۴۸۰
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲: | خط ۲: | ||
نیروی هوا فضای [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی]]-[[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی|IRGC]] Aerospace Force (پیشتر به عنوان «نیروی هوایی سپاه-نهسا شناخته میشد)؛ شاخهای از سپاه پاسداران است که در سال ۱۹۸۵ میلادی (۱۳۶۴ خورشیدی) به دستور [[روحالله خمینی]]، به عنوان نیروی هوایی سپاه تأسیس شد و در سال ۲۰۰۹ (۱۳۸۸ خورشیدی) با ادغام بخشهای موشکی و فضایی به نیروی هوافضا تغییر نام یافت. شکلگیری و گسترش نیروی هوایی سپاه پاسداران (با وجود نیروی هوایی ارتش) محصول تأکید خمینی و [[سید علی خامنه ای|خامنهای]] بر ایجاد بازوی نظامی متمایز از نیروی هوایی ارتش برای حفاظت از رژیم سیاسی مذهبی بود. این شاخه کار خود را با چند هواپیمای کوچک در گوشهای از فرودگاه مهرآباد آغاز کرد. مهمترین مأموریت سپاه در حوزه هوایی، ارائه خدمات حمل و نقل به مقامات کشوری از طریق فرودگاه مهرآباد بود و در قالب یک یگان هوایی ایفای نقش میکرد؛ اما در [[جنگ ایران و عراق]] فاقد توانمندیهای نظامی برای بود و مأموریت خاص مستقیمی بر عهده نداشت. هواپیماهای سبکی مانند سسنا، توربو کماندو و چیفتن که از آنها استفادهای نمی شد در اختیار سپاه قرار گرفت و برای آموزش خلبان تعدادی از اعضای سپاه را به مرکز آموزش علوم و فنون هوایی فرستادند که در زمینه خلبانی و امور فنی آموزش ببینند. نیروی هوافضای سپاه اکنون مسئولیت عملیات هوایی، موشکی و فضایی را بر عهده دارد و در طول دهههای پس از تأسیس، بر گسترش تولید توانمندیهای هوایی مانند موشکهای بالستیک و پهپادها تمرکز کرده است. | نیروی هوا فضای [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی]]-[[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی|IRGC]] Aerospace Force (پیشتر به عنوان «نیروی هوایی سپاه-نهسا شناخته میشد)؛ شاخهای از سپاه پاسداران است که در سال ۱۹۸۵ میلادی (۱۳۶۴ خورشیدی) به دستور [[روحالله خمینی]]، به عنوان نیروی هوایی سپاه تأسیس شد و در سال ۲۰۰۹ (۱۳۸۸ خورشیدی) با ادغام بخشهای موشکی و فضایی به نیروی هوافضا تغییر نام یافت. شکلگیری و گسترش نیروی هوایی سپاه پاسداران (با وجود نیروی هوایی ارتش) محصول تأکید خمینی و [[سید علی خامنه ای|خامنهای]] بر ایجاد بازوی نظامی متمایز از نیروی هوایی ارتش برای حفاظت از رژیم سیاسی مذهبی بود. این شاخه کار خود را با چند هواپیمای کوچک در گوشهای از فرودگاه مهرآباد آغاز کرد. مهمترین مأموریت سپاه در حوزه هوایی، ارائه خدمات حمل و نقل به مقامات کشوری از طریق فرودگاه مهرآباد بود و در قالب یک یگان هوایی ایفای نقش میکرد؛ اما در [[جنگ ایران و عراق]] فاقد توانمندیهای نظامی برای بود و مأموریت خاص مستقیمی بر عهده نداشت. هواپیماهای سبکی مانند سسنا، توربو کماندو و چیفتن که از آنها استفادهای نمی شد در اختیار سپاه قرار گرفت و برای آموزش خلبان تعدادی از اعضای سپاه را به مرکز آموزش علوم و فنون هوایی فرستادند که در زمینه خلبانی و امور فنی آموزش ببینند. نیروی هوافضای سپاه اکنون مسئولیت عملیات هوایی، موشکی و فضایی را بر عهده دارد و در طول دهههای پس از تأسیس، بر گسترش تولید توانمندیهای هوایی مانند موشکهای بالستیک و پهپادها تمرکز کرده است. | ||
اگر چه در رژیم ایران فرمانده کل قوا شخص ولی فقیه است؛ اما نیروی هوافضای سپاه به طور خاص تحت فرمان مستقیم [[سید علی خامنه ای|علی خامنهای]]، رهبر و ولی فقیه رژیم ایران بوده و از زنجیرهی فرماندهی نیروهای نظامی ایران مستقل است. | |||
