صفحهٔ اصلی
آشنایی با دانشنامه - آشنایی با اصول ویرایش - کارهای قابل انجام - سیاست‌ها و رهنمودها - فهرست الفبایی مقاله‌ها - نسخه‌ی تلفن همراه
ایرانپدیا در ۱۵ شهریور ۱۳۹۶ فعالیت خود را آغاز کرد و هم‌اکنون (۵ آذر ۱۴۰۴ خورشیدی) ۲٬۲۵۲ نوشتار دارد. مقاله‌های این دانشنامه باید بی‌طرفانه و با استناد به منابع معتبر و بدون لحن تبلیغی و بدون پایمال کردن حق نشر دیگران باشند. مطالب ایرانپدیا همواره در حال تکمیل و بازتکمیل، ویرایش و بازویرایش است.
از میان خبرها
- قضائیه‌ی جمهوری اسلامی دو زندانی سیاسی مجاهد خلق به نام‌های بهروز احسانی اسلاملو و مهدی حسنی را در ۵مرداد ۱۴۰۴ اعدام کرد.
- ۲۳مرداد ۱۴۰۴، درگذشت محسن عضدانلو، برادر بزرگ مریم رجوی و عضو شورای ملی مقاومت ایران در کلن آلمان
- سه کشور اروپایی نامه‌ی فعال کردن مکانیزم ماشه را به شورای امنیت ملل متحد تحویل دادند.
- ۱۱شهریور ۱۴۰۴ (۲سپتامبر ۲۰۲۵)، ارسال نامه مشترک ۱۰۲ برنده جایزه نوبل به دبیرکل سازمان ملل متحد
- برگزاری تظاهرات ایران در بروکسل ۱۴۰۴
- معرفی کتاب ایران در شرف دگرگونی: نقش اجتماعی زنان و تجربیات شخصی من، نوشته پروفسور ریتا زوسموت
- معرفی کتاب جنایات رضاشاه به روایت تاریخ از انتشارات سازمان مجاهدین خلق ایران
- پیام ۲۷آبان ۱۴۰۴ مسعود رجوی در صفحه‌ی پیام‌های مسعود رجوی
- آتش‌سوزی جنگل‌های پهن‌برگ هیرکانی، شامل گونه‌هایی مانند بلوط، راش، سرخس و مجموعه‌ای از پوشش گیاهی بومی که بین ۲۵ تا ۵۰ میلیون سال
قدمت دارند، تصاویر ماهواره‌ای ناسا حاکی از آن است که ۱۵۰۰ هکتار از جگلهای هیرکانی در بخش‌هایی از سوادکوه، الیت و آستارا سوخته‌اند.
- عیسی کلانتری، وزیر پیشین محیط زیست گفت: «سه میلیون و ۱۰۰ هزار هکتار جنگل هیرکانی داشتیم که یک میلیون و ۳۰۰ هزار هکتار آن را آدم‌ها
از بین بردند، حالا ۸۰ هکتار آن آتش گرفته و همه به دنبال این هستند که چرا آتش گرفته است.»
- ۲۸ آبان ۱۴۰۴ تصویب هفتاد‌ودومین قطعنامه سازمان ملل متحد به‌خاطر نقض وخیم حقوق‌بشر در جمهوری اسلامی
- ۲۹آبان ۱۴۰۴، شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قطعنامه علیه برنامه هسته‌ای ایران را تصویب کرد.
موضوعات اصلی- ۱ انقلاب دموکراتیک ایران
۱.۱ وقایع
· اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ ایران · جمعه خونین زاهدان · خیزش ایذه · ادامه...
۱.۲ جستارهای وابسته
· کوکتل مولوتف · ادامه...
۱.۳ اسامی و عکس جانباختگان
· جانباختگان اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ ·
۱.۴ جانباختگان
· مهسا امینی · نیکا شاکرمی · سیاوش محمودی · مونا نقیب · غزاله چلاوی · کومار درافتاده · عرفان زمانی · کیان پیرفلک · آرنیکا قائم‌مقامی · علی عراقی · حنانه کیاکجوری · سارینا اسماعیل‌زاده · ادامه...
