۲٬۲۰۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
Alireza k h (بحث | مشارکتها) (ویراستار نهایی مقاله قبل از انتشار) |
||
خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
}} | }} | ||
'''احمد اشرف'''، (متولد ۱۳۱۳، تهران) یکی از | '''احمد اشرف'''، (متولد ۱۳۱۳، تهران) یکی از جامعهشناسان، پژوهشگران و تاریخنگاران ایرانی است که با آثار و تحلیلهای خود در حوزه جامعهشناسی تاریخی، هویت ایرانی و توسعهنیافتگی ایران شهرت یافته است. احمد اشرف ابتدا در رشته حقوق تحصیل کرد، اما پس از آشنایی با جامعهشناسی، برای ادامه تحصیل به آمریکا رفت و در دانشگاههای معتبر جهانی آموزش دید. او در دانشگاههای تهران، پنسیلوانیا، کلمبیا و پرینستون به تدریس جامعهشناسی و تاریخ اجتماعی ایران پرداخته است.<ref name=":0">[https://taaghche.com/author/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%A7%D8%B4%D8%B1%D9%81 احمد اشرف - طاقچه]</ref><ref name=":1">[http://www.isa.org.ir/%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%B4-%D9%86%D8%B4%D8%B3%D8%AA-%D9%87%D8%A7/390-%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%B4-%D9%86%D8%B4%D8%B3%D8%AA-%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86/5300-%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1%D8%8C-%D8%A7%D9%81%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D9%88-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA-%D8%AF%DA%A9%D8%AA%D8%B1-%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%A7%D8%B4%D8%B1%D9%81 بررسی آثار، افکار، اندیشهها و بزرگداشت دکتر احمد اشرف - انجمن جامعهشناسی ایران]</ref> | ||
احمد اشرف بهعنوان برادر [[حمید اشرف]]، از رهبران [[سازمان چریکهای فدایی خلق]]، شناخته میشود، اما برخلاف برادرش که مسیر [[مبارزه مسلحانه]] را برگزید، او راهی علمی و آکادمیک را دنبال کرد | احمد اشرف بهعنوان برادر [[حمید اشرف]]، از رهبران [[سازمان چریکهای فدایی خلق]]، شناخته میشود، اما برخلاف برادرش که مسیر [[مبارزه مسلحانه]] با دیکتاتوری پهلوی را برگزید، او راهی علمی و آکادمیک را دنبال کرد.<ref name=":2">[https://www.karkhanedar.com/%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D9%88-%D8%A7%D8%B4%D8%B1%D9%81-%D8%9B-%D8%AF%D9%88-%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%B4-%D9%85%D8%AE%D8%AA%D9%84%D9%81-%D9%88-%D8%AF%D9%88-%D8%B1%D8%A7-2/ داستان دو « اشرف» ؛ دو برادر، دو پرسش مختلف و دو راه متفاوت - کارخانهدار]</ref> از مهمترین آثار او میتوان به کتاب «موانع تاریخی رشد سرمایهداری در ایران: دوره قاجاریه» اشاره کرد که به تحلیل موانع ساختاری و تاریخی شکلگیری سرمایهداری در ایران میپردازد. همچنین کتاب «طبقات اجتماعی، دولت و انقلاب در ایران»، نوشتهشده با همکاری علی بنوعزیزی، نقش طبقات اجتماعی در تحولات انقلابی ایران را بررسی میکند. مشارکت او در دایرةالمعارف ایرانیکا نیز از دستاوردهای برجستهی او میباشد.<ref name=":3">[https://www.irannamag.com/article/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%A7%D8%B4%D8%B1%D9%81-%D9%88-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C-%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87/ احمد اشرف و جامعهشناسی تاریخی توسعهنیافتگی ایران - ایران نامگ]</ref><ref name=":4">[https://mardomnameh.com/blog/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/P1121-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%A7%D8%B4%D8%B1%D9%81.html مقالههای احمد اشرف - مردمنامه]</ref><ref name=":1" /> | ||
