مهاتما گاندی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''مهاتما گاندی'''، با نام اصلی مهانداس کارامچاند گاندی (به انگلیسی: Mohandas Karamchand Gandhi)، (زاده ۲ اکتبر ۱۸۶۹، گجرات هند – درگذشته ۳۰ ژانویه ۱۹۴۸، دهلی نو) رهبر سیاسی و معنوی ملت هندوستان بود که مردم هند را در مسیر استقلال و رهایی از استعمار انگلیس رهبری کرد. گاندی فارغ‌التحصیل رشته حقوق از کالج دانشگاهی لندن بود. مهاتما گاندی پس این‌که مطالعات خود را در زمینه‌ی حقوق در انگلیس تکمیل کرد، به هند بازگشت؛ و پس از مدتی عازم آفریقای جنوبی شد. گاندی سیاست را عین صداقت و پاکی تلقی می‌کرد؛ و آن را هیچ‌وقت با دین و اعتقادات مذهبی‌اش نیامیخت. وی پس از ۲۱ سال اقامت در آفریقای جنوبی، در سال ۱۹۱۵، به وطنش بازگشت. گاندی رهبری مبارزات جنبش ملی هند برای حکومت داخلی یا سواراج را بر عهده گرفت. او توانست با برانگیختن مردم، چند قیام غیر خشونت‌آمیز را راه بیندازد. سیاست عدم خشونت گاندی «ساتیاگراها» نام داشت. مهاتما گاندی در سن ۳۶ سالگی کاملاً از روابط جنسی کناره گرفت؛ و در حالی‌که همسر داشت رابطه زناشویی را کنار گذاشت. او همواره تأکید می‌کرد تا شیوه مبارزه‌ی بدون خشونت منجر به تسلیم افراد صاحب قدرت در برابر قدرتمندتر از خود نشود، باید این راه را برگزید و از آن استفاده کرد، اما اگر صاحبان قدرت با خشونت بتوانند در برابر این وضعیت بایستند و سرکوب کنند؛ و خشونت تنها راه احقاق حق باشد، بدون هیچ تأملی باید سلاح برداشت و وارد مبارزه‌ی مسلحانه شد. مهاتما گاندی به ساده‌زیستی باور داشت و با جدیت براین اعتقاد تأکید می‌کرد که فردی که به جامعه خدمت می‌کند، باید زندگی ساده‌ای داشته باشد. وی یک روز در هفته را روزه سکوت می‌گرفت؛ و امتناع از حرف زدن و در سکوت بودن را اصل آرامش درونی می‌پنداشت. گاندی به عنوان یک هندوی عامی بر این باور بود تمام ادیان با هم برابرند. او با این‌که هندو بود، می‌گفت بر من روشن شده است که اگر هندوستان بخواهد یک کشور پیروز شود، بایستی از سرمشق امام حسین (ع) پیروی کند. پیشرفت اسلام، متکی به شمشیر نبوده است، بلکه با فداکاری والای حسین (ع) به دست آمده است. من از او یاد گرفتم چه‌طور پیروز شوم در حالی که مظلوم ستمدیده هستم. گاندی چندبار به زندان رفت و یک‌بار هم به ۶ سال حبس محکوم گردید. مردم هندوستان با رهبری مهاتما گاندی توانستند در سال ۱۹۴۷، استقلال کشورشان را به دست آورند. گاندی سرانجام در ۹ بهمن ۱۳۲۶، توسط فردی به نام «ناتورام قادسی» با شلیک سه گلوله به قفسه سینه‌اش به قتل رسید.

ماهاتما گاندی در۱۰ مهرماه ۱۲۴۸، در شهر پوربندر واقع در ایالت گجرات هند متولد شد. گاندی جزو جامعه‌ی پیشه‌وران بود. مادر او «پوتلی بایی» با این‌که زنی بی‌سواد بود، اما تأثیر زیادی روی گاندی داشت.<ref name=":0">[https://www.bartarinha.ir/fa/news/250533/زندگی-نامه-ماهاتما-گاندی زندگینامه مهاتما گاندی - سایت برترینها]</ref>

