صفحهٔ اصلی
آشنایی با دانشنامه - آشنایی با اصول ویرایش - کارهای قابل انجام - سیاستها و رهنمودها - فهرست الفبایی مقالهها - نسخهی تلفن همراه
|
ایرانپدیا دانشنامهی اپوزیسیون ایران است؛ دانشنامهای مستند برای ایرانیانی که میخواهند روایت بدون سانسور و دقیق تاریخ صدسالهی ایران -بهویژه در چهل سال اخیر- را بدانند.
ایرانپدیا در ۱۵ شهریور ۱۳۹۶ فعالیت خود را آغاز کرد و هماکنون (۱۴ آذر ۱۴۰۴ خورشیدی) ۲٬۲۵۶ نوشتار دارد. مقالههای این دانشنامه باید بیطرفانه و با استناد به منابع معتبر و بدون لحن تبلیغی و بدون پایمال کردن حق نشر دیگران باشند. مطالب ایرانپدیا همواره در حال تکمیل و بازتکمیل، ویرایش و بازویرایش است. از میان خبرها ویرایش  از میان خبرها
یادکردها ویرایش  یادکردها
موضوعات اصلی ویرایش  موضوعات اصلی
۱.۱ وقایع · اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ ایران · جمعه خونین زاهدان · خیزش ایذه · ادامه... ۱.۲ جستارهای وابسته · کوکتل مولوتف · ادامه... ۱.۳ اسامی و عکس جانباختگان · جانباختگان اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ · ۱.۴ جانباختگان · مهسا امینی · نیکا شاکرمی · سیاوش محمودی · مونا نقیب · غزاله چلاوی · کومار درافتاده · عرفان زمانی · کیان پیرفلک · آرنیکا قائممقامی · علی عراقی · حنانه کیاکجوری · سارینا اسماعیلزاده · ادامه... ۱.۵ اعدامشدگان قاسم آبسته · ایوب کریمی · محمد قبادلو · محمدمهدی کرمی · محسن شکاری · مجیدرضا رهنورد · مجاهد کورکور · ادامه...
۲.۱ زنان · زنان پیشگام در قیامهای ایران · زنان در نهضت ملی شدن صنعت نفت ایران · ادامه... ۲.۲ قربانیان آپارتایدٰ · فاطمه سلطانی · ۲.۳ هنرمندان · مرضیه · مرتضی حنانه · حبیبالله بدیعی · حبیب خبیری · آندرانیک آساطوریان · مرجان · محمد شمس · حمیدرضا طاهرزاده · ناهید همتآبادی · منصور قدرخواه · عماد رام · فریدون ژورک · پرویز یاحقی · امیر آرام · منوچهر طاهرزاده · فرهاد مهراد · محمدرضا شجریان · غلامحسین بنان · بیژن مفید · ادامه... ۲.۴ ورزشکاران · پوریای ولی · غلامرضا تختی · حبیب خبیری · هوشنگ منتظرالظهور · محمدقربانی · مسلم اسکندر فیلابی · حسن نایبآقا · فروزان عبدی · سید محمد خادم حقیقت · ناصر حجازی · ادامه... ۲.۵ نویسندگان و شاعران ۲.۵.۱ نویسندگان و شاعران ایرانی · منوچهر هزارخانی · سیمین بهبهانی · محمد فرخی یزدی · میرزاده عشقی · رحمان کریمی · غزاله علیزاده · فریدون مشیری · نیما یوشیج · صادق چوبک · صادق هدایت · حافظ · مولوی · غلامحسین ساعدی · جلال آلاحمد · شیرکو بیکس · احمد شاملو · فروغ فرخزاد · سهراب سپهری · حمید اسدیان · ادامه... ۲.۵.۲ نویسندگان و شاعران غیرایرانی · برتولت برشت · پابلو نرودا · فدریکو گارسیا لورکا · رابیندرانات تاگور · ادامه... ۲.۶ فعالان سیاسی و اجتماعی · فروغ تقیپور · گلرخ ایرایی · آرش صادقی · هاشم خواستار · ادامه... ۲.۷ سیاستمداران ۲.