۸٬۸۵۶
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب: برگرداندهشده |
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب: برگرداندهشده |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:برای صفحه تمرین.jpg|وسط|بندانگشتی|887x887پیکسل]] | [[پرونده:برای صفحه تمرین.jpg|وسط|بندانگشتی|887x887پیکسل]] | ||
``` | |||
{{جعبه اطلاعات رویداد | {{جعبه اطلاعات رویداد | ||
| نام = استبداد صغیر | | نام = استبداد صغیر | ||
| تصویر = استبداد صغیر.jpg | | تصویر = استبداد صغیر.jpg | ||
| توضیح تصویر = بمباران مجلس شورای ملی توسط نیروهای محمدعلی شاه در | | توضیح تصویر = بمباران مجلس شورای ملی توسط نیروهای محمدعلی شاه در ۲ تیر ۱۲۸۷ | ||
| | | از رویدادهای = جنبش مشروطه ایران | ||
| مدت = یک سال | |||
| زمان آغاز = ۲ تیر ۱۲۸۷ (۲۳ جمادیالاول ۱۳۲۶ ق) | |||
| زمان پایان = ۲۵ تیر ۱۲۸۸ (۲۷ جمادیالثانی ۱۳۲۷ ق) | |||
| محل = تهران، تبریز، رشت، اصفهان، ایران | | محل = تهران، تبریز، رشت، اصفهان، ایران | ||
| علت = مخالفت محمدعلی شاه با مشروطیت، حمایت روسیه | |||
| علت = مخالفت محمدعلی شاه با | | چهرهها = محمدعلی شاه، ستارخان، باقرخان، صمصامالسلطنه، آخوند خراسانی، میرزا حسین نائینی، محمدولی خان تنکابنی | ||
| | | نتیجه = فتح تهران، خلع محمدعلی شاه، تاجگذاری احمدشاه، احیای مشروطیت | ||
| نتیجه = خلع محمدعلی شاه، احیای | |||
| تلفات = صدها کشته از مشروطهخواهان و نیروهای دولتی | | تلفات = صدها کشته از مشروطهخواهان و نیروهای دولتی | ||
}} | }} | ||
'''استبداد صغیر'''، (۱۲۸۷–۱۲۸۸ ش، ۲۳ جمادیالاول ۱۳۲۶ ق تا ۲۷ جمادیالثانی ۱۳۲۷ ق) دورهای بحرانی در تاریخ مشروطیت ایران بود که با تلاش [[محمد علی شاه|محمدعلی شاه]] قاجار برای بازگرداندن قدرت مطلقه و انحلال مجلس شورای ملی آغاز شد. این دوره با به توپ بستن مجلس در ۲ ذیالقعده ۱۳۲۶ ق (۲۳ ژوئن ۱۹۰۸ م) شروع شد و با سرکوب گسترده آزادیخواهان، تبعید نمایندگان، و اعدام برخی علما ادامه یافت. محمدعلی شاه، با حمایت نیروهای قزاق و روسیه، حکومتی استبدادی تشکیل داد، اما مقاومتهای مردمی در تبریز، رشت، و اصفهان، به رهبری چهرههایی چون [[ستارخان]] و صمصامالسلطنه، این استبداد را به چالش کشید. علمای عتبات، مانند [[آخوند ملا محمدکاظم خراسانی|آخوند خراسانی]]، با فتواهای جهاد، و مطبوعات تبعیدی، مانند حبلالمتین، به بسیج مردم کمک کردند. نقش خارجیها، بهویژه حمایت روسیه از شاه و موضع دوگانه انگلیس، بحران را پیچیده کرد. این دوره با فتح تهران در ۲۷ جمادیالثانی ۱۳۲۷ ق (۱۶ ژوئیه ۱۹۰۹ م) پایان یافت که به خلع محمدعلی شاه و تاجگذاری [[احمد شاه]] منجر شد. نقدهای مثبت این دوره را پیروزی مقاومت مردمی میدانند، در حالی که منتقدان به دخالت خارجی و رادیکالیسم پس از فتح اشاره دارند. استبداد صغیر [[جنبش مشروطه ایران|جنبش مشروطه]] را احیا کرد و آگاهی سیاسی مردم را تقویت نمود.<ref name=":0">[https://mashruteh.org/wiki/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B7%D9%87_-_%D8%A7%D8%B2_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D8%B5%D8%BA%DB%8C%D8%B1_%D8%AA%D8%A7_%D9%81%D8%AA%D8%AD_%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86 انقلاب مشروطه - از استبداد صغیر تا فتح تهران - مشروطه]</ref><ref name=":1">[https://www.cgie.org.ir/fa/article/266471/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D8%AF-%D8%B5%D8%BA%DB%8C%D8%B1 استبداد صغیر - مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]</ref><ref name=":2">کتاب «تاریخ مشروطه ایران» - احمد کسروی</ref> | '''استبداد صغیر'''، (۱۲۸۷–۱۲۸۸ ش، ۲۳ جمادیالاول ۱۳۲۶ ق تا ۲۷ جمادیالثانی ۱۳۲۷ ق) دورهای بحرانی در تاریخ مشروطیت ایران بود که با تلاش [[محمد علی شاه|محمدعلی شاه]] قاجار برای بازگرداندن قدرت مطلقه و انحلال مجلس شورای ملی آغاز شد. این دوره با به توپ بستن مجلس در ۲ ذیالقعده ۱۳۲۶ ق (۲۳ ژوئن ۱۹۰۸ م) شروع شد و با سرکوب گسترده آزادیخواهان، تبعید نمایندگان، و اعدام برخی علما ادامه یافت. محمدعلی شاه، با حمایت نیروهای قزاق و روسیه، حکومتی استبدادی تشکیل داد، اما مقاومتهای مردمی در تبریز، رشت، و اصفهان، به رهبری چهرههایی چون [[ستارخان]] و صمصامالسلطنه، این استبداد را به چالش کشید. علمای عتبات، مانند [[آخوند ملا محمدکاظم خراسانی|آخوند خراسانی]]، با فتواهای جهاد، و مطبوعات تبعیدی، مانند حبلالمتین، به بسیج مردم کمک کردند. نقش خارجیها، بهویژه حمایت روسیه از شاه و موضع دوگانه انگلیس، بحران را پیچیده کرد. این دوره با فتح تهران در ۲۷ جمادیالثانی ۱۳۲۷ ق (۱۶ ژوئیه ۱۹۰۹ م) پایان یافت که به خلع محمدعلی شاه و تاجگذاری [[احمد شاه]] منجر شد. نقدهای مثبت این دوره را پیروزی مقاومت مردمی میدانند، در حالی که منتقدان به دخالت خارجی و رادیکالیسم پس از فتح اشاره دارند. استبداد صغیر [[جنبش مشروطه ایران|جنبش مشروطه]] را احیا کرد و آگاهی سیاسی مردم را تقویت نمود.<ref name=":0">[https://mashruteh.org/wiki/index.php?title=%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B7%D9%87_-_%D8%A7%D8%B2_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D8%B5%D8%BA%DB%8C%D8%B1_%D8%AA%D8%A7_%D9%81%D8%AA%D8%AD_%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86 انقلاب مشروطه - از استبداد صغیر تا فتح تهران - مشروطه]</ref><ref name=":1">[https://www.cgie.org.ir/fa/article/266471/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D8%AF-%D8%B5%D8%BA%DB%8C%D8%B1 استبداد صغیر - مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]</ref><ref name=":2">کتاب «تاریخ مشروطه ایران» - احمد کسروی</ref> | ||
ویرایش