پویا قبادی بیستونی
پویا قبادی بیستونی، (متولد ۱۳۷۱، سنقر، استان کرمانشاه) مهندس برق فارغالتحصیل دانشگاه سنندج است که به دلیل فعالیتهای سیاسی علیه رژیم جمهوری اسلامی به اعدام محکوم شده است. او در خانوادهای با پیشینه سیاسی، از کودکی تحت تأثیر ارزشهای مقاومت و عدالتخواهی قرار گرفت و در دانشگاه با سازماندهی جلسات نقد سیاستهای دولت، به چهرهای برجسته تبدیل شد.
از سال ۱۳۹۷، پویا چندین بار دستگیر شد؛ اولین بار به دلیل شرکت در تجمعات اعتراضی و آخرین بار در ۴ اسفند ۱۴۰۲ در چالدران، که به بند ۲۰۹ زندان اوین منتقل شد. در این بند، او تحت شکنجههای شدید شامل ضرب و شتم، محرومیت از خواب، و تهدید خانواده برای اعتراف اجباری قرار گرفت که منجر به شکستگی دندهها و مشکلات تنفسی شد.
اتهامات او شامل «بغی»، «عضویت در سازمان مجاهدین خلق ایران»، و «اجتماع و تبانی» بود که در دادگاه مخفیانه سال ۱۴۰۳ بدون وکیل به حکم اعدام منجر شد. پس از بازداشت، بیش از پنج ماه بلاتکلیفی و بیخبری خانواده را در پی داشت؛ تجمعات آنها در مقابل زندان اوین با سرکوب مواجه شد. سازمانهای حقوق بشری مانند کانون حقوق بشر ایران و سازمان حقوق بشر ایران این حکم را نقض حقوق بشر خواندند و خواستار مداخله بینالمللی شدند.
پویا قبادی به همراه پنج زندانی دیگر بیانیهای برای ایستادگی مردم منتشر کردند. وضعیت فعلی او در زندان اوین وخیم است؛ محرومیت از مراقبت پزشکی و وخامت حالش، او را در معرض خطر فوری قرار داده است.[۱][۲][۳][۴][۵][۶][۷]
زندگی و تحصیلات
پویا قبادی بیستونی در سال ۱۳۷۱ در شهر سنقر، واقع در استان کرمانشاه، در خانوادهای با پیشینه قوی فعالیت سیاسی متولد شد. پدرش، که در دهه ۱۳۶۰ به دلیل مخالفت با رژیم دستگیر و برای چندین سال زندانی شده بود، نقش مهمی در انتقال ارزشهای مقاومت و عدالتخواهی به پویا داشت.[۱]
این محیط خانوادگی، که اغلب شاهد بحثهای سیاسی و اجتماعی بود، از کودکی ذهن پویا را به مسائل حقوق بشر و آزادیهای مدنی حساس کرد. او دوران ابتدایی و متوسطه را در سنقر گذراند و در این دوره به دلیل هوش و استعدادش در علوم و ریاضیات، توجه معلمانش را جلب کرد. پویا قبادی تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته مهندسی برق در دانشگاه سنندج، یکی از مراکز آموزشی برجسته کردستان، آغاز کرد و با موفقیت فارغالتحصیل شد.
در دانشگاه، پویا به عضویت انجمنهای دانشجویی درآمد و بهعنوان سخنران و سازماندهنده جلسات بحث درباره سیاستهای دولت شناخته شد. زمینههای سیاسی فعالیتهای او عمدتاً حول نقد سیاستهای اقتصادی، سرکوب معترضان، و دفاع از حقوق اقلیتهای قومی در کردستان بود، که این فعالیتها او را در معرض نظارت شدید نهادهای امنیتی قرار داد.