۱.۵ اعدام‌شدگان
قاسم آبسته · ایوب کریمی · محمد قبادلو · محمدمهدی کرمی · محسن شکاری · مجیدرضا رهنورد · مجاهد کورکور · ادامه...
- ۲ افراد
۲.۱ زنان
· زنان پیشگام در قیام‌های ایران · زنان در نهضت ملی شدن صنعت نفت ایران · ادامه...
۲.۲ قربانیان آپارتایدٰ
· فاطمه سلطانی ·
۲.۳ هنرمندان
· مرضیه · مرتضی حنانه · حبیب‌الله بدیعی · حبیب خبیری · آندرانیک آساطوریان · مرجان · محمد شمس · حمیدرضا طاهرزاده · ناهید همت‌آبادی · منصور قدرخواه · عماد رام · فریدون ژورک · پرویز یاحقی · امیر آرام · منوچهر طاهرزاده · فرهاد مهراد · محمدرضا شجریان · غلامحسین بنان · بیژن مفید · ادامه...
۲.۴ ورزشکاران
· پوریای ولی · غلامرضا تختی · حبیب خبیری · هوشنگ منتظرالظهور · محمدقربانی · مسلم اسکندر فیلابی · حسن نایب‌آقا · فروزان عبدی · سید محمد خادم حقیقت · ناصر حجازی · ادامه...
۲.۵ نویسندگان و شاعران
۲.۵.۱ نویسندگان و شاعران ایرانی
· منوچهر هزارخانی · سیمین بهبهانی · محمد فرخی یزدی · میرزاده عشقی · رحمان کریمی · غزاله علیزاده · فریدون مشیری · نیما یوشیج · صادق چوبک · صادق هدایت · حافظ · مولوی · غلامحسین ساعدی · جلال آل‌احمد · شیرکو بیکس · احمد شاملو · فروغ فرخزاد · سهراب سپهری · حمید اسدیان · ادامه...
۲.۵.۲ نویسندگان و شاعران غیرایرانی
· برتولت برشت · پابلو نرودا · فدریکو گارسیا لورکا · رابیندرانات تاگور · ادامه...
۲.۶ فعالان سیاسی و اجتماعی
· فروغ تقی‌پور · گلرخ ایرایی · آرش صادقی · هاشم خواستار · ادامه...
۲.۷ سیاست‌مداران
۲.۸ مسئولان رژیم ایران
· روح‌الله خمینی · محسن رضایی · علی صیاد شیرازی · علی رازینی · مجتبی خامنه‌ای · محمدتقی مصباح یزدی · سید محمد خاتمی · محمود احمدی‌نژاد · حسینعلی نیری · ابراهیم رئیسی · حسن روحانی · اسدالله لاجوردی · مصطفی پورمحمدی · مرتضی اشراقی · علی لاریجانی · اکبر هاشمی رفسنجانی · صادق خلخالی · حسین موسوی تبریزی · سعید امامی · حسین طائب · سعید جلیلی · ادامه...
۲.۹ انقلابیون
· محمدعلی جابرزاده · رضا رضایی · فاطمه امینی · امیرپرویز پویان · مسعود رجوی · مریم رجوی · آذر رضایی · اشرف ربیعی · موسی خیابانی · مجید شریف واقفی · امیرپرویز پویان · خسرو گلسرخی · میرزا کوچک خان جنگلی · علی‌اکبر صفایی فراهانی · شکرالله پاکنژاد · محمد حنیف‌نژاد · سعید محسن · علی اصغر بدیع زادگان · زهرا مریخی · حمید اشرف · کرامت‌الله دانشیان · ادامه...
۲.۱۰ فیلسوفان و دانشمندان
· علی شریعتی · احمد تفضلی · هانا آرنت · آنتونیو گرامشی · ادامه...
۲.۱۱ روحانیون
· سید محمود طالقانی · حبیب‌الله آشوری · عبدالغفار نقشبندی · حسن لاهوتی اشکوری · ادامه...