۸ مسئولان رژیم ایران · روحالله خمینی · محسن رضایی · علی صیاد شیرازی · علی رازینی · مجتبی خامنهای · محمدتقی مصباح یزدی · سید محمد خاتمی · محمود احمدینژاد · حسینعلی نیری · ابراهیم رئیسی · حسن روحانی · اسدالله لاجوردی · مصطفی پورمحمدی · مرتضی اشراقی · علی لاریجانی · اکبر هاشمی رفسنجانی · صادق خلخالی · حسین موسوی تبریزی · سعید امامی · حسین طائب · سعید جلیلی · ادامه... ۲.۹ انقلابیون · محمدعلی جابرزاده · رضا رضایی · فاطمه امینی · امیرپرویز پویان · مسعود رجوی · مریم رجوی · آذر رضایی · اشرف ربیعی · موسی خیابانی · مجید شریف واقفی · امیرپرویز پویان · خسرو گلسرخی · میرزا کوچک خان جنگلی · علیاکبر صفایی فراهانی · شکرالله پاکنژاد · محمد حنیفنژاد · سعید محسن · علی اصغر بدیع زادگان · زهرا مریخی · حمید اشرف · کرامتالله دانشیان · ادامه... ۲.۱۰ فیلسوفان و دانشمندان · علی شریعتی · احمد تفضلی · هانا آرنت · آنتونیو گرامشی · ادامه... ۲.۱۱ روحانیون · سید محمود طالقانی · حبیبالله آشوری · عبدالغفار نقشبندی · حسن لاهوتی اشکوری · ادامه... ۲.۱۲ شخصیتهای خارجی · اریک داوید · آبه پیر · آلخو ویدال کوادراس · هانری لکلرک · ناپلئون بناپارت · سون یات سن · مارتین لوتر کینگ جونیور · جاوید رحمان · سید احمد غزالی · یاسر عرفات · ژاندارک · پاتریس لومومبا · نلسون ماندلا · آبراهام لینکلن · ادامه... ۲.۱۳ شناخته شدگان · دلارا دارابی · حمیدالله اربابی · حمیدرضا درخشنده · مسیح علینژاد · روحالله زم · عبدالمالک ریگی · یاسر شهبخش · محمدجواد وفایی ثانی · ادامه... ۲.۱۴ تاریخی · یپرم خان · کیخسرو · امیرکبیر · محمدتقی پسیان · یعقوب لیث · رئیسعلی دلواری · هوارد باسکرویل · قاضی محمد · ادامه... ۲.۱۵ جان باختگان تظاهرات · نیکتا اسفندانی · سارو قهرمانی · فرشته علیزاده · فرزاد انصاریفر · پویا بختیاری · پژمان قلیپور · رضا معظمی گودرزی · مینا شیخی · علیرضا انجوی · صانع ژاله · سجاد رضایی · ادامه...
۳.۱ انقلابهای جهان · انقلاب ضد سلطنتی ایران · انقلاب ویتنام · انقلاب کوبا · انقلاب شوروی · انقلاب کبیر فرانسه · ادامه... ۳.۲ دوران پهلوی و اواخر قاجاریه · اشغال ایران در جنگ جهانی اول · قرارداد ۱۹۱۹ · کودتای ۳ اسفند ۱۲۹۹ · نهضت جنگل · جمهوری گیلان · تظاهرات ۱۷ شهریور · ادامه... ۳.۳ دوران جمهوری اسلامی · رژیم ولایت فقیه · سرکوب کردستان · گروگان گیری در سفارت آمریکا · انقلاب فرهنگی · جنگ ایران و عراق · مرکز اسلامی هامبورگ · ادامه... ۳.۴ پرسنل ارتش هوادار مجاهدین · پرسنل ارتش هوادار مجاهدین · سرهنگ خلبان بهزاد معزی · ادامه... ۳.۵ اپوزیسیون ایران · شورای ملی مقاومت ایران · پیامهای مسعود رجوی · طرح شورای ملی مقاومت درباره آزادیها و حقوق زنان · طرح صلح شورای ملی مقاومت · میلیشیا · سازمان مجاهدین خلق ایران · طرح ده مادهای مریم رجوی · عملیات جاری · کانونهای شورشی · هژمونی زنان در سازمان مجاهدین خلق ایران · ادامه... ۳.۶ احزاب · سازمان چریکهای فدایی خلق ایران · جبهه ملی ایران · حزب دموکرات کردستان (لادهران) · پژاک · سازمان پیکار در راه آزادی طبقه کارگر · حزب کومله · ادامه...