دانشگاه سنندج، با تاریخچهای از فعالیتهای دانشجویی، به او ابزارهای تفکر انتقادی، تحلیل دادههای فنی، و سازماندهی گروهی را آموخت که بعدها در مبارزات سیاسیاش به کار گرفت. این پیشینه، پویا را به فردی متعهد به اصلاحات اجتماعی و دفاع از حقوق ستمدیدگان تبدیل کرد.[۸]
دستگیریها و شکنجهها
پویا قبادی بیستونی از سال ۱۳۹۷ به دلیل فعالیتهای سیاسیاش چندین بار توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد. اولین دستگیری او در اواخر سال ۱۳۹۷ رخ داد، زمانی که در تجمعات اعتراضی علیه افزایش قیمتها و فساد دولتی شرکت کرده بود. این بازداشت با بازجوییهای طولانی در بازداشتگاههای موقت همراه بود که فشار روانی شدیدی بر او وارد کرد.[۶]
در سال ۱۳۹۸، به اتهام «تبلیغ علیه نظام» بار دیگر دستگیر شد و پس از ماهها حبس در شرایط نامناسب، در سال ۱۴۰۰ به زندان قصرشیرین در استان کرمانشاه تبعید شد.[۹] این تبعید به منطقهای دورافتاده و محروم، با هدف قطع ارتباط او با شبکههای سیاسی، صورت گرفت، اما پویا همچنان از طریق نامههای مخفیانه با فعالان خارج از زندان ارتباط برقرار کرد.
تأثیر تبعید بر فعالیتهایش، هرچند محدودکننده بود، اما اراده او را برای ادامه مبارزه تقویت کرد، زیرا در این دوره با دیگر زندانیان تبعیدی تبادل نظر میکرد. آخرین دستگیری او در ۴ اسفند ۱۴۰۲ در شهر چالدران، استان آذربایجان غربی، رخ داد، زمانی که در حال دیدار با فعالان محلی بود.[۲]
پویا قبادی به بند ۲۰۹ زندان اوین، تحت نظارت وزارت اطلاعات، منتقل شد و در آنجا با شکنجههای شدید مواجه شد. این شکنجهها شامل ضرب و شتم با باتوم و کابل، محرومیت از خواب به مدت چندین روز، و تهدید اعضای خانواده برای وادار کردن او به اعتراف اجباری بود.
این اقدامات منجر به شکستگی دندهها، مشکلات تنفسی مزمن، و اختلالات روانی مانند اضطراب شدید شده است. سازمانهای حقوق بشری بر نیاز فوری به رسیدگی پزشکی و توقف این رفتارها تأکید کردهاند.[۳][۱۰][۱۱]
اتهامات و پروسه دادگاهی
پویا قبادی بیستونی به اتهامات سنگین و گستردهای از سوی قوه قضاییه جمهوری اسلامی مواجه شد که شامل «بغی» (قیام مسلحانه علیه نظام)، «عضویت در سازمان مجاهدین خلق»، و «اجتماع و تبانی علیه امنیت کشور» بود. این اتهامات در جریان تحقیقات پس از دستگیری سال ۱۴۰۲ مطرح شدند و بر اساس اعترافاتی بود که تحت فشار شدید و شکنجه به دست آمده بود.[۴]
تحقیقات اولیه با هدف ارتباط دادن او به فعالیتهای مسلحانه انجام شد، اما هیچ مدرک مستدلی ارائه نشد و تنها به استناد اظهارات اجباری تکیه شد. دادگاه انقلاب تهران در سال ۱۴۰۳ بهصورت کاملاً مخفیانه برگزار شد و حضور وکیل برای پویا ممنوع اعلام شد، که این امر نقض آشکار حق دفاع در قوانین بینالمللی محسوب میشود.[۱۰]
جلسات دادگاه با سرعت غیرعادی و بدون ارائه مدارک مستقل پیش رفت و تنها به استناد اعترافات اجباری تکیه داشت. در اواخر سال ۱۴۰۳، قاضی حکم اعدام او را صادر کرد که در دیوان عالی کشور نیز تأیید شد.[۱۲] این پروسه قضایی با انتقادات شدید مواجه شده، زیرا شواهد اصلی فاقد اعتبار قانونی است و محاکمه بدون رعایت اصول عادلانه، از جمله حق دسترسی به وکیل و حق تجدیدنظر، برگزار گردید. این روند، بخشی از الگوی سرکوب سیستماتیک مخالفان سیاسی در ایران را نشان میدهد و نگرانیهای بینالمللی را برانگیخته است.[۱۱]