احمد اشرف در تحلیلها خود، هویت ایرانی را پدیدهای چندلایه و تاریخی | احمد اشرف در تحلیلها خود، هویت ایرانی را پدیدهای چندلایه و تاریخی میداند که از تعامل فرهنگها، ادیان و تمدنهای مختلف شکل گرفته است. او معتقد است که ناامنی، بهویژه در دوره قاجار، مانع اصلی توسعه سرمایهداری در ایران بوده و به تحلیل نقش بازار در تحولات اجتماعی و اقتصادی ایران پرداخت. او همچنین نقدهایی درباره توهم معافیت مالیاتی بازاریان پس از [[انقلاب ضدسلطنتی ۱۳۵۷]] ارائه داد که نشاندهنده دیدگاه انتقادی او به مسائل اقتصادی است.<ref name=":5">[https://www.sarpoosh.com/culture-thought/book-poetry/book-poetry970805014.html احمد اشرف هویت ایرانی را پدیدار تاریخی میداند - سرپوش]</ref><ref name=":6">[https://meidaan.com/archive/60085 اشرف اصلیترین عامل شکلگیری سرمایهداری در ایران را ناامنی میداند. - میدان]</ref><ref name=":7">[http://tarikhirani.ir/fa/news/1237/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%A7%D8%B4%D8%B1%D9%81-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%81%DA%A9%D8%B1-%D9%85%DB%8C-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%AF-%D9%BE%D8%B3-%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8-%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D9%86%D9%85%DB%8C-%D8%AF%D9%87%D9%86%D8%AF احمد اشرف: بازاریان فکر میکردند پس از انقلاب مالیات نمیدهند - تاریخ ایرانی]</ref> با این حال، برخی منتقدان معتقد بودند که تحلیلهای او بیش از حد بر دادههای تاریخی متمرکز است و کمتر به عوامل معاصر یا نظری پرداخته است. همچنین برخی نقدها به تمرکز بیش از حد او بر نقش بازار و کمتوجهی به عوامل کلان اقتصادی اشاره داشتند.<ref name=":3" /><ref name=":7" /> | ||
احمد اشرف با روششناسی مبتنی بر منابع آرشیوی و اسناد تاریخی، به ترویج رویکردی علمی و بیطرفانه در جامعهشناسی ایران کمک کرد | احمد اشرف با روششناسی مبتنی بر منابع آرشیوی و اسناد تاریخی، به ترویج رویکردی علمی و بیطرفانه در جامعهشناسی ایران کمک کرد.<ref name=":1" /><ref name=":8">[https://www.iran-emrooz.net/index.php/think/more/96361/ ایران به روایت احمد اشرف - ایران امروز]</ref> | ||
== زندگی و تحصیلات == | == زندگی و تحصیلات == | ||
خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
=== مسیر علمی و تفاوت با برادر === | === مسیر علمی و تفاوت با برادر === | ||
احمد اشرف برادر حمید اشرف، از رهبران سازمان چریکهای فدایی خلق ایران، بود. درحالیکه حمید مسیر مبارزه مسلحانه را برگزید، احمد راهی علمی و آکادمیک را در پیش گرفت. | احمد اشرف برادر حمید اشرف، از رهبران سازمان چریکهای فدایی خلق ایران، بود. درحالیکه حمید مسیر مبارزه مسلحانه با دیکتاتوری پهلوی را برگزید، احمد راهی علمی و آکادمیک را در پیش گرفت. احمد اشرف به جای فعالیت سیاسی مستقیم، بر تحلیل علمی و جامعهشناختی مسائل ایران تمرکز کرد.<ref name=":2" /> | ||
= آثار و تألیفات = | = آثار و تألیفات = | ||
احمد اشرف بهعنوان یکی از | احمد اشرف بهعنوان یکی از جامعهشناسان ایرانی، آثار متعددی در حوزه جامعهشناسی تاریخی و تحلیل اجتماعی ایران منتشر کرده است. از جمله مهمترین کتابهای او میتوان به «موانع تاریخی رشد سرمایهداری در ایران: دوره قاجاریه» اشاره کرد که به بررسی موانع ساختاری و تاریخی شکلگیری سرمایهداری در ایران میپردازد. همچنین کتاب «طبقات اجتماعی، دولت و انقلاب در ایران» که با همکاری علی بنوعزیزی نوشته شد، به تحلیل نقش طبقات اجتماعی در تحولات سیاسی و انقلابی ایران اختصاص دارد. این اثر به بررسی تأثیرات طبقات مختلف بر انقلاب ۱۳۵۷ پرداخته و از منظر جامعهشناسی تاریخی، ساختارهای قدرت را تحلیل میکند. | ||