گاندی پس از بازگشت به وطنش از پوشش و لباس غربی دست برداشت؛ و از پارچه تولیدی داخلی هند موسوم به خادی استفاده می‌کرد. گاندی و هوادارانش پارچه لباس‌هایشان را از نخی که خودشان می‌رشتند تهیه می‌کردند؛ و همه را هم به این کار تشویق می‌نمودند، زیرا بیشتر کارگران هندی بی‌کار بودند؛ و لباس‌های مورد نیاز خود را از تولیدهای صنعتی که تحت مالکیت انگلیسی‌ها بود، خریداری می‌کردند. گاندی بر این باور بود که اگر مردم هند لباس‌های خود را خودشان با چرخ نخ‌ریسی بدوزند، بهتر از این است که از پارچه فاستونی انگلیسی باشد. او معتقد بود که مردم با این کار ضربه‌ی اقتصادی سنگینی بر نظام استعمارگران بریتانیایی در هند وارد خواهند کرد. پس از این علامت چرخ نخ‌ریسی بر روی پرچم کنگره ملی هند نقش بست. گاندی برای نشان دادن ساده‌زیستی در تمام دوران زندگی خود تنها یک دست هوتی می‌پوشید.<ref name=":2" />

منش امام حسین (ع) و نهضت و قیام او برای گاندی بسیار انگیزاننده و آموزنده بود؛ و در سخنرانی‌هایی در این باره گفته است:<blockquote>  «من برای مردم هند چیز تازه‌ای نیاوردم، فقط نتیجه‌ای که از مطالعات و تحقیقات درباره تاریخ زندگی قهرمانان کربلا به دست آورده بودم، ارمغان ملت هند کردم. اگر بخواهیم هند را نجات دهیم، واجب است همه ما راهی را بپیماییم که حسین بن علی (ع) پیمود. من زندگی امام حسین، آن شهید بزرگ اسلام را به دقت خوانده‌ام و توجه کافی به صفحات کربلا کرده‌ام؛ و بر من روشن شده است که اگر هندوستان بخواهد یک کشور پیروز شود، بایستی از سرمشق امام حسین (ع) پیروی کند. پیشرفت اسلام، متکی به شمشیر نبوده، بلکه با فداکاری والای حسین (ع) به دست آمده است. من از او یاد گرفتم چه‌طور پیروز شوم در حالی که مظلوم ستمدیده هستم…»<ref>[http://www.bashoori.ir/بیوگرافی-ماهاتما-گاندی/ بیوگرافی مهاتما گاندی - سیات باشعوری]</ref></blockquote>

=== ساده زیستی ===

مهاتما گاندی به ساده‌زیستی باور داشت و با جدیت براین اعتقاد تأکید می‌کرد که فردی که به جامعه خدمت می‌کند، باید زندگی ساده‌ای داشته باشد؛ و می‌پنداشت که ساده‌زیستی در آیین برهمایی جاری است. او با شیوه زندگی غربی مخالف بود؛ و مراحل ساده‌زیستی را در آفریقای جنوبی آغاز و دنبال کرد. گاندی شیوه ساده‌زیستی را تلاش برای رسیدن به نقطه صفر می‌دانست؛ و بدین سان در هزینه‌های غیر ضروری صرفه‌جویی می‌نمود. گاندی حتی لباس‌هایش را خودش می‌شست. یک‌بار هم هدایایی را که به دلیل خدماتش به جامعه، به او اهدا کرده بودند، نپذیرفت و پس داد.<ref name=":4" />

مهاتما گاندی یک روز در هفته را روزه سکوت می‌گرفت. او امتناع از حرف زدن و در سکوت بودن را اصل آرامش درونی می‌پنداشت؛ و این آموزه را نیز از آیین برهما و اصل «موناشافتی» یعنی سکوت و آرامش کسب کرده بود. گاندی وقتی در روزه سکوت بود، به صورت مکتوب بر روی کاغذ با دیگران ارتباط برقرار می‌کرد. او از سن ۳۷ سالگی به مدت ۳ سال و نیم، هیچ نشریه‌ای نخواند، و براین باور بود که شرایط ناسازگار جهان و رویدادهای جهانی آرامش درونی‌اش را به هم می‌ریزد. گاندی وقتی به هند برگشت؛ و به کار حقوقی مشغول شد، پوشش غربی را کنار گذاشت. وی لباسی را پوشید که نزدیک‌ترین نوع پوشش به فقیرترین افراد در هند بود؛ و برای لباسش از پارچه تولیدی داخلی به نام خادی استفاده می‌کرد.<ref name=":4" />

