کاربر:Alireza k h/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران پدیا
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(افزودن لینک داخلی به مقاله)
(صفحه را خالی کرد)
برچسب‌ها: خالی کردن واگردانی دستی
 
(۴۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:


'''جراید حُرّه (مطبوعات آزاد)'''، اصطلاحی بود که در دوران مشروطه به روزنامه‌ها و نشریاتی اطلاق می‌شد که مستقل از دربار و در حمایت از آزادی و قانون می‌نوشتند. این مطبوعات نقشی اساسی در بیداری مردم، گسترش آگاهی سیاسی و بسیج اجتماعی داشتند. [[احمد کسروی]] در ''تاریخ مشروطه ایران'' (۱۳۲۵ش) بارها به نفوذ و اهمیت جراید آزاد اشاره کرده است. پژوهشگرانی چون ناطق و آبراهامیان نیز مطبوعات را «دانشگاه سیاسی ملت» در عصر مشروطه دانسته‌اند.
== پیشینه ==
پیش از مشروطه، مطبوعات در ایران محدود و زیر نظر حکومت بودند. اما با گسترش ارتباطات با قفقاز و عثمانی، روزنامه‌هایی مانند ''حبل‌المتین'' (کلکته)، ''ملانصرالدین'' (تفلیس) و ''قانون'' (لندن) زمینه‌ساز شکل‌گیری مطبوعات آزاد شدند (آدمیت، ''اندیشه‌های میرزا فتحعلی آخوندزاده''، ۱۳۴۹).
== نقش در انقلاب مشروطه ==
* '''انتقال اندیشه‌های نو:''' آشنایی مردم با مفاهیمی چون قانون، آزادی، مجلس.
* '''انتقاد از استبداد:''' نقد شاه و دربار در مقالات طنز و سیاسی.
* '''بسیج مردمی:''' دعوت به تظاهرات، بست‌نشینی و مقاومت.
* '''پرورش روشنفکران:''' روزنامه‌نگاران و نویسندگان این جراید به رهبران فکری بدل شدند.
کسروی یاد می‌کند که روزنامهٔ ''صوراسرافیل'' در تهران تأثیری عظیم در بیداری افکار عمومی داشت (''تاریخ مشروطه ایران''، ۱۳۲۵).
== نمونه‌های مهم ==
* ''صوراسرافیل'' (تهران)
* ''حبل‌المتین'' (کلکته)
* ''ملانصرالدین'' (تفلیس)
* ''قانون'' (لندن، به سردبیری ملکم‌خان)
* ''مجاهد'' و ''انجمن'' (تبریز)
== تحلیل پژوهشگران ==
* '''کسروی''': مطبوعات آزاد را «آتش‌افروز انقلاب» می‌خواند (۱۳۲۵).
* '''هما ناطق''': جراید حُرّه را دانشگاهی برای ملت می‌داند که در آن الفبای سیاست را آموختند (''ایرانیان و اندیشه تجدد''، ۱۳۷۷).
* '''آبراهامیان''': مطبوعات آزاد را ابزار اصلی بسیج توده‌ای در مشروطه معرفی می‌کند (''ایران بین دو انقلاب''، ۱۳۷۷).
== جمع‌بندی ==
«جراید حُرّه» ستون اصلی گفتمان آزادی‌خواهی در مشروطه بودند. آنها با زبان ساده و طنزآمیز مردم را به حقوقشان آگاه کردند و به شکل‌گیری افکار عمومی نوین کمک کردند. این مطبوعات، نماد آزادی بیان در تاریخ ایران به شمار می‌روند.
== منابع ==
* کسروی، احمد. ''تاریخ مشروطهٔ ایران''. تهران: امیرکبیر، ۱۳۲۵ش.
* آدمیت، فریدون. ''اندیشه‌های میرزا فتحعلی آخوندزاده''. تهران: سخن، ۱۳۴۹.
* ناطق، هما. ''ایرانیان و اندیشهٔ تجدد''. تهران: طرح نو، ۱۳۷۷.
* آبراهامیان، یرواند. ''ایران بین دو انقلاب''. ترجمهٔ احمد گل‌محمدی و محمدابراهیم فتاحی. تهران: نشر نی، ۱۳۷۷.
* آجودانی، ماشاءالله. ''مشروطه ایرانی''. تهران: اختران، ۱۳۷۷.

نسخهٔ کنونی تا ‏۶ اکتبر ۲۰۲۵، ساعت ۰۹:۵۸

برگرفته از «https://www.iran-pedia.org/w/index.php?title=کاربر:Alireza_k_h/صفحه_تمرین&oldid=81448»