بلاتکلیفی و بیخبری خانواده
پس از بازداشت پویا قبادی در ۴ اسفند ۱۴۰۲، او برای مدت طولانی در بند ۲۰۹ زندان اوین در وضعیت بلاتکلیفی نگه داشته شد و خانوادهاش از سرنوشت او بیاطلاع ماندند.[۲] این دوره بلاتکلیفی بیش از پنج ماه به طول انجامید و خانواده او را در شرایط روانی دشواری قرار داد. آنها بارها برای کسب اطلاعات به زندان اوین مراجعه کردند،
اما مقامات قضایی و امنیتی از ارائه جزئیات دقیق خودداری کردند و تنها پاسخهای کلی و مبهم دادند.[۳] تماسهای تلفنی که پیشتر بهصورت محدود امکانپذیر بود، بهطور کامل قطع شد و ملاقاتهای حضوری نیز به بهانههای امنیتی لغو گردید.[۴]
در بهار ۱۴۰۳، خانوادهاش با برگزاری تجمعات مسالمتآمیز در مقابل زندان اوین، خواستار اطلاع از وضعیت پویا شدند و پلاکاردهایی با شعارهایی مانند «آزادی برای پویا» به دست گرفتند. این تلاشها با سرکوب نیروهای امنیتی مواجه شد و چندین نفر از اعضای خانواده، از جمله مادر و برادرش، بهصورت موقت بازداشت شدند.
این بیخبری نهتنها فشار روانی شدیدی بر خانواده وارد کرد، بلکه آنها را وادار به جستوجوی کمک از فعالان حقوق بشر و انتشار بیانیههای اعتراضی در شبکههای اجتماعی کرد.[۵][۱۳]
واکنشها و تلاشهای بینالمللی
حکم اعدام پویا قبادی بیستونی با واکنشهای گستردهای از سوی سازمانهای حقوق بشری و فعالان جهانی روبهرو شد. کانون حقوق بشر ایران در بیانیهای این حکم را «نقض آشکار حقوق بشر» توصیف کرد و خواستار مداخله فوری جامعه جهانی برای توقف اجرای آن شد.[۶]
این سازمان همچنین گزارش مفصلی از شکنجهها، شرایط غیرانسانی بازداشت، و نقض حقوق پویا منتشر کرد که شامل مصاحبه با شاهدان عینی بود. سازمان حقوق بشر ایران نیز با انتشار بیانیهای، شکنجه و محاکمه ناعادلانه او را محکوم کرد و از نهادهای بینالمللی، از جمله کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد، خواست تا برای لغو حکم اقدام کنند.[۱۱]
صدای آمریکا گزارش داد که پویا به همراه پنج زندانی دیگر بیانیهای منتشر کرده و از مردم ایران خواستهاند با برگزاری تظاهرات مسالمتآمیز، در برابر این «حکم جنایتکارانه» ایستادگی کنند.[۷]
سازمان مجاهدین خلق کمپینی جهانی راهاندازی کرد و با ارسال نامه به سازمان ملل، خواستار فشار دیپلماتیک بر رژیم ایران شد.[۱۴] فعالان ایرانی خارج از کشور نیز تظاهراتی در شهرهای بزرگ اروپا و آمریکا، از جمله پاریس و واشینگتن، برگزار کردند و با استفاده از شبکههای اجتماعی، توجه رسانههای بینالمللی را به وضعیت پویا جلب کردند.[۸] کمپینهای محلی در کردستان نیز با برگزاری جلسات آموزشی و جمعآوری امضا، حمایت خود را از پویا قبادی اعلام کردند.[۵]
وضعیت فعلی