مهاتما گاندی پس این‌که مطالعات خود را در زمینه‌ی حقوق در انگلیس تکمیل کرد، به هند بازگشت و سپس برای تمرین و مرور قانون، عازم آفریقای جنوبی شد. گاندی در آفریقا از تبعیض نژادی و بی‌عدالتی‌هایی که به بیشتر هندیان روا می‌داشتند، ناراحت بود. آفریقای جنوبی نخستین تجربه‌ی او برای اعتصاب و مخالفت‌های مدنی بود. گاندی نام این قیام غیر خشونت‌آمیز را «ساتیاگراها» گذاشت. با وجود این‌که او را برای مدت کوتاهی زندانی کردند، اما وی هم‌چنان از انگلیسی‌ها تحت شرایط ویژه‌ای حمایت می‌کرد. به خاطر تلاش و فعالیت‌هایش در طول جنگ بوئر و شورش زولو، انگلیسی‌ها به گاندی یک نشان افتخار تقدیم کردند.<ref name=":0" />

گاندی یک سال پس از عهده‌دار شدن رهبری کنگره ملی، نخستین آثار اندیشه‌ی مبارزاتی خود را که تحریم کالاهای خارجی بود را نمایان کرد؛ و در برابر تمامی اتهاماتی که به او وارد می‌کردند، سکوت را برگزید؛ و با در پیش گرفتن مقاومت منفی یا مبارزه منفی به معنای مبارزه مسالمت‌آمیز و مقاومت در برابر حکومت، بدون خشونت، محکوم به شش سال زندان شد. البته به علت بیماری آپاندیس در سال ۱۹۲۴، آزاد شد. اما از همین دوره نسبتاً طولانی در زندان استفاده نمود؛ و آثار اندیش‌مندان بزرگی مانند بیکن راجر، توماس کارلایل، جان راسکین، رالف والدو امرسون، تورو و لئو تولستوی را مطالعه کرد. مهاتما گاندی پس از آزادی از زندان عازم انگلیس شد تا در یک کنفرانس شرکت کند. او در این سفر با رومن رولان و بنیتو موسولینی ملاقات کرد. گاندی در سال ۱۹۲۵، نخستین روزه سیاسی خود را که هفت روز طول کشید، در اعتراض به هم‌پیمانان خود که نافرمانی می‌کردند، آغاز کرد.<ref name=":1" />

پس از جنگ، سرانجام بریتانیا استقلال هند را پذیرفت. اما با پشتیبانی و حمایت مسلمانان به رهبری جیناه، انگلیس تصمیم بر این گرفت که هندوستان را به دو بخش هند و پاکستان تقسیم کند. مهاتما گاندی با این تقسیم مخالف بود. وی خیلی سعی و تلاش کرد تا اثبات کند که مسلمانان و هندیان اختلاف ندارند و می‌توانند با صلح در کنار هم زندگی کنند؛ و هنگام نماز نیز، نمازگزاران مسلمان در کنار هندیان و مسیحیان می‌ایستادند. سرانجام گاندی به این تقسیمات تن داد؛ و موافقت خود را اعلام کرد. او در روز استقلال مشغول سوگواری از این تقسیمات به عبادت پرداخت. پس از آن تلاش‌های گاندی برای جلوگیری از اوج‌گیری خشونت‌های فرقه‌ای و کشتارهای پس از تقسیم هند، بی‌نتیجه بود.<ref name=":0" />

خبر ترور و مرگ گاندی جهان را در حیرت فرو برد. مردم آسیا که او را منادی استقلال این قاره می‌دانستند، مرگش را باور نمی‌کردند. همه‌ی شخصیت‌های انگلیسی در لندن پیام‌های تسلیتی روانه هندوستان کردند. حتی چرچیل که دشمن دیرین گاندی بود نیز پیام تسلیتی به هند فرستاد. پاپ پیوس دوازدهم در تکریم از گاندی گفت: او پیامبر صلح و دوست مسیحیت بوده است. «هری ترومن» رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا در سخنانی گفت: تمام جهان در عزای هند شریک است. نخست وزیر فرانسه «ژرژ بیدو» اظهار داشت که تمام کسانی که به برادری انسان باور دارند، در مرگ گاندی عزادارند.<ref name=":4" />