کاربر:Khosro/صفحه تمرین بحران مشروعیت جمهوری اسلامی ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

'''بحران مشروعیت جمهوری اسلامی ایران'''، یکی از جدی‌ترین بحران‌هایی است که رژیم ایران با آن مواجه بوده و هست. جمهوری اسلامی ایران از زمان تأسیس در سال ۱۳۵۷ با چالش‌های عمیقی در کسب مشروعیت مردمی مواجه بوده است. این بحران، که ریشه در سرکوب‌های اولیه دهه ۱۳۶۰، سیاست‌های ایدئولوژیک، و ناکارآمدی‌های ساختاری دارد، در دهه‌های اخیر با اعتراضات سراسری و تحریم انتخابات به اوج خود رسیده است. سرکوب خونین تظاهرات مسالمت‌آمیز در دهه ۱۳۶۰، از جمله اعدام‌های گسترده مخالفان سیاسی، پایه‌های مشروعیت رژیم را تضعیف کرد. این روند با اعتراضات سراسری در سال‌های ۱۳۹۶ و ۱۳۹۸، که به دلیل مشکلات اقتصادی و سیاسی شکل گرفتند، شدت یافت. [[اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ ایران|'''اعتراضات سراسری ۱۴۰۱''']]، که با مرگ [[مهسا امینی|'''مهسا امینی''']] در بازداشت آغاز شد، نقطه عطفی در نمایش نارضایتی عمومی بود، با صدها کشته، هزاران بازداشت، و موجی از مقاومت مدنی. کاهش شدید مشارکت در انتخابات مجلس و ریاست‌جمهوری، به‌ویژه در سال‌های اخیر، نشان‌دهنده رد گسترده مشروعیت رژیم ایران توسط مردم است، تا جایی که برخی مقامات رژیم نیز به این بحران اذعان کرده‌اند. رژیم برای حفظ قدرت به سرکوب متکی شده، از جمله استفاده از نیروهای امنیتی، احکام قضایی سنگین، و نظارت گسترده، که هزینه‌های اجتماعی و سیاسی سنگینی به دنبال داشته است. این مقاله با استناد به منابع معتبر و کتاب‌های سیاسی مرتبط، به بررسی ریشه‌های تاریخی، تشدید بحران در اعتراضات، تحریم انتخابات، و نقش سرکوب در بقای رژیم می‌پردازد،<ref name=":0">[https://persianepochtimes.com/why-the-islamic-republic-is-moving-towards-more-repression/ چرا جمهوری اسلامی به سمت سرکوب بیشتر می‌رود؟ - سایت اپک تایمز]</ref><ref name=":3">[https://iranwire.com/fa/features/122348-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B7-%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%DB%8C-%DB%8C%DA%A9-%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA-%D8%B2%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%AF%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C-%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B9%DB%8C%D8%AA/ روابط خارجی یک دولت زوال‌زده با بحران داخلی مشروعیت - سایت ایران وایر]</ref> هدف، ارائه تصویری مستند از چگونگی شکل‌گیری و تداوم این بحران است، بدون ارائه تحلیل یا راه‌حل، تا خواننده خود به قضاوت بپردازد.<ref name=":4">[https://www.radiozamaneh.com/733356/ جمهوری اسلامی، نظامی بحران‌زا، بحران آفرین و بحران‌زی - سایت رادیو زمانه]</ref>  

جمهوری اسلامی در سال‌های اولیه تأسیس با مقاومت‌های متعددی از سوی گروه‌های سیاسی، اقلیت‌های قومی، و فعالان مدنی مواجه شد. رژیم به رهبری [[روح‌الله خمینی|'''روح‌الله خمینی''']] برای تحکیم قدرت، به سرکوب خشن این گروه‌ها روی آورد، که به کاهش شدید مشروعیت مردمی منجر شد. در سال ۱۳۶۰، تظاهرات مسالمت‌آمیز گروه‌هایی مانند [[سازمان مجاهدین خلق ایران|'''سازمان مجاهدین خلق''']] و چپ‌گرایان با خشونت بی‌سابقه‌ای سرکوب شد. گزارش‌های تاریخی نشان می‌دهند که صدها نفر در خیابان‌های تهران و سایر شهرها با شلیک مستقیم نیروهای امنیتی کشته شدند. این اقدامات، که نقض اصول اولیه حقوق بشر بودند، به بی‌اعتمادی گسترده میان مردم و رژیم دامن زد.<ref name=":0" />