۲.۱۲ شخصیت‌های خارجی
· اریک داوید · آبه پیر · آلخو ویدال کوادراس · هانری لکلرک · ناپلئون بناپارت · سون یات سن · مارتین لوتر کینگ جونیور · جاوید رحمان · سید احمد غزالی · یاسر عرفات · ژاندارک · پاتریس لومومبا · نلسون ماندلا · آبراهام لینکلن · ادامه...
۲.۱۳ شناخته شدگان
· دلارا دارابی · حمیدالله اربابی · حمیدرضا درخشنده · مسیح علی‌نژاد · روح‌الله زم · عبدالمالک ریگی · یاسر شه‌بخش · محمدجواد وفایی ثانی · ادامه...
۲.۱۴ تاریخی
· یپرم خان · کیخسرو · امیرکبیر · محمدتقی پسیان · یعقوب لیث · رئیس‌علی دلواری · هوارد باسکرویل · قاضی محمد · ادامه...
۲.۱۵ جان باختگان تظاهرات
· نیکتا اسفندانی · سارو قهرمانی · فرشته علیزاده · فرزاد انصاری‌فر · پویا بختیاری · پژمان قلی‌پور · رضا معظمی گودرزی · مینا شیخی · علیرضا انجوی · صانع ژاله · سجاد رضایی · ادامه...
- ۳ تاریخ
۳.۱ انقلاب‌های جهان
· انقلاب ضد سلطنتی ایران · انقلاب ویتنام · انقلاب کوبا · انقلاب شوروی · انقلاب کبیر فرانسه · ادامه...
۳.۲ دوران پهلوی و اواخر قاجاریه
· اشغال ایران در جنگ جهانی اول · قرارداد ۱۹۱۹ · کودتای ۳ اسفند ۱۲۹۹ · نهضت جنگل · جمهوری گیلان · تظاهرات ۱۷ شهریور · ادامه...
۳.۳ دوران جمهوری اسلامی
· رژیم ولایت فقیه · سرکوب کردستان · گروگان گیری در سفارت آمریکا · انقلاب فرهنگی · جنگ ایران و عراق · مرکز اسلامی هامبورگ · ادامه...
۳.۴ پرسنل ارتش هوادار مجاهدین
· پرسنل ارتش هوادار مجاهدین · سرهنگ خلبان بهزاد معزی · ادامه...
۳.۵ اپوزیسیون ایران
· شورای ملی مقاومت ایران · پیام‌های مسعود رجوی · طرح شورای ملی مقاومت درباره آزادی‌ها و حقوق زنان · طرح صلح شورای ملی مقاومت · میلیشیا · سازمان مجاهدین خلق ایران · طرح ده ماده‌ای مریم رجوی · عملیات جاری · کانون‌های شورشی · هژمونی زنان در سازمان مجاهدین خلق ایران · ادامه...
۳.۶ احزاب
· سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران · جبهه ملی ایران · حزب دموکرات کردستان (لاده‌ران) · پژاک · سازمان پیکار در راه آزادی طبقه کارگر · حزب کومله · ادامه...
- ۴ هنر و فرهنگ
۴.۱ فرهنگ ایران
· نوروز · چهارشنبه‌سوری · حاجی فیروز · شب یلدا · شیر و خورشید · سرود ملی ایران · ادامه...
- ۵ جغرافیا و محیط زیست
· آلودگی هوا در ایران · جنگل‌های ایران · سیل در ایران · ادامه...
۵.۱ سدها
۵.۲ آب‌ها
· بحران آب در ایران · زاینده‌رود · خلیج فارس · ادامه...
۵.۳ کوهستان‌ها، درّه‌ها و بیابان‌ها
۵.۴ انرژی در ایران
۵.۵ خاک
· آلودگی هوا در ایران · ادامه...
- ۶ ادبیات
۶.۱ اساطیر
۶.۲ سرگرمی و تفریحات
· ورزش در ایران · فوتبال در ایران · ادامه...
