کاربر:Poori/صفحه تمرین
 | |
| شناسنامه | |
|---|---|
| نام کامل | سید حسین موسوی افتخاری |
| معروف به | سید مجیدی موسوی |
| زادروز | نامعلوم |
| زادگاه | تهران، ایران |
| دین | مسلمان |
| اطلاعات سیاسی | |
| سمت | فرمانده نیروی هوا فضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی |
| سمت‌های پیشین | جانشین فرماندهی هوافضا سپاه/مسئول ارشد طراحی و تولید موشک‌های بالستیک و پهپاد |
| پس از | امیرعلی حاجی‌زاده |
سید حسین مجید موسوی افتخاری (معروف به مجید موسوی)، سرتیپ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، از فرماندهان ارشد نیروی هوافضای این سازمان است که از سال ۲۰۰۹ به عنوان جانشین فرمانده فعالیت می‌کرد و در ژوئن ۲۰۲۵ به فرماندهی رسید. او نقش کلیدی در توسعه برنامه‌های موشکی بالستیک، پهپادها و زیرساخت‌های فضایی ایران ایفا کرده و به دلیل مشارکت در این برنامه‌ها، از سوی ایالات متحده و بریتانیا تحریم شده است. موسوی در فعالیت‌های مرتبط با سرکوب اعتراضات داخلی از طریق نظارت پهپادی و صدور تسلیحات به گروه‌های نیابتی مانند حوثی‌ها و روسیه، به عنوان بخشی از ساختار نیروی هوافضا، دخیل بوده است. این مقاله بر اساس منابع معتبر فارسی و انگلیسی، بیوگرافی، کریر شغلی و نقش‌های او را به صورت خنثی بررسی می‌کند.
بیوگرافی اولیه
سید حسین مجید موسوی افتخاری، متولد تهران، از اواسط دهه ۱۹۸۰ میلادی (۱۳۶۰ خورشیدی) به عنوان یکی از اعضای کلیدی برنامه موشکی ایران وارد فعالیت‌های نظامی شد.[1] او ارتباط نزدیکی با حسن تهرانی مقدم، بنیان‌گذار برنامه موشکی سپاه پاسداران، برقرار کرد و پس از مرگ مقدم در سال ۲۰۱۱، کار او را ادامه داد.[1][2] موسوی به عنوان یک چهره فنی و کمتر رسانه‌ای در ساختار سپاه شناخته می‌شود و تحصیلات خود را در رشته‌های مرتبط با مهندسی و فناوری‌های نظامی پیگیری کرده است.[3]
پیشینه شغلی
موسوی بخش عمده کریر خود را در نیروی هوافضای سپاه پاسداران سپری کرده است. از سال ۲۰۰۹ (۱۳۸۸ خورشیدی)، او به عنوان جانشین فرمانده این نیرو منصوب شد و مسئولیت مستقیم توسعه و اجرای برنامه‌های موشکی بالستیک را بر عهده گرفت.[1][4] در این دوره، موسوی بر پروژه‌های تحقیقاتی پهپادها و سامانه‌های بدون سرنشین نظارت داشت و نقش مهمی در طراحی سامانه‌های موشکی بالستیک، پهپادی و زیرساخت‌های فضایی ایفا کرد.[2][5] او همچنین از پایه‌گذاران گسترش پایگاه‌های موشکی در عمق خاک ایران بود و بر تولید و استقرار موشک‌های میان‌برد و پهپادهای انتحاری تمرکز نمود.[5][6]
پیش از انتصاب به جانشینی، موسوی در واحدهای فنی سپاه فعالیت می‌کرد و کمتر در شاخه‌های دیگر مانند نیروی قدس یا زمینی تجربه داشت، که این امر او را از فرماندهان پیشین مانند حسین دهقان یا محمدباقر قالیباف متمایز می‌سازد.[1] در سال ۲۰۲۵، پس از کشته شدن امیرعلی حاجی‌زاده در حمله هوایی اسرائیل، آیت‌الله علی خامنه‌ای موسوی را در ۱۴ ژوئن (۲۳ خرداد ۱۴۰۴) به عنوان فرمانده نیروی هوافضای سپاه منصوب کرد.[4][7] در این سمت، او بر بازسازی و تقویت قابلیت‌های موشکی و پهپادی تمرکز دارد.[1]
نقش در فعالیت‌های سرکوب داخلی
نیروی هوافضای سپاه تحت نظارت موسوی، در عملیات داخلی از جمله سرکوب اعتراضات نقش داشته است. پهپادهای توسعه‌یافته توسط این نیرو، مانند مدل‌های شاهد، برای نظارت بر تجمعات و شناسایی معترضان در اعتراضات سال‌های ۲۰۱۹ (۱۳۹۸) و ۲۰۲۲ (۱۴۰۱) استفاده شده‌اند.[8][9] گزارش‌ها حاکی از آن است که این فناوری‌ها در هماهنگی با بسیج و نیروی انتظامی، به جمع‌آوری اطلاعات و تسهیل عملیات سرکوب کمک کرده‌اند، هرچند نقش مستقیم شخصی موسوی در این عملیات‌ها کمتر مستند شده است.[9][10] تحریم‌های غربی علیه او عمدتاً بر جنبه‌های نظامی خارجی تمرکز دارند، اما ساختار تحت فرماندهی او به عنوان بخشی از سپاه، در حفظ امنیت داخلی از طریق ابزارهای هوایی دخیل بوده است.[1][8]
نقش در صدور تسلیحات و فعالیت‌های مرتبط با تروریسم