۴.۱ فرهنگ ایران · نوروز · چهارشنبهسوری · حاجی فیروز · شب یلدا · شیر و خورشید · سرود ملی ایران · ادامه...
· آلودگی هوا در ایران · جنگلهای ایران · سیل در ایران · ادامه... ۵.۱ سدها ۵.۲ آبها · بحران آب در ایران · زایندهرود · خلیج فارس · ادامه... ۵.۳ کوهستانها، درّهها و بیابانها ۵.۴ انرژی در ایران ۵.۵ خاک · آلودگی هوا در ایران · ادامه...
۶.۱ اساطیر ۶.۲ سرگرمی و تفریحات · ورزش در ایران · فوتبال در ایران · ادامه...
۷.۱ کتابهای مقاومت · بنیانگذاران · زنان نیروی تغییر · قهرمانان در زنجیر · استراتژی قیام و سرنگونی · قتلعام و بازشناسی الیگارشی قدرت · ایران، بازی اتمی رژیم · ادامه...
۸.۱ فلسفه و جامعهشناسی · اپورتونیسم · پراگماتیسم · توتالیتاریسم دینی · سکولاریسم · بنیادگرایی اسلامی · جمهوری دموکراتیک · ادامه...
۹.۱ موضوعات اجتماعی · بحران انرژی در ایران · فساد سیستماتیک در جمهوری اسلامی · انفجار مهیب بندرعباس · سرکوب در ایران · نقض حقوق بشر در ایران · بحران مشروعیت جمهوری اسلامی ایران · بحران برق در ایران · بحران مسکن در ایران · بحران سلامت و روان در ایران · ادامه... ۹.۲ سیاست و حکومت · سپاه پاسداران انقلاب اسلامی · قانون اساسی جمهوری اسلامی · ارتش سایبری جمهوری اسلامی · عمق استراتژیک · داراییهای خامنهای · برجام · قصاص در ایران · وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی · گشت ارشاد · دفاع مشروع · نوشیدن جام زهر · نیروی قدس سپاه پاسداران · ادامه... ۹.۳ حقوق · حق تعیین سرنوشت · حقوق بینالمللی بشردوستانه · اعلامیه جهانی حقوق بشر · آزادی بیان · سازمان ملل متحد · فصل هفتم منشور سازمان ملل متحد · تمامیت ارضی · ادامه... ۹.۴ زندانها · زندان اوین · زندان قصر · زندان قزلحصار · زندان گوهردشت · زندان کهریزک · زندان دیزلآباد · زندان یونسکو · زندان قزلقلعه · زندان فشافویه · ادامه... نوشتار برگزیده ویرایش  مطلب برگزیدهآلودگی هوا در ایران، یکی از مرگبارترین بحرانهای زیستمحیطی و بهداشتی جهان است که سالانه جان بیش از ۵۰ هزار نفر را میگیرد و میلیونها نفر را با بیماریهای تنفسی، قلبی، سرطان و کاهش بهرهوری نیروی کار مواجه میکند. این پدیده ناشی از ذرات معلق (PM2.5 و PM10)، گازهای سمی، سوختهای فسیلی غیراستاندارد، ناوگان حملونقل فرسوده، مازوتسوزی در نیروگاهها، صنایع سنگین، رشد بیرویه شهرنشینی، خشک شدن تالابها و تغییرات اقلیمی است. در پاییز ۱۴۰۴ این بحران به سطح فاجعه رسید: تهران برای ۱۸ روز متوالی در وضعیت قرمز (AQI میانگین ۱۶۴) قرار گرفت و تنها ۶ روز هوای پاک در کل سال داشت؛ ۱۴ شهر خوزستان (از جمله کارون با AQI ۲۱۶)، اصفهان (۱۸۶)، اراک (۱۵۴)، کرج (۱۵۳)، سمنان (۱۵۲) و چندین کلانشهر دیگر در وضعیت ناسالم تا خطرناک بودند. مازوت پرگوگرد (۳۰٬۰۰۰ ppm گوگرد، ۷ برابر استاندارد جهانی)، بنزین پتروشیمیایی سرطانزا، موتورسیکلتهای کاربراتوری (۲۰ درصد آلودگی تهران) و وارونگی دما عوامل اصلی بودند. قانون هوای پاک ۱۳۹۶ با ۲۲ بند ضعیف عملاً اجرا نشده است. پیامدها: مرگومیر روزانه تهران ۲۰ درصد افزایش یافت (از ۱۸۰ به ۲۲۰ نفر)، بیش از ۵۸٬۰۰۰ مرگ زودرس کشوری در ۱۴۰۳ (بیشتر در ۱۴۰۴)، ذخایر خون بحرانی، تعطیلی گسترده مدارس و ادارات، خسارت اقتصادی سالانه به ۲۳ میلیارد دلار (۵.