پویا قبادی بیستونی هماکنون در بند ۲۰۹ زندان اوین در انتظار اجرای حکم اعدام به سر میبرد. او از حقوق اولیه خود، از جمله دسترسی به وکیل مستقل، ملاقات منظم با خانواده، و دریافت مراقبتهای پزشکی، محروم است.[۱۰] بر اساس گزارشتان ارگانهای حقوق بشری، وضعیت جسمانی پویا قبادی به دلیل شکنجههای مداوم و عدم درمان به شدت وخیم شده است؛ مشکلات تنفسی مزمن، شکستگیهای درماننشده، و اختلالات روانی مانند اضطراب شدید و افسردگی از جمله عوارض گزارششده هستند.[۴]
در ماههای اخیر، خانواده او گزارشهایی از وخامت حال او دریافت کردهاند، از جمله مواردی که او به دلیل مشکلات تنفسی به سلول انفرادی منتقل شده، اما مقامات از انتقال او به بیمارستان خودداری کردهاند.[۳] تلاشهای خانواده، فعالان حقوق بشر، و سازمانهای بینالمللی برای لغو حکم اعدام ادامه دارد، اما مقامات قضایی تاکنون هیچ پاسخ روشنی ندادهاند و حتی درخواستهای ملاقات با او را رد کردهاند. این وضعیت، پویا را در معرض خطر فوری قرار داده و او را در هالهای از ابهام و نگرانی نگه داشته است، در حالی که فشارهای روانی و جسمی همچنان بر او افزایش مییابد.[۱۲]
منابع
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ زندانی سیاسی پویا قبادی بیستونی کیست؟ - کانون حقوق بشر ایران 1
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ بازداشت و انتقال زندانی سیاسی سابق پویا قبادی به بند ۲۰۹ اوین - کانون حقوق بشر ایران 4
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ زندانی سیاسی پویا قبادی و نزدیک به ۵ماه بلاتکلیفی در اوین - صدای بازداشتشدگان 2
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ تداوم بلاتکلیفی پویا قبادی، متهم سیاسی در زندان اوین - حقوق بشر در ایران
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ تجمع اعتراضی خانوادههای زندانیان سیاسی محکوم به اعدام مقابل زندان اوین - زنان نیروی تغییر
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ بیانیه جمعی از زندانیان سیاسی زندان اوین در اعتراض به صدور حکم اعدام برای شش زندانی سیاسی - کانون حقوق بشر ایران 2
- ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ پنج زندانی سیاسی خواستار ایستادن مردم در برابر حکم اعدام شدند - صدای آمریکا 2
- ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ معرفی زندانی سیاسی محکوم به اعدام پویا قبادی - صدای بازداشتشدگان 1
- ↑ تشدید فشار بر زندانی سیاسی پویا قبادی با تبعید به زندان قصرشیرین - کانون حقوق بشر ایران 5
- ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ ۱۰٫۲ دادگاه انقلاب تهران: وحید بنی عامریان و پویا قبادی مجموعاً به ۲۰ سال حبس و تبعید محکوم شدند - کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی
- ↑ ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ ۱۱٫۲ درخواست سازمان حقوق بشر ایران برای لغو حکم اعدام ۶ زندانی سیاسی - صدای آمریکا 1
- ↑ ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ زندانی سیاسی پویا قبادی، صدور حکم اعدام پس از ۷سال بازداشتهای پیاپی - کانون حقوق بشر ایران 3
- ↑ هشدار مای ساتو مبنی بر خطر اعدام ۵ زندانی سیاسی دیگر در ایران - صدای مردم
- ↑ اعلام موضع پنج زندانی سیاسی زندان اوین در برابر حکم جنایتکارانه اعدام - سازمان مجاهدین خلق ایران