- ۷ معرفی کتاب
۷.۱ کتاب‌های مقاومت
· بنیانگذاران · زنان نیروی تغییر · قهرمانان در زنجیر · استراتژی قیام و سرنگونی · قتل‌عام و بازشناسی الیگارشی قدرت · ایران، بازی اتمی رژیم · ادامه...
- ۸ فلسفه
۸.۱ فلسفه و جامعه‌شناسی
· اپورتونیسم · پراگماتیسم · توتالیتاریسم دینی · سکولاریسم · بنیادگرایی اسلامی · جمهوری دموکراتیک · ادامه...
- ۹ جامعه و علوم اجتماعی
۹.۱ موضوعات اجتماعی
· بحران انرژی در ایران · فساد سیستماتیک در جمهوری اسلامی · انفجار مهیب بندرعباس · سرکوب در ایران · نقض حقوق بشر در ایران · بحران مشروعیت جمهوری اسلامی ایران · بحران برق در ایران · بحران مسکن در ایران · بحران سلامت و روان در ایران · ادامه...
۹.۲ سیاست و حکومت
· سپاه پاسداران انقلاب اسلامی · قانون اساسی جمهوری اسلامی · ارتش سایبری جمهوری اسلامی · عمق استراتژیک · دارایی‌های خامنه‌ای · برجام · قصاص در ایران · وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی · گشت ارشاد · دفاع مشروع · نوشیدن جام زهر · نیروی قدس سپاه پاسداران · ادامه...
۹.۳ حقوق
· حق تعیین سرنوشت · حقوق بین‌المللی بشردوستانه · اعلامیه جهانی حقوق بشر · آزادی بیان · سازمان ملل متحد · فصل هفتم منشور سازمان ملل متحد · تمامیت ارضی · ادامه...
۹.۴ زندان‌ها
· زندان اوین · زندان قصر · زندان قزلحصار · زندان گوهردشت · زندان کهریزک · زندان دیزل‌آباد · زندان یونسکو · زندان قزل‌قلعه · زندان فشافویه · ادامه...
مطلب برگزیده
آتش‌سوزی جنگل‌های هیرکانی، با قدمتی بین ۲۵ تا ۵۰ میلیون سال، یکی از کهن‌ترین اکوسیستم‌های جهان به شمار می‌روند که در نوار جنوبی دریای خزر، از جمهوری آذربایجان تا خراسان شمالی ایران امتداد یافته‌اند. این جنگل‌ها در سال ۲۰۱۹ به عنوان میراث جهانی یونسکو ثبت شدند و به دلیل تنوع زیستی منحصربه‌فرد خود، شامل بیش از ۳۲۰۰ گونه گیاهی و زیستگاه بسیاری از گونه‌های نادر و در معرض انقراض، شناخته می‌شوند. مساحت این جنگل‌ها حدود ۱۰۰۰ کیلومتر طول دارد و نقش حیاتی در تنظیم اقلیم، حفاظت از خاک و آب، و جلوگیری از سیلاب‌ها ایفا می‌کنند. آتش‌سوزی‌های اخیر در این جنگل‌ها، به ویژه در منطقه الیت مازندران، از اوایل آبان‌ماه ۱۴۰۴، آغاز شد و پس از چندین هفته، بخش‌هایی از جنگل‌های نور، چالوس و حتی آذربایجان شرقی را درگیر کرد. وسعت آسیب‌دیده حدود ۸ تا ۱۰ هکتار گزارش شده، اما کنده‌سوزی ادامه‌دار، تهدیدی برای گسترش بیشتر است.
علل اصلی این آتش‌سوزی‌ها عمدتاً انسانی است، از جمله سهل‌انگاری محلی‌ها، گردشگران، و احتمالاً اقدامات عمدی برای زمین‌خواری یا قاچاق چوب. رژیم جمهوری اسلامی ایران با تأخیر در واکنش، کمبود تجهیزات مانند بالگردهای اطفای حریق و هواپیماهای آب‌پاش، و عدم تخصیص بودجه کافی، نقش عمده‌ای در گسترش بحران ایفا کرده است. مردم محلی، کوهنوردان و داوطلبان محیط‌زیستی با ابزارهای ابتدایی مانند بیل و دمنده‌ها، بخش اصلی عملیات اطفا را بر عهده گرفتند و دست‌کم ۲۰ نفر مصدوم شدند. دولت پس از چندین هفته، از کشورهای خارجی مانند ترکیه و روسیه درخواست کمک کرد، اما این اقدام دیرهنگام نتوانست خسارات را به طور کامل جبران کند.