فرماندهان آن از موسی رفان در دوران اولیه تا [[امیرعلی حاجیزاده]]، و اخیراً مجید موسوی (پس از کشته شدن حاجیزاده در جریان [[حمله ۱۳ژوئن اسرائیل به ایران|جنگ۱۲ روزه]])، شامل افرادی با سابقه جنگی و فنی بودهاند. | فرماندهان آن از موسی رفان در دوران اولیه تا [[امیرعلی حاجیزاده]]، و اخیراً مجید موسوی (پس از کشته شدن حاجیزاده در جریان [[حمله ۱۳ژوئن اسرائیل به ایران|جنگ۱۲ روزه]])، شامل افرادی با سابقه جنگی و فنی بودهاند. | ||
خط ۸۱: | خط ۸۱: | ||
واقعیت توانمندیها | |||
در تبلیغات و روی کاغذ، توانمندی رزمی بالایی برای این نیرو تصور میشد. این نیرو مسئول مدیریت بزرگترین زرادخانه موشکی در خاورمیانه شناخته میشود، که شامل موشکهایی چون «شهاب»، «قیام»، «خرمشهر»، «ذوالفقار» و «رضوان» است که به لحاظ برد شلیک، برخی از این موشکها توانایی رسیدن به مناطق مرزی اروپا را دارند. | |||
نیروی هوافضا همچنین در توسعه پهپادهایی مانند «شاهد ۱۲۹» و «شاهد ۱۳۶» نقش اصلی ایفا کرده است. این پهپادها نه تنها در استراتژی نظامی ایران جایگاه ویژهای یافتهاند، بلکه به خارج ایران هم صادر شده و مورد استفادهی نیروهای نیابتی رژیم ایران هم قرار گرفتهاند. همچنین در حملات روسیه به اوکراین نیز از پهپادهای شاهد این نیرو استفاده شده است. <ref>[[Ukrainian soldiers tell how they deal with Iranian kamikaze drones used by Russia]]</ref>مقامات اوکراینی ضمن تایید استفادهی روسیه از پهپادهای ایرانی، اعلام کردهاند که بیش از ۲۲۰ فروند از این پهپادها را تا ۱۳ سپتامبر ۲۰۲۲ سرنگون کردهاند. <ref>[https://www.washingtonpost.com/national-security/2022/10/20/russia-iran-kamikaze-drones/ U.S. has viewed wreckage of kamikaze drones Russia used in Ukraine] - ''Washington Post''</ref> | |||
افزون بر این، این نیرو سیستمهای دفاع هوایی ساخت داخل مانند «رعد»، «باور ۳۷۳» و «سوم خرداد» را بهکار میگیرد که بنابر ادعای تهران توان مقابله با جنگندهها، موشکها و حتی ماهوارهها را دارند. ادعایی که البته در جریان جنگ ۱۲ روزه با اسرائیل و حملات هوایی امریکا، به طور کلی باطل شد و آسمان سراسر ایران و حتی پایتخت، بدون هیچ توان دفاعی از سوی سپاه، تماما تحت کنترل هواپیماهای مهاجم بود. در واقع سکوهای پرتابل پدافندی، خود اولین هدف تهاجمهای هوایی بودند و نه تنها سیستمهای پدافندی مانند «باور ۳۷۳» که سپاه مدعی بومی بودن ساخت آن است، بلکه سامانههای پدافندی اس ۳۰۰ خریداری شده از روسیه نیز توان مقابله نداشتند. این موضوع فراتر از ادعاهای تبلیغاتی رسانههای رژیم ایران، در تصاویر حملات مشهود بود. <ref>[https://www.tabnak.ir/fa/news/1311363/%D9%84%D8%AD%D8%B8%D9%87-%D8%A8%D8%B1%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D9%88%D8%B3%D8%A7%D8%AF-%D8%A8%D9%87-%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%BE%D8%AF%D8%A7%D9%81%D9%86%D8%AF-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 لحظه برخورد پرتابههای موساد به سامانههای پدافند هوایی ایران- سایت تابناک]</ref> | |||
در حوزه فضایی، نیروی هوافضا تاکنون چندین ماهواره نظامی از جمله «نور ۱»، «نور ۲» و «نور ۳» را با استفاده از موشکهای «قاصد» و «قائم ۱۰۰» به فضا فرستاده است؛ اما اطلاعاتی از دستاوردهای این اقدامات وجود ندارد. | |||
همچنین پایگاههای زیرزمینی موسوم به «شهرهای موشکی» و مراکز تولید تسلیحات وابسته به سازمان جهاد خودکفایی، بخش مهمی از زیرساخت این نیرو را تشکیل میدهند. | |||
نیروهای مسلح اسرائیل طی گزارشی دربارهی حملات ۲۳ خرداد۱۴۰۴ (۱۳ ژوئن ۲۰۲۵) اعلام کردند: <blockquote> | |||