نوشتههای او موضوعاتی مانند سلسله مراتب اجتماعی در ایران، سنت و مدرنیته، هویت ملی ایران، روابط کشاورزی در ایران و رهبری کاریزماتیک و حکومت دینی در ایران پس از انقلاب را پوشش داده است. | نوشتههای او موضوعاتی مانند سلسله مراتب اجتماعی در ایران، سنت و مدرنیته، هویت ملی ایران، روابط کشاورزی در ایران و رهبری کاریزماتیک و حکومت دینی در ایران پس از انقلاب را پوشش داده است. | ||
احمد اشرف یکی از ویراستاران و نویسندگان اصلی دایرةالمعارف ایرانیکا بود که بهعنوان منبعی معتبر در مطالعات ایرانشناسی شناخته میشود. او در این پروژه عظیم، مقالات متعددی درباره تاریخ اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران نوشت و به سازماندهی محتوای علمی آن کمک کرد | احمد اشرف یکی از ویراستاران و نویسندگان اصلی دایرةالمعارف ایرانیکا بود که بهعنوان منبعی معتبر در مطالعات ایرانشناسی شناخته میشود. او در این پروژه عظیم، مقالات متعددی درباره تاریخ اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران نوشت و به سازماندهی محتوای علمی آن کمک کرد.<ref name=":3" /><ref name=":4" /><ref>[https://web.archive.org/web/20141208214059/http://cfis.columbia.edu/staff/Ahmad%20Ashraf احمد اشرف - مرکز مطالعات ایرانی، دانشگاه کلمبیا]</ref> | ||
=== مقالات علمی === | === مقالات علمی === | ||
اشرف مقالات متعددی در حوزههای جامعهشناسی تاریخی و هویت ایرانی منتشر | اشرف مقالات متعددی در حوزههای جامعهشناسی تاریخی و هویت ایرانی منتشر کرده است. از جمله مقالات برجسته او میتوان به مطالبی درباره نقش بازار در تحولات اجتماعی ایران و تحلیل هویت ایرانی اشاره کرد. آثار احمد اشرف به دلیل رویکرد چندجانبه و استفاده از روشهای جامعهشناسی تاریخی، از اهمیت برخوردارند. او در آثارش از منابع آرشیوی و اسناد تاریخی بهره برد و تحلیلهای خود را بر پایه دادههای مستند ارائه کرده است.<ref name=":4" /><ref name=":3" /><ref name=":1" /> | ||
آثار احمد اشرف به دلیل رویکرد چندجانبه و استفاده از روشهای جامعهشناسی تاریخی، از اهمیت | |||
= دیدگاههای جامعهشناختی و تحلیل هویت ایرانی = | = دیدگاههای جامعهشناختی و تحلیل هویت ایرانی = | ||
=== جامعهشناسی تاریخی و توسعهنیافتگی === | === جامعهشناسی تاریخی و توسعهنیافتگی === | ||
احمد اشرف در مطالعات خود بر جامعهشناسی تاریخی تمرکز | احمد اشرف در مطالعات خود بر جامعهشناسی تاریخی تمرکز دارد و توسعهنیافتگی ایران را از منظر تاریخی و اجتماعی بررسی کرده است. او معتقد است که موانع ساختاری و تاریخی، از جمله ناامنی، مانع اصلی شکلگیری سرمایهداری در ایران بوده است. اشرف در تحلیلهای خود نشان داد که ناامنی در دورههای مختلف تاریخی، بهویژه در دوره قاجار، از توسعه اقتصادی و شکلگیری نظام سرمایهداری جلوگیری کرد. او این ناامنی را به عواملی مانند ضعف دولت مرکزی، نبود قانونمندی و مشکلات ساختاری در جامعه نسبت داده است.<ref name=":6" /><ref name=":3" /> | ||
=== هویت ایرانی بهعنوان پدیدهای تاریخی === | === هویت ایرانی بهعنوان پدیدهای تاریخی === | ||
خط ۸۷: | خط ۸۴: | ||
=== نقد نقش بازار در تحولات اجتماعی === | === نقد نقش بازار در تحولات اجتماعی === | ||
اشرف در بررسی نقش بازار در تاریخ اجتماعی ایران، بهویژه پس از انقلاب ۱۳۵۷، دیدگاههای انتقادی ارائه کرد. | اشرف در بررسی نقش بازار در تاریخ اجتماعی ایران، بهویژه پس از انقلاب ۱۳۵۷، دیدگاههای انتقادی ارائه کرد. وی معتقد بود که بازاریان پس از انقلاب تصور میکردند که از پرداخت مالیات معاف خواهند شد، اما این تصور به مشکلات اقتصادی و اجتماعی دامن زد. احمد اشرف تخصص انتقاد خود را بر رفتار اقتصادی بازار و تأثیر آن بر توسعه پس از انقلاب ایران متمرکز کرد و تنش بین ساختارهای اقتصادی سنتی و سیاستهای دولت مدرن را برجسته نمود.<ref name=":7" /> | ||
== نقدها و دیدگاههای انتقادی == | == نقدها و دیدگاههای انتقادی == |