پیامدهای این بحران شامل نابودی پوشش گیاهی، تهدید گونه‌های جانوری مانند پلنگ ایرانی، فرسایش خاک، و کاهش کیفیت هوا است که مدارس و ادارات را تعطیل کرد. این فاجعه نشان‌دهنده سیاست‌های ویرانگر حکومت ایران است که منابع طبیعی را فدای اولویت‌های دیگر می‌کند و ضرورت تغییر ساختاری در مدیریت محیط‌زیست را برجسته می‌سازد.
یادکردها| << | آذر | >> | ||||
| ش | ی | د | س | چ | پ | ج |
| ۱ | ۲ | ۳ | ۴ | ۵ | ۶ | ۷ |
| ۸ | ۹ | ۱۰ | ۱۱ | ۱۲ | ۱۳ | ۱۴ |
| ۱۵ | ۱۶ | ۱۷ | ۱۸ | ۱۹ | ۲۰ | ۲۱ |
| ۲۲ | ۲۳ | ۲۴ | ۲۵ | ۲۶ | ۲۷ | ۲۸ |
| ۲۹ | ۳۰ | |||||
| ۱۴۰۴ خورشیدی | ||||||
- ۱ آذر ۱۳۷۷ - قتل داریوش فروهر و همسرش پروانه اسکندری، در خانه شخصی او، با ضربات چاقو
- ۲ آذر ۱۳۵۸ - تشکیل میلیشیای مجاهدین خلق ایران
- ۲ آذر۱۳۶۴ - درگذشت زنده‌ياد دكتر غلامحسین ساعدی، روشنفکر و نویسندهٔ ایرانی
- ۲ آذر ۱۳۶۰ - تیرباران حمیرا اشراق
- ۳ آذر ۱۳۶۷ - قتل دکتر کاظم سامی کرمانی نخستین وزیر بهداری پس از انقلاب ضدسلطنتی
- ۷ آذر ۱۳۷۷ - در گذشت حمید مصدق شاعر معاصر و وكيل ايرانی
- ۸ آذر ۱۳۶۰ - تیرباران میلیشیای مجاهد داريوش سلحشور توسط نظام جمهوری اسلامی ایران.
- ۹ آذر ۱۳۸۶ - خروج نام سازمان مجاهدین خلق ایران از لیست تروریستی انگلستان
- ۹ آذر ۱۳۹۶ - درگذشت طاهر احمدزاده پدر فداییان شهید مسعود احمدزاده و مجید احمدزاده
- ۱۰ آذر ۱۳۱۶ - قتل سید حسن مدرس، روحانی و نمایندهٔ مجلس شورای ملی، به دستور رضاخان
- ۱۰ آذر ۱۳۹۴ - درگذشت منصور قدرخواه هنرمند عضو شورای ملی مقاومت ایران
- ۱۱ آذر۱۳۰۰ - شهادت میرزا کوچک‌خان جنگلی، مبارز انقلاب مشروطه و سردار جنبش جنگل
- ۱۴ آذر ۱۳۸۲ - درگذشت منوچهر طاهرزاده خواننده، آهنگساز، نوازنده ویلون و سه‌تار اهل کرمانشاه
- ۱۴ آذر ۱۳۹۲ - درگذشت نلسون ماندلا رهبر کنگره ملی آفریقا و نخستین رئیس جمهور آفریقای جنوبی
- ۱۵ آذر ۱۳۸۲ - درگذشت خلیل‌الله رضایی پدر رضایی‌ها(خانواده‌ی مشهور و مبارز)
- ۱۶ آذر روز دانشجو در ایران
- ۱۶ آذر زادروز احمد تفضلی استاد دانشگاه تهران که توسط وزارت اطلاعات به قتل رسید
- ۱۶ آذر۱۳۷۲ - درگذشت جواد معروفی، آهنگساز، پیانیست و رهبر ارکستر ایرانی.