بیش از ۲۰۰ هواپیمای اسرائیلی در حملات اولیه بیش از ۳۳۰ مهمات را بر حدود ۱۰۰ هدف پرتاب کردند. <ref>[https://www.timesofisrael.com/liveblog_entry/idf-200-aircraft-involved-in-opening-strikes-on-iran-with-several-top-officials-killed/ IDF: 200 aircraft involved in opening strikes on Iran, with several top officials killed]</ref></blockquote> | |||
اما در تمام این پروازها، سیستمهای پدافندی نیروهای سپاه، نتوانست هیچ اقدام موثری برای دفاع یا سرنگون کردن مهاجمان انجام دهد. ادعای سرنگونی هواپیماهای اف۳۵ و اف۱۶ اسرائیل در رسانههای وابسته به رژیم مطرح شد؛ <ref>[https://www.khabarfoori.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C-32/3147391-%D9%BE%D8%AF%D8%A7%D9%81%D9%86%D8%AF-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84%DB%8C-%D8%B1%D8%A7-%D8%B3%D8%A7%D9%82%D8%B7-%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%D8%AE%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D8%B2%D9%86-%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A6%D9%88 پدافند هوایی۲ جنگنده اسرائیلی را ساقط کرد و خلبان زن اسیر شد!-خبرفوری]</ref> <ref>[https://www.asriran.com/fa/news/1068665/%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%B4-%D8%B5%D8%AF%D8%A7-%D9%88-%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B3%D8%B1%D9%86%DA%AF%D9%88%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D9%81-%DB%B3%DB%B5%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84-%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85 گزارش صدا و سیما درباره سرنگونی اف۳۵های اسرائیل - عصر ایران]</ref> <ref>[https://donya-e-eqtesad.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86-62/4188038-%D9%81%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D9%BE%D8%AF%D8%A7%D9%81%D9%86%D8%AF-%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4-%D8%AF%D9%88-%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%84%DB%8C-%D8%B1%D8%A7-%D9%85%D9%86%D9%87%D8%AF%D9%85 پایگاه اطلاع رسانی ارتش جمهوری اسلامی ایران گزارش داد، نیروی پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، دو فروند جنگنده F۳۵ رژیم صهیونیستی و تعداد زیادی ریزپرنده را با موفقیت مورد اصابت قرار داده و منهدم ساخت. - سایت دنیای اقتصاد]</ref> <ref>[https://www.rokna.net/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%AD%D8%A7%D8%AF%D8%AB%D9%87-245/1137461-%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%AA-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%A8%D8%B9%D8%AF-%D8%A7%D8%B2-%D8%B3%D8%B1%D9%86%DA%AF%D9%88%D9%86-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86-%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84-%D8%A8%D8%B1-%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%B2-%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88%DB%8C-%D9%82%D9%85-%D8%B9%DA%A9%D8%B3-%D8%B1%D9%88%D8%AD%D8%B4-%D8%B4%D8%A7%D8%AF شهادت محمد علیزاده بعد از سرنگون کردن هواپیمای اف۱۶ اسرائیل بر فراز فردوی قم- رکنا]</ref>اما هرگز سند و شواهدی برای آن یافت نشد. تنها تصاویر مربوط به سقوط یکی از این هواپیماها هم توسط هوش مصنوعی و از | |||
برخی از مقامات و همچنین تلویزیون رسمی رژیم ایران مدعی شدند که اصلا هیچ هواپیمایی در طول جنگ به تهران نرسیده است. <ref>[[هیچ جنگنده اسرائیلی در طول جنگ به تهران نرسید/کارشناس تلویزیون: میخواهند شما را بترسانند!]]</ref> | |||
== منابع == | == منابع == |
ویرایش