ایرانپدیا:نوشتار پیشنهادی هفته/۲۰۲۵/۲۶
زنان پیشگام در قیامهای ایران، نقش مهمی در تاریخ مبارزاتی مردم ایران داشتهاند. نقش زنان در مبارزات علیه دیکتاتوری در ایران، از جنبشهای پیشامشروطه تا اعتراضات سراسری ۱۴۰۱، نشاندهندهی شجاعت، فداکاری، و پیشتازی بیمانند آنها در راه آزادی و عدالت است. این مقاله با نگاهی تاریخی و تحقیقی، مشارکت زنان ایرانی در قیامهای کلیدی علیه دیکتاتوریهای قاجار، پهلوی، و جمهوری اسلامی را بررسی میکند. در جنبش تنباکو (۱۲۶۹ شمسی)، زنان با اعتراض به امتیازات استعماری، زمینهساز مقاومتهای بعدی شدند. در انقلاب مشروطه (۱۲۸۵)، زنانی چون زینب پاشا و اعضای انجمنهای مخفی زنان، با فداکاری و شهادت، به تحقق آرمانهای مشروطه کمک کردند. در دورهی پهلوی، زنان در انقلاب ضدسلطنتی ۱۳۵۷حضوری گسترده داشتند و چهرههایی چون فاطمه امینی با مقاومت در برابر ساواک شاه، الگویی برای نسلهای بعد شدند. پس از انقلاب ۱۳۵۷، زنان در برابر سرکوب جمهوری اسلامی ایستادگی کردند؛ از قتلعام ۶۷ که هزاران زن مجاهد و مبارز قربانی شدند تا قیامهای ۹۶ و ۹۸ که زنان در خط مقدم اعتراضات بودند. اوج این پیشتازی در اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ دیده شد، جایی که زنان با رهبری تظاهرات و تحمل زندان و شکنجه، مبارزه علیه رژیم را به سطحی جدید رساندند. نقش زنان در مقاومت سازمانیافته، بهویژه تحت رهبری مریم رجوی و شورای ملی مقاومت ایران (NCRI)، نشاندهندهی تأثیر آنها در شکلدهی آیندهای دموکراتیک است. این مقاله با تکیه بر منابع معتبر، بهویژه اسناد شورای ملی مقاومت، نشان میدهد که زنان ایرانی نهتنها قربانی سرکوب بودهاند، بلکه نیروی محرکهی تغییر و سرنگونی استبداد بودهاند. با وجود هزینههای سنگین، از شهادت تا زندان، زنان ایرانی با پایداری خود، راه را برای آزادی و برابری هموار کردهاند. این بررسی تاریخی، بر اهمیت تداوم مبارزه و چشمانداز نقش زنان در آیندهی ایران تأکید دارد....بیشتر بخوانید…