- ۱۸ آذر ۱۳۷۹ - درگذشت علیرضا شوریده، هنرمند مردمی و خواننده ترانهٔ مشهور میرزا کوچک خان.
- ۱۹ آذر۱۳۲۷ - تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر
- ۲۰ آذر۱۳۶۰ - شهادت گوهر ادب آواز
- ۲۱ آذر۱۳۰۴- زادروز احمد شاملو شاعر برجسته‌ی ایران
- ۱۴ دسامبر- درگذشت جورج واشنگتن یکی از رهبران انقلابی آمریکا و اولین رئیس جمهور این کشور
- ۲۶ آذر ۱۳۹۲ - پایان اعتصاب غذای ۱۰۸ روزه‌ی مجاهدین در کمپ لیبرتی و هشت کشور دیگر پس از حمله ۱۰ شهریور به قرارگاه اشرف
- ۱۷ دسامبر۱۸۳۰ - درگذشت سیمون بولیوار فرمانده انقلابی و سیاستمدار ونزوئلایی
- ۲۷ آذر۱۳۶۰ - تیرباران مادر آراسته قلی‌وند توسط اسدالله لاجوردی
- ۲۸ آذر۱۳۶۰- تیرباران شکرالله پاکنژاد توسط نظام جمهوری اسلامی
- ۲۸ آذر۱۳۹۷ - درگذشت مجاهد خلق محمد سیدی کاشانی از قدیمی‌ترین اعضای سازمان مجاهدین خلق
- ۲۹ آذر۱۳۷۹ - درگذشت محمود مهدوی (محمود قائم‌شهر)، از فرماندهان ارتش آزادی‌بحش ملی ایران
- ۲۹ آذر۱۳۳۶ - درگذشت ابوالحسن صبا، موسیقی‌دان، آهنگساز و نوازندهٔ شهیر ایرانی
- ۲۹ آذر ۱۳۸۸- درگذشت آیت‌الله حسینعلی منتظری، جانشین خمینی پس از انقلاب که به خاطر اعتراض به قتل عام ۶۷ در همان سال از مقام خود عزل شد
نوشتارهای جدید هفته
روز جهانی منع خشونت علیه زنان، در ۲۵ نوامبر ۱۹۹۹، توسط سازمان ملل متحد نام‌گذاری و اعلام شد. این نام‌گذاری به یادبود خاطره‌ی خواهران میرابال صورت گرفت؛ این سه خواهر به نام‌های پاتريا، مينروا، و ماريا ترزا که اهل جمهوری دومینیکن بودند، در سال ۱۹۶۰ در دوران حکومت دیکتاتوری رافائل تروخیو (۱۹۳۰ – ۱۹۶۱) به قتل رسیدند. نام‌گذاری این روز برای نخستین بار در گردهمایی فمنیستی‌یی که در بوگوتا پایتخت کلمبیا در سال ۱۹۸۱ تشکیل گردید، به عنوان روز جهانی منع خشونت علیه زنان اعلام شد. اين خواهران كه از آنان با لقب “Involvidables Mariposas” يا «پروانه های فراموش نشدنی» ياد می شود، به مظهر مقاومت و مبارزه بر عليه قربانی كردن زنان تبديل شدند. در پی این اقدام، در روز ۱۹ اکتبر ۱۹۹۹ در کمیته سوم سازمان ملل متحد (پنجاه و چهارمین دوره مجمع عمومی) جمهوری دومینیکن با نمایندگانی از جانب کشور خود و همچنین با ۷۴ کشور عضو با ارائه‌ی پیش‌نویس قطعنامه‌یی متقاضی شدند که روز ۲۵ نوامبر به عنوان روز جهانی منع خشونت علیه زنان در نظر گرفته شود. کمیته سوم نیز بدون رأی‌گیری این پیش‌نویس قطعنامه را تصویب کرد و روز ۲۵ نوامبر به عنوان روز جهانی منع خشونت علیه زنان نام‌گذاری شد. خشونت علیه زنان یک اصطلاح تخصصی است که در تمامیت آن به اعمال خشونت‌آمیز علیه زنان گفته می‌شود. پایه اصلی این شکل از خشونت، خشونت جنسیتی است. یعنی زن بودن علت اعمال خشونت و آزار و اذیت قربانی است و نه هیچ تخلف و جرمی که طبق قانون مستوجب مجازات باشد.