۳٪ تولید ناخالص داخلی) میرسد؛ شامل هزینههای درمان، کاهش بهرهوری نیروی کار، تعطیلی مدارس و ادارات در چندین استان و خسارتهای روانی و اجتماعی. این بحران، بیش از هر چیز، نماد شکست حکمرانی جمهوری اسلامی است که حتی در برابر مرگ هر ۱۷ دقیقه یک شهروند، به جای اقدام واقعی به «توسل به دعا» بسنده میکند. نوشتارهای جدید ویرایش  نوشتارهای جدید هفته
ماندلا مشهورترین چهره مبارزه ضد آپارتاید است که بیشتر ۲۷ سال زندان خود را، در جزیره روبن سپری کرد، رژیم آپارتاید و استعمارگران حامی این رژیم، نلسون ماندلا و کنگره ملی آفریقا را کمونیست و تروریست میدانستند. مبارزه مسلحانه بخشی جداییناپذیر از مبارزه ضد آپارتاید بود. نلسون ماندلا پس از آزادی از زندان در سال ۱۹۹۰، سیاست صلحطلبی را در پیش گرفت و با این کار موجب تسهیل انتقال آفریقای جنوبی به سوی دموکراسی شد. نلسون ماندلا در طی ۴ دهه اخیر عمر خود جوایز متعددی را دریافت کرد، برخی مردم آفریقای جنوبی به نشانه احترام وی را مخولو (پدربزرگ) صدا میزنند. ماندلا را در آفریقای جنوبی اغلب تحت عنوان مادیبا میشناسند، این عنوان افتخاری را بزرگان خاندان ماندلا به وی دادهاند. وی بنیانگذار بنیاد ریشسفیدان میباشد. نلسون ماندلا، سرانجام در روز پنجشنبه ۵ دسامبر ۲۰۱۳ (۱۴ آذر ۱۳۹۲) در شهر ژوهانسبورگ در آفریقای جنوبی در سن ۹۵ سالگی درگذشت.
منوچهر طاهرزاده، (زاده ۱۳ دی ۱۳۳۱، کرمانشاه - درگذشته ۱۵ آذر ۱۳۸۲، کرمانشاه) آهنگساز، خواننده سبک پاپ و نوازنده ویلون و سهتار بود. وی در گروههای مختلف موسیقی کردی، سنتی و پاپ فعالیت کرد. پدرش یدالله طاهرزاده از اساتید برجسته تار بود که در تربیت فرزندان خود بسیار مؤثر بود. منوچهر طاهرزاده از کودکی آموزش موسیقی را آغاز کرد و در یازده سالگی به عنوان بهترین خواننده و نوازندهی خردسال مقام اول کشوری را در اردوهای موسیقی آن زمان کسب کرد. منوچهر طاهرزاده به زودی در خوانندگی به شهرت قابل توجهی به دست آورد و ترانههای او بسیار مورد استقبال قرار گرفت. او در مجموع بیش از ۳۰۰ اثر از خود به جا گذاشت. منوچهر طاهرزاده پس از انقلاب ضدسلطنتی با اساتیدی چون محمد شمس ترانههایی با مضامین میهنپرستی و در ستایش شهدای راه آزادی خواند که از جمله میتوان از ترانه «پاییز»، «کوچ» و «شرافت» نام برد. منوچهر طاهرزاده پس از انقلاب از مخالفان جمهوری اسلامی بود و مدتی را نیز در زندان در شرایطی بسیار دشوار به سر برد. برادر او حمیدرضا طاهرزاده از نوازندگان ممتاز تار ایران، عضو شورای ملی مقاومت ایران است.
نگارهٔ روز ویرایش  نگاره برگزیده روز
نگارهای از پدر رضاییهای شهید حاج خلیل رضایی
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