موسوی به عنوان یکی از معماران برنامه موشکی و پهپادی ایران، در صدور تسلیحات به گروه‌های نیابتی نقش داشته است. پهپادهای شاهد-۱۳۶ توسعه‌یافته تحت نظارت نیروی هوافضا، به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراین منتقل شده‌اند، که این امر توسط وزارت خزانه‌داری آمریکا به عنوان حمایت از اقدامات تهاجمی روسیه توصیف شده است.[4][11] همچنین، موشک‌های بالستیک و پهپادهای ایرانی به حوثی‌ها در یمن و حزب‌الله در لبنان صادر شده، که ایالات متحده آن‌ها را ابزارهایی برای فعالیت‌های تروریستی می‌داند.[11][12] تحریم‌های ایالات متحده در دسامبر ۲۰۲۴ (آذر ۱۴۰۳) علیه موسوی، به دلیل "مشارکت مادی در برنامه موشکی بالستیک ایران" اعمال شد، که شامل تلاش برای تولید، حمل و انتقال موشک‌های قادر به حمل سلاح‌های کشتار جمعی است.[4] بریتانیا نیز در سپتامبر ۲۰۲۴ (شهریور ۱۴۰۳) او را به دلیل فعالیت‌های خصمانه علیه امنیت اسرائیل تحریم کرد.[1][13] این اقدامات بخشی از استراتژی گسترده‌تر سپاه برای حمایت از پروکسی‌های منطقه‌ای به شمار می‌رود.[12]
منابع
[1] United Against Nuclear Iran (UANI), "The Senior Iranian Military Officers Leading Tehran’s Military Reconstitution," June 13, 2025. https://www.unitedagainstnucleariran.com/blog/senior-iranian-military-officers-leading-tehrans-military-reconstitution
[2] Press TV, "Profile: Brigadier General Seyyed Majid Mousavi, new IRGC Aerospace Force commander," June 14, 2025. https://www.presstv.ir/Detail/2025/06/14/749818/Brig-Gen-Majid-Mousavi-one-of-the-architects-of-Iran-s-deterrence
[3] Khabar Farsi, "بیوگرافی سردار سید حسین (مجید) موسوی افتخاری," June 15, 2025. https://khabarfarsi.com/u/217021940
[4] U.S. Department of State, "U.S. Sanctions on Two Iran-Based Entities Pursuant to E.O. 13949 and One Iranian Individual Pursuant to E.O. 13382," December 18, 2024. https://2021-2025.state.gov/u-s-sanctions-on-two-iran-based-entities-pursuant-to-e-o-13949-and-one-iranian-individual-pursuant-to-e-o-13382/
[5] Rouydad24, "سردار سید مجید موسوی کیست؟," June 15, 2025. https://www.rouydad24.ir/fa/news/416112
[6] Tasnim News, "سردار موسوی: پایگاه‌های موشکی را در عمق کشور توسعه دادیم," November 8, 2024. https://www.tasnimnews.com/fa/news/1403/08/18/3195836
[7] Al Jazeera, "Who are Iran's new top military leaders after Israel's assassinations?," June 15, 2025. https://www.aljazeera.com/news/2025/6/15/who-are-irans-new-top-military-leaders-after-israels-assassinations
[8] Counter Extremism Project, "IRGC (Islamic Revolutionary Guard Corps)," accessed September 2025. https://www.counterextremism.com/threat/irgc-islamic-revolutionary-guard-corps
[9] Iran Human Rights Documentation Center (IHRDC), "پیامد خشونت‌بار: انتخابات ۱۳۸۸ و سرکوب دگراندیشان در ایران," February 15, 2011 (updated context for later protests). https://iranhrdc.org/fa/پیامد-خشونت-بار-انتخابات-1388-و-سرکوب-دگراند/
[10] Pezhvak Iran, "جمع‌بندی از اعتراضات خونین آبان ۹۸," accessed September 2025. https://pezhvakeiran.com/maghaleh-99300.html
[11] U.S. Institute of Peace (USIP), "U.S. Sanctions Supporters of Iran's Weapons Programs," December 18, 2024. https://iranprimer.usip.org/blog/2024/dec/18/us-sanctions-supporters-iran%25E2%2580%2599s-weapons-programs
[12] Foundation for Defense of Democracies (FDD), "Assessing the Islamic Republic of Iran's Ballistic Missile Program," 2023 (updated 2025). https://www.fdd.org/wp-content/uploads/2023/02/fdd-monograph-arsenal-assessing-iran-ballistic-missile-program.pdf
[13] UK Sanctions List, "Majid Mousavi Designation," September 2024. https://search-uk-sanctions-list.service.gov.uk/designations/IRN0223