زهره بنی‌جمالی، (متولد سال ۱۳۳۶، اراک – درگذشته ۲۹ آبان ۱۴۰۴، آلبانی) از کادرهای قدیمی و عضو شورای مرکزی سازمان مجاهدین خلق ایران بود. او هنگامی که دانشجوی رشته پزشکی در دانشگاه ملی تهران بود به سازمان مجاهدین پیوست. زهره بنی‌جمالی در قیام‌های انقلاب ضدسلطنتی شرکت داشت و پس از پیروزی انقلاب به طور حرفه‌ای به فعالیت‌های خود در سازمان مجاهدی ادامه داد. با آغاز مبارزه مسلحانه در ۳۰ خرداد ۱۳۶۰، وظایف گوناگونی را در پایگاه‌های عملیاتی مجاهدین انجام داد. زهره بنی‌جمالی در تابستان ۱۳۶۱، به خارج کشور منتقل شد و تا سال ۱۳۶۵، مسئولیت تشکیلات سازمان مجاهدین خلق را در کشورهای مختلف از جمله ایتالیا، انگلستان، فرانسه و اسکاندیناوی عهده‌دار شد. با تأسیس ارتش آزادیبخش ملی ایران در سال ۱۳۶۵، زهره بنی‌جمالی به ارتش آزادیبخش منتقل شد و مدیریت‌های مختلف از جمله اداره‌ی آموزشگاه‌ها را به عهده گرفت. زهره بنی‌جمالی در دهه‌های گذشته به هزاران بیمار و مجروح در سخت‌ترین شرایط رسیدگی‌های پزشکی انجام داد. او در حملات موشکی و محاصره‌ی شدید کمپ لیبرتی، شب و روز مشغول رسیدگی به دیگران بود و بر اثر کثرت کارها و فشارهای ناشی از آن، دچار عارضه‌های قلبی و ریوی شد. زهره بنی‌جمالی عضو شورای مرکزی سازمان مجاهدین خلق ایران و از اعضای اولیه شورای رهبری مجاهدین بود که سرانجام پس از ۵۰ سال مبارزه حرفه‌ای با دیکتاتوری‌های شاه و جمهوری اسلامی، در اثر نارسایی قلبی و عوارض ریوی در ۲۹ آبان‌ماه ۱۴۰۴، در آلبانی درگذشت. خانم مریم رجوی رئیس‌جمهور برگزیده شورای ملی مقاومت ایران، با تسلیت به شورای مرکزی و مسئول اول مجاهدین و عموم مجاهدان اشرفی، به‌خاطر درگذشت زهره بنی جمالی، او را الگوی مسئولیت‌پذیری و صدق و فدا و شاخص درخشانی از زنان پیشتاز و راهگشای مجاهد خلق توصیف کرد.
غلامحسین ساعدی، با نام مستعار گوهرمراد (زاده ۲۴ دی ماه ۱۳۱۴ - درگذشته در ۲ آذر ۱۳۶۴) رمان‌نویس، نمایش‌نامه‌نویس نامدار ایرانی بود. وی نویسنده داستان عزاداران بیل است که تبدیل به فیلمنامه «گاو» شد. فیلم سینمایی گاو از فیلم‌های موج نوی سینمای ایران به کارگردانی داریوش مهرجویی و با بازی علی نصیریان، عزت‌الله انتظامی، جمشید مشایخی و پرویز فنی‌زاده بر اساس همین داستان ساخته شد. غلامحسین ساعدی پزشک اعصاب و روان بود اما در زمینه نویسندگی بسیار پرکار بود و تا پایان عمر پنجاه ساله‌اش آثار زیادی از خود به جا گذاشت. غلامحسین ساعدی فعالیت ادبی خود را با روزنامه‌نگاری آغاز کرد و سپس پا به عرصه‌های دیگر گذاشت. او با نهضت ملی شدن صنعت نفت ایران فعالیت سیاسی خود را آغاز کرد. این فعالیت‌ها منجر به دستگیری چند ماهه‌ی او بعد از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ شد. او یک‌بار دیگر در سال ۱۳۵۳ دستگیر و به مدت یک سال در زندان‌های ساواک زندانی و شکنجه شد.
غلامحسین ساعدی پس از انقلاب ضدسلطنتی با سرکوب هنرمندان و دگراندیشان از ایران خارج شد و مواضع تندی نسبت به جمهوری اسلامی اتخاذ کرد. او در یکی از مقالات خود نوشت:
«شرف کفتار بر رژیم خمینی در این است که او به مرده‌خواری قناعت می‌کند، ولی این یک، نه تنها به تناول زنده‌ها و مرده‌ها مشغول است که نفس زندگی را می‌خواهد نابود کند، شرف و حیثیت و فرهنگ انسانی را می‌خواهد به خاک بسپارد»
غلامحسین ساعدی همچنین به همه هنرمندانی که حاضر به همکاری با این رژیم شدند حمله کرد. وی همچنین از شورای ملی مقاومت حمایت کرد و درکنار آنها قرار گرفت. او تا پایان عمر داستانها و نمایشنامه‌های زیادی نوشت که از جمله می‌توان به آثاری چون، عزاداران بیل، چوب به‌دست‌های ورزیل اشاره کرد. وی پس از انقلاب مقالات و آثار زیادی در اعتراض به سرکوب و اختناق در ایران نوشت که از جمله‌ی آنها «اتللو در سرزمین عجایب» است.
بیشتر بخوانید...
نگاره برگزیده روز
کتاب برکزیده
کتاب «قتل‌عام و بازشناسی الیگارشی قدرت»، نوشته احسان امین‌الرعایا، اثری است که در تاریخ ۶ مرداد ۱۳۹۷ (۲۸ جولای ۲۰۱۸) توسط بنیاد رضایی‌ها منتشر شده است. این کتاب به بررسی قتل‌عام زندانیان سیاسی در سال ۱۳۶۷ می‌پردازد و آن را از منظر ارتباطش با تحولات و دینامیک‌های حوزه سیاست در جمهوری اسلامی ایران تحلیل می‌کند. رویکرد اصلی کتاب بر این فرض استوار است که نقش این واقعه در تثبیت و بازشناسی «ولایت فقیه» و الیگارشی حاکم، موضوع محوری بخش مهمی از این نوشته است. کتاب، با نگاهی تحلیلی، پیامدهای این واقعه تاریخی را بر ساختار قدرت و سلسله‌مراتب سیاسی در ایران مورد کندوکاو قرار می‌دهد.
نویسنده کتاب تأکید می‌کند که قتل‌عام ۱۳۶۷ «نه واقعه‌ای سپری شده و فرو نهاده در بایگانی تاریخ است؛ نه امری تقلیل‌یافته در دایره بسته حقوق بشر». بلکه او این واقعه را «فراتر از آن، امری در قلمرو مقاومت و آزادی» می‌داند. از دیدگاه کتاب، هر گامی در این مسیر، از «جمع‌آوری اطلاعات و جزئیات درباره سربداران سال ۶۷» تا «افشای موقعیت و هویت جلادان»، همگی «اجزای مبارزه‌ای است برای به زیر کشیدن ولایت فقیه». این بخش، رویکرد فعالانه کتاب را نسبت به موضوع نشان می‌دهد که فراتر از یک تحلیل تاریخی صرف، به دنبال تأثیرگذاری بر روند مبارزه سیاسی کنونی است. بیشتر بخوانید...