جایگزین=کامران میرزا و برادرش ناصرالدین شاه|بندانگشتی|198x198پیکسل|کامران میرزا و برادرش ناصرالدین شاه]] | |||
رقابت شدیدی بین کامران میرزا، ظلالسلطان و مظفرالدین میرزا برای جلب نظر پدر وجود داشت. محمدحسن خان اعتمادالسلطنه در خاطرات خود به این اشاره کرده، مانند ششم جمادیالاولی ۱۲۹۸ قمری که شاه ولیعهد را بیحال و نایبالسلطنه را طفل ستود، و دهم ربیعالثانی ۱۲۹۹ قمری که ظلالسلطان با نمایش نظامی تلاش کرد برتری نشان دهد. مخالفان از این اختلافات سوءاستفاده میکردند و حاج سیاح به کامران هشدار داد. در ۱۳۰۱ قمری، شاه قصد انتقال ریاست قشون به ظلالسلطان داشت، اما میرزا علی خان امینالدوله مانع شد. | رقابت شدیدی بین کامران میرزا، ظلالسلطان و مظفرالدین میرزا برای جلب نظر پدر وجود داشت. محمدحسن خان اعتمادالسلطنه در خاطرات خود به این اشاره کرده، مانند ششم جمادیالاولی ۱۲۹۸ قمری که شاه ولیعهد را بیحال و نایبالسلطنه را طفل ستود، و دهم ربیعالثانی ۱۲۹۹ قمری که ظلالسلطان با نمایش نظامی تلاش کرد برتری نشان دهد. مخالفان از این اختلافات سوءاستفاده میکردند و حاج سیاح به کامران هشدار داد. در ۱۳۰۱ قمری، شاه قصد انتقال ریاست قشون به ظلالسلطان داشت، اما میرزا علی خان امینالدوله مانع شد. | ||
| خط ۸۶: | خط ۸۵: | ||
== سالهای پایانی و مرگ == | == سالهای پایانی و مرگ == | ||
در سال ۱۲۹۵ شمسی (۱۹۱۶–۱۷ میلادی)، احمد شاه کامران میرزا را به نیابت تولیت [[آستان قدس رضوی]] و استانداری خراسان منصوب کرد، اما یک سال بعد برکنار شد. او شاهد خلع نوهاش احمد شاه و انقراض سلسله قاجار در انتقال قدرت به پهلوی بود. کامران میرزا در سال | در سال ۱۲۹۵ شمسی (۱۹۱۶–۱۷ میلادی)، احمد شاه کامران میرزا را به نیابت تولیت [[آستان قدس رضوی]] و استانداری خراسان منصوب کرد، اما یک سال بعد برکنار شد. او شاهد خلع نوهاش احمد شاه و انقراض سلسله قاجار در انتقال قدرت به پهلوی بود. کامران میرزا در سال ۱۳۰۸ شمسی (۱۵ آوریل ۱۹۲۹) در تهران درگذشت و در حرم حضرت شاه عبدالعظیم دفن شد، هرچند برخی منابع دفن در حرم حضرت معصومه قم را ذکر کردهاند.<ref name=":0" /><ref name=":2" /> | ||
== سبک زندگی، تصویر عمومی و میراث == | == سبک زندگی، تصویر عمومی و